မိုး/ဇလ၏ မုန္တိုင္းသတင္း ထုတ္ျပန္္ခ်က္ ႏိုင္ငံတကာ မိုးေလ၀သ ခန္႔မႇန္းခ်က္မ်ားႏႇင့္ လဲြေခ်ာ္ေန အိႏိၵယသမုဒၵရာႏႇင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ တြင္ မုန္တိုင္းႏႇစ္လံုး ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေျခအေပၚ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္လို

အိႏိၵယသမုဒၵရာႏႇင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တုိ႔တြင္ မုန္တိုင္းႏႇစ္လုံး ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္
ႏိုင္ေျခအေပၚ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။အိႏၵိယသမုဒၵရာတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာမုန္တုိင္း
သည္ အမည္ေပးသည့္ အဆင့္သို့ ေရာက္ရႇိေနသည့္ ဂ်မာလာမုန္တုိင္းျဖစ္ၿပီး သက္ေရာက္ႏုိင္ေျခ အတြက္
ကုိမူ သီရိလကၤာ ျဖစ္သည္ဟု လတ္တေလာတြင္ ႏုိင္ငံတကာမႇ ခန့္မႇန္းထားၾကသည္။
ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ Tropical Cyclone 01B အပူပုိင္း မုန္တိုင္းႏႇင့္ ပတ္သက္၍
လည္း ႏုိင္ငံတကာမႇ မိုးေလ၀သခန္႔မႇန္းေရးဆိုင္ရာ ၀က္ဘ္ဆိုက္အခ်ဳိ႕တြင္ ခန္႔မႇန္းမႈမ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾက
သည္။

ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚ သည့္ Tropical Cyclone 01B (www.gdacs.com တြင္ One-13 ဟု လတ္
တေလာ ေဖာ္ျပထား) ႏႇင့္ပတ္သက္၍ Tropical Storm Risk(TSR) က ခန္႔မႇန္းခ်က္ တစ္ရပ္ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အဆိုပါ မုန္တုိင္းသည္ အားေကာင္းေသာ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း (Severe Cyclonic Storm) အဆင့္ျဖင့္ ျမန္
မာႏုိင္ငံ ကမ္းေျခကို ေမလ ၁၄ ရက္ေန႔ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ နံနက္ ၁ နာရီခြဲတြင္ ျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္မည္ဟု ခန္႔မႇန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

TSR ၏ ခန္႔မႇန္းခ်က္အရ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ အပူပိုင္း မုန္တိုင္းအဆင့္၊ ေမလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ category 1 ၊ ေမလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ category 1 ၊ ေမလ ၁၄ ရက္ ေန႔တြင္ category 2 အဆင့္သို႔ ေရာက္ရႇိႏုိင္သည္ဟု
လည္း သိရႇိရသည္။

Joint Typhoon Warning Center (JTWC) ၏ ခန္႔မႇန္းဂရပ္ ေဖာ္ျပမႈတြင္မူ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္းႏႇင့္ နီးကပ္လာမည့္ရက္ကို ေမလ ၁၄ ရက္ေန႔ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ကမၻာတစ္၀န္း သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ျဖစ္ေပၚမႈမ်ားကုိ ထုတ္ျပန္ေပးေနသည့္ Global Disaster Alert and Coordination Systemက အပူပုိင္း မုန္တုိင္းသည္ သက္ေရာက္မည့္ ေဒသ၏ လူဦးေရ၊ ၎တို႔၏ သက္ေရာက္
လြယ္ႏုိင္ေျခႏႇင့္ ေလတိုက္ႏႈန္း ျပင္းထန္မႈ စသည္တို႔ေပၚတြင္ မူတည္ကာ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္
ေပၚႏုိင္သည္ဟုလည္း ဆိုထားသည္။

ယခုျဖစ္ေပၚေနေသာ အပူပိုင္း မုန္တုိင္းသည္ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရႇ္ႏႇင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတို႔သို႔ သက္ေရာက္ႏုိင္
ေၿခရႇိေၾကာင္း accuweather.com တြင္ ခန္႔မႇန္းေဖာ္ျပထားသည္။

အဆိုပါ အပူပုိင္းမုန္တိုင္းသည္ ေမလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ေလဖိအားနည္း ရပ္၀န္းအျဖစ္ ဆက္လက္ တည္ရႇိၿပီး
ေနာက္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ပိုမိုအားေကာင္းလာကာ အပူပိုင္းမုန္တိုင္း အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရႇိခဲ့သည္။

