Pages

Monday, January 21, 2013

ဥပေဒအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ား- ၄

ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒ

အခန္း(၅)

ဖမ္းဆီးျခင္း၊ထြက္ေျပးျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္းဖမ္းဆီးျခင္း

ခ။ ၀ရမ္းမပါဘဲဖမ္းဆီးျခင္း

၅၄။ (၁) မည္သည့္ရဲအရာ႐ွိမဆို ရာဇ၀တ္တရားသူႀကီးထံမွ အမိန္႔မရဘဲျဖစ္ေစ၊ ၀ရမ္းမပါဘဲျဖစ္ေစ ေအာက္ပါသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးႏိုင္သည္-

ပထမ - ရဲအေရးယူပိုင္ခြင့္႐ွိေသာ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ႏွင့္ စပ္ဆိုင္ပါ၀င္ေနသူ၊ သို႔မဟုတ္ ထိုသို႔စပ္ဆိုင္ပါ ၀င္ေၾကာင္း က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္စြာ တိုင္းၾကား ျခင္းခံရသူ၊ သို႔မဟုတ္ ထိုသို႔ စပ္ဆိုင္ပါ၀င္ ေနေၾကာင္း ယံုၾကည္ ေလာက္ေအာင္ သတင္းေပးျခင္းခံရသူ၊ သို႔မဟုတ္ ထိုသို႔ စပ္ဆိုင္ပါ ၀င္ေနေၾကာင္း ယုတိၲတန္စြာ မသကၤာဖြယ္ရာျဖစ္သူ မည္သူမဆို၊ ဒုတိယ - အိမ္ေဖာက္ထြင္းကိရိယာ တစ္စံုတစ္ရာကို ဥပေဒႏွင့္ေလ်ာ္ညီသည့္ အေၾကာင္းမ႐ွိဘဲ လက္၀ယ္ထားသူ မည္သူမဆို၊ ဥပေဒႏွင့္ေလ်ာ္ညီသည့္ အေၾကာင္း႐ွိေၾကာင္း သက္ေသျပ ရန္တာ၀န္မွာ လက္၀ယ္ထားသူ၏ တာ၀န္သာျဖစ္ေစရမည္၊

တတိယ - ဤဥပေဒအရ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပစ္မႈက်ဴး လြန္သူျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာျခင္းခံရသူ မည္သူမဆို၊

စတုတၳ - ခိုးရာပါပစၥည္းဟု ယုတိၲတန္စြာ မသကၤာဖြယ္ရာျဖစ္ႏိုင္ေသာ ပစၥည္း တစ္စံုတစ္ရာကို လက္၀ယ္ထား႐ွိသည့္အျပင္ ယင္းပစၥည္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပစ္မႈတစ္စံုတစ္ရာက်ဴးလြန္ခဲ့ သည္ဟု ယုတိၲတန္စြာ မသကၤာဖြယ္ရာ ျဖစ္သူမည္သူမဆို၊

ပဥၥမ - ရဲအရာ႐ွိတစ္ေယာက္ကို တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ပိတ္ပင္တားဆီးသူ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒႏွင့္ အညီ ခ်ဳပ္ထားရာမွ ထြက္ေျပးသူ၊သုိ႔မဟုတ္ ထြက္ေျပးရန္ အားထုတ္သူ မည္သူမဆုိ၊

ဆဌမ - ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ၾကည္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္မွ တပ္ေျပး တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း ယုတ္ၱိ တန္စြာ မသကၤာဖြယ္ရာျဖစ္သူ မည္သူမဆုိ ၊

သတၱမ - ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း က်ဴးလြန္လွ်င္ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ အေနျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ျခင္း ခံရမည့္ အျပင္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ခံရသူအား သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံသုိ႔ ေပးပုိ႔ရ ျခင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ မည္သည့္ ဥပေဒ တစ္ရပ္ရပ္အရ ျဖစ္ေစ၊ အျခားနည္းျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားျခင္းခံရန္ ထုိက္သင့္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပင္ပ မည္သည့္အရပ္၌မဆုိ က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ျပစ္မႈ တစ္ရပ္ရပ္ တြင္ စပ္ဆုိင္ပါ၀င္သူ၊ သုိ႔မဟုတ္ ထုိသုိ႔ စပ္ဆုိင္ပါ၀င္ေၾကာင္း ယုတိ္ၱတန္ေသာ တုိင္တန္း ျခင္းခံရသူ၊ သုိ႔မဟုတ္ ထုိသုိ႔ စပ္ဆုိင္ပါ၀င္ေၾကာင္း ယံုၾကည္ ေလာက္သည့္ သတင္းေပး ျခင္းခံရသူ၊ သုိ႔မဟုတ္ ထုိသုိ႔ စပ္ဆုိင္ပါ၀င္ ေၾကာင္း ယုတိ္ၱတန္ေသာ မသကၤာဖြယ္ရာ ျဖစ္သူ မည္သူမဆုိ၊

အ႒မ -ပုဒ္မ ၅၆၅ (၃) အရ ျပ႒ာန္းထားေသာ နည္းဥပေဒ တစ္ရပ္ရပ္ကုိ ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ ရာမွ လြတ္ၿပီး အက်ဥ္းသား မည္သူမဆုိ၊

န၀မ -အျခားရဲအရာ႐ွိထံမွ ဖမ္းဆီးေပးရန္ ေတာင္းဆုိထားသူ မည္သူမဆုိ။ သုိ႔ေသာ္ ယင္း ေတာင္းဆုိခ်က္တြင္ ဖမ္းဆီးေပးရမည့္သူကုိ တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားရမည္။ထုိ႔အျပင္ ၎အား မည္သည့္ျပစ္မႈအရ ဖမ္းဆီးရမည္၊ သုိ႔မဟုတ္ အျခားမည္သည့္ အေၾကာင္း ေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးရမည္ဟု ေဖာ္ျပရမည့္အျပင္ ဖမ္းဆီးေပးရန္ ေတာင္းဆုိသည့္ အရာ႐ွိ အေနျဖင့္ ထုိသူကုိ ၀ရမ္းမပါဘဲ ဥပေဒႏွင့္အညီ ဖမ္းဆီးခြင့္ ႐ွိေၾကာင္းလည္း ေပၚလြင္ ေစရမည္။

(၂) x x x
၅၅။ (၁) မည္သည့္ ရဲအရာ႐ွိမဆုိ ေအာက္ပါသူမ်ားအား ဆုိခဲ့သည့္ နည္းလမ္း အတုိင္း ဖမ္းဆီးႏုိင္ သည္၊ သုိ႔မဟုတ္ ဖမ္းဆီးေစႏုိင္သည္-

(က) ရဲအေရးယူ ပုိင္ခြင့္႐ွိေသာ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ကုိ က်ဴးလြန္ရန္ ရည္႐ြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ႀကိဳတင္ဖံုးကြယ္ေနသည္ဟု ယံုၾကည္ရန္ အေၾကာင္း႐ွိေသာ အေျခအေနတြင္ အဆုိပါ ရဲအရာ႐ွိ တာ၀န္က်သည့္ ျပည္သူ႔ရဲ တပ္ဖြဲ႔ စခန္းပုိင္နယ္ေျမအတြင္း ၎႐ွိေနျခင္း ကုိ ဖံုးကြယ္ရန္ သတိႏွင့္ ေနေၾကာင္းေတြ႔႐ွိရသူ မည္သူမဆုိ၊သုိ႔မဟုတ္

(ခ) အဆုိပါရဲအရာ႐ွိတာ၀န္က်သည့္ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔စခန္းပုိင္ နယ္ေျမအတြင္း အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္း ထင္ထင္ရွားရွား မ႐ွိသူ၊ သုိ႔မဟုတ္ မိမိအေၾကာင္းကုိ ေက်နပ္ေလာက္ေအာင္ ေျပာမျပ ႏုိင္သူမည္သူမဆုိ၊ သုိ႔မဟုတ္

(ဂ) လုယက္တက္သူ၊ အိမ္ေဖာက္ထြင္းတက္သူ၊သုိ႔မဟုတ္ ခုိးတက္သူ၊ သုိ႔မဟုတ္ ခုိးရာပါပစၥည္းမွန္း သိလွ်က္ႏွင့္ ခုိးရာပါပစၥည္းမ်ားကုိ လက္ခံတက္သူ၊ သုိ႔မဟုတ္ ေျခာက္လွန္႔၍ပစၥည္းေတာင္းယူ တက္သူ၊သုိ႔မဟုတ္ ေျခာက္လွန္႔၍ပစၥည္းေတာင္းယူရန္အတြက္ လူမ်ားကုိ နစ္နာေစမည္ဟု ေၾကာက္ေအာင္ ေျခာက္လွန္ရန္ အားထုတ္သူဟု ေက်ာ္ေစာသူ မည္သူမဆုိ