၂၀၁၃ ခုႏႇစ္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ မြန္း လြဲ ၁၂ နာရီခြဲအခ်ိန္ တိုင္းထြာခ်က္အရ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အေရႇ႕
ေတာင္ပုိင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းသည္ပုိမိုအားေကာင္းလာကာ မုန္တိုင္းငယ္အျဖစ္
သို႔ ေရာက္ရႇိလာခဲ့ၿပီး အင္ဒိုနီးရႇားႏိုင္ငံ ဆူမားၾတားကြၽန္း ဘန္ဒါအာေခ်းၿမိဳ႕၏ အေနာက္ဘက္ မိုင္ ၁၅၀ ခန္႔
အကြာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ မုိင္ ၄၂၀ ခန္႔အကြာ ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳ
ေနေၾကာင္း မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒ ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမႇ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

အဆိုပါ မုန္တိုင္းငယ္သည္ အေနာက္ေျမာက္ဘက္သို႔ ဆက္လက္ေရြ႕လ်ားမည္ဟု ခန္႔မႇန္းထားၿပီး မုန္တုိင္း
ငယ္အားအ၀ါေရာင္အဆင့္ဟုသတ္မႇတ္ထားကာ လက္ရႇိ အေျခအေနအရ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ဦးတည္ေရြ႕လ်ား
မည့္အေျခအေနမရႇိဟုသတ္မႇတ္ထားေၾကာင္းလည္း ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပုိင္းတြင္ မိုး/ဇလမႇ ေျပာၾကား
ခ်က္အရ သိရႇိရသည္။

''မုန္တုိင္းကုိ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ ေနပါတယ္။ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ေတြကိုလည္း အခ်ိန္နဲ႔ တစ္ေျပးညီ ထုတ္ျပန္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒ ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမႇ တာ၀န္ရႇိသူ တစ္ဦးက ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းက ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီ အခ်ိန္ မိုးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္
အရ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အေရႇ႕ေတာင္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ မုန္တိုင္းငယ္သည္ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕
အေနာက္ေတာင္ဘက္ မိုင္ ၄၉၀ ခန္႔အကြာ ပင္လယ္ျပင္ကုိ ဗဟိုျပဳေၾကာင္း၊ မုန္တိုင္းငယ္သည္ အေနာက္
ေၿမာက္ဘက္သို႔ ဆက္လက္ေရြ႕လ်ားမည္ဟု ခန္႔မႇန္းထားကာ အ၀ါေရာင္အဆင့္သာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ဦးတည္ေရြ႕လ်ားမည့္ အေျခအေန မရႇိဟု သတ္မႇတ္ထားေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာမႇတစ္ဆင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့
သည္။

အဆိုပါ ထုတ္ျပန္မႈသည္ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနေသာ မုန္တိုင္းႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံ
တကာ မိုးေလ၀သႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားခ်က္မ်ားႏႇင့္ လြဲေခ်ာ္ေနေၾကာင္း
ေတြ႕ရႇိရသည္။

ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အတြင္းရႇိ အမည္မသတ္မႇတ္ရေသးေသာ မုန္တိုင္းႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ေမလ ၁၀ ရက္
ေန႔ည ၁၂ နာရီအခ်ိန္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္အရလည္း အဆိုပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္မႇာ အေျပာင္းအလဲ မရႇိဘဲ
ေနာက္ရက္မ်ားတြင္ အေျပာင္းအလဲရႇိပါက ဆက္လက္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ဟု မိုးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒ ညႊန္
ႀကားမႈ ဦးစီးဌာနမႇ တာ၀န္ရႇိသူ တစ္ဦးက ေျဖၾကားခဲ့သည္။

လက္ရႇိကာလသည္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚပါက သက္ေရာက္မႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အ
ေနျဖင့္သတိျပဳရေလ့ရႇိသည့္ မုိးႀကိဳကာလလည္း ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ေမလအတြင္း မုန္တုိင္းျဖစ္ေပၚပါက ပိုမိုသတိျပဳရေလ့ရႇိသည္။

၁၈၇၇ ခုႏႇစ္ကေန ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္အထိ ၁၃၅ ႏႇစ္တာ ကာလအတြင္း ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ မုန္တိုင္း ၁၃၁၂ ႀကိမ္ျဖစ္ေပၚခဲ့ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔မုန္တိုင္း၈၅ ႀကိမ္ ၀င္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းအနက္ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္း
သည္ မုိးႀကိဳကာလတြင္ ၀င္ေရာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရႇိရသည္။

ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၌ မုန္တုိင္း ျဖစ္ေပၚမႈမ်ား ယခုေနာက္ပုိင္း ႏႇစ္မ်ားတြင္ ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး ယင္းသို႔
ေလ်ာ့နည္းလာျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ မုန္တုိင္း၀င္ေရာက္ျခင္း မရႇိေသာ မုိးရာသီတြင္သာ ေလ်ာ့နည္း
လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ မုန္တိုင္းကို သတိျပဳရေသာ ကာလမ်ားသည္ မုိးႀကိဳကာလျဖစ္
ေသာ ဧၿပီႏႇင့္ ေမ၊ မိုးလြန္ကာလ ျဖစ္ေသာ ေအာက္တိုဘာႏႇင့္ ႏုိ၀င္ဘာလတို႔ျဖစ္ၿပီး မုတ္သုံအ၀င္ ေနာက္
က်မႈႏႇင့္ အထြက္ေစာမႈတို႔က မုန္တုိင္းရာသီကုိ ပိုမိုရႇည္လ်ား လာေစခဲ့သည္ဟု သိရႇိရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၂၀၀၆ ခုႏႇစ္မႇစ၍ မုန္တုိင္း ငါးႏႇစ္ဆက္တိုက္ သက္ေရာက္ေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ၂၀၀၆ ခုႏႇစ္တြင္ မာလာ၊ ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္တြင္ အကာ့ရႇ္၊ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္တြင္ နာဂစ္၊ ၂၀၀၉ ခုႏႇစ္တြင္ ဘစ္ဂ်္လီ၊ ၂၀၁၀
 ျပည့္ႏႇစ္တြင္ ဂီရိတို႔ျဖစ္သည္။

ယင္းအနက္ နာဂစ္မုန္တိုင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သမိုင္းတြင္ အေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆုံးႏႇင့္ ပ်က္စီး႐ႈံးမႈ အ
မ်ားဆုံးျဖစ္ကာ ကမၻာေပၚတြင္ ဆုံး႐ႈံးမႈ အမ်ားဆုံးျဖစ္ခဲ့ေသာ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္လည္း ပါ၀င္လာခဲ့သည္။

၂၀၀၈ ခုႏႇစ္ ေမလ ၂ ရက္ႏႇင့္ ၃ ရက္ေန႔မ်ားက ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသကို တိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ နာဂစ္မုန္တုိင္း
သည္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ category 2 အဆင့္ျဖစ္ၿပီး ၀င္ေရာက္တိုက္ခတ္ခ်ိန္တြင္မူ အလြန္အားေကာင္း
ေသာ ဆိုင္ကလုန္း မုန္တုိင္းႀကီးအျဖစ္ category 4 အဆင့္ျဖင့္ တစ္နာရီ ေလတိုက္ႏႈန္း မိုင္ ၁၃၀ ၀န္းက်င္ တိုက္ခတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ေသဆုံးသူဦးေရ ၈၄၀၀၀ ၀န္းက်င္၊ ေပ်ာက္ဆုံးသူ ၅၄၀၀၀ ၀န္းက်င္၊ ထိခိုက္သူ ၁၁ သန္းခန္႔၊ အေဆာက္အအုံ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ ၇၄၅၇၆၄ ခု၊ အစိုးရပုိင္ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ က်ပ္ ၃ ဒသမ ၃၅၄၇ ထရီ
လီယံ၊ ပုဂၢလိကပုိင္ဆုံး႐ႈံးမႈ က်ပ္ ၈ ဒသမ ၃၈၀၀ ထရီလီယံရႇိခဲ့ကာ ကမၻာတြင္ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ၊ ေသေၾကမႈ အျမင့္မားဆုံး နံပါတ္(၈)အဆင့္ ျဖစ္ခဲ့သည္။

အဆိုပါ နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး၊ ဧရာ၀တီတုိင္း ေဒသႀကီးတုိ႔သို႔ အဓိက သက္ေရာက္
ခဲ့ၿပီး ဧရာ၀တီတုိင္း ေဒသႀကီးတြင္ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ ပုိမိုခဲ့သည္။

Eleven Media , Rangonnewsdaily
RND:  :11.5.2013