(၂) x x x
၅၆။ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔စခန္းမွဴး၊ သုိ႔မဟုတ္ အခန္း ၁၄ အရ အမႈစံုစမ္း ေထာက္လွမ္းသည့္ မည္သည့္ ရဲအရာ႐ွိမဆုိ ၀ရမ္းမပါဘဲ ဥပေဒႏွင့္အညီ ဖမ္းဆီးထုိက္သူကုိ ၀ရမ္းမပါဘဲ ဖမ္းဆီးေစရန္ လက္ေအာက္အရာ႐ွိသုိ႔ လႊဲအပ္ႏုိင္သည္။

၅၇။ (၁) မည္သူမဆုိ ရဲအရာ႐ွိေ႐ွ႕ေမွာက္တြင္ ရဲအေရးယူပုိင္ခြင့္မ႐ွိေသာ ျပစ္မႈတစ္ခုကုိ က်ဴးလြန္၍ျဖစ္ေစ၊ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း စြပ္စြဲခံရ၍ျဖစ္ေစ ၎အမည္ႏွင့္ ေနရပ္လိပ္စာကုိ ေမးျမန္းရာ၌ ေပးရန္ ျငင္းဆုိလွ်င္၊ သုိ႔မဟုတ္ ေပးေသာ္လည္း မမွန္ဟု ယံုၾကည္ေလာက္သည့္ အေၾကာင္း႐ွိလွ်င္ ထုိသူ၏ အမည္ႏွင့္ေနရပ္လိပ္စာအမွန္ကုိ သိႏုိင္ရန္အတြက္ ၎အားဖမ္းဆီးႏုိင္ခြင့္ ႐ွိသည္။

(၂) အမည္ႏွင့္ ေနရပ္လိပ္စာအမွန္ကုိ သိ႐ွိၿပီးေနာက္ လုိအပ္သည့္အခါ ရာဇ၀တ္တရားသူႀကီးေ႐ွ႕ ေမွာက္သုိ႔ လာေရာက္ေစရန္ အာမခံသူႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ အာမခံသူမပါဘဲႏွင့္ျဖစ္ေစ ခံ၀န္ခ်ဳပ္ဆုိပါက ထုိသူအား လႊတ္ ရမည္။
သုိ႔ရာတြင္ ထုိသူသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ေနထုိင္သူ မဟုတ္ လွ်င္ ခံ၀န္ခ်ဳပ္ ခုိင္မာေစရန္ အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ေနထုိင္သည့္ အာမခံသူ တစ္ဦးႏွင့္ျ့ဖစ္ေစ၊ အမ်ားႏွင့္ျဖစ္ ေစ၊ ခံ၀န္ခ်ဳပ္ ဆုိၿပီးမွ ထုိသူအား လႊတ္ရမည္။

(၃) ထုိသူအား ဖမ္းဆီးခ်ိန္မွ ႏွစ္္ဆယ့္ေလးနာရီအတြင္း ထုိသူ၏ အမည္ႏွင့္ ေနရပ္လိပ္စာအမွန္ကုိ မသိရေသးလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ခံ၀န္ခ်ဳပ္ဆုိရန္ ပ်က္ကြက္ လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ အာမခံေပးရန္ ဆင့္ဆုိရာ၌ အာမခံသူ လံုေလာက္ေအာင္ မေပးဘဲ ပ်က္ကြက္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ထုိသူအား စီရင္ပုိင္ခြင့္ အာဏာ႐ွိသည့္ အနီးဆံုး ရာဇ၀တ္တရား သူႀကီးထံ ခ်က္ခ်င္းပုိ႔ရမည္။

၅၈။ ဤအခန္းအရ ဖမ္းဆီးႏုိင္ခြင့္႐ွိသူရဲအရာ႐ွိသည္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ ကုိ ၀ရမ္းမပါဘဲဖမ္းဆီး ရန္ကိစၥအလုိ႔ငွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း မည္သည့္ ေနရာေဒသတြင္မဆုိ ထုိသူကုိ လုိက္လံ ႐ွာေဖြႏုိင္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕

0 comments:

Post a Comment