အိုစမာဘင္လာဒင္ မရဏလမ္းကို ေသြးတစ္စက္ျဖင့္ အကဲျဖတ္ ေပးခဲ့သည့္ ဆရာ၀န္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ မ်ား

  

 ဘင္လာဒင္ကို သုတ္သင္ခဲ့သည္မွာ တစ္ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ခဲ့ေပၿပီ။ အေမရိကန္ တို႔အတြက္ ပူပန္မႈ စိုးရိမ္မႈမ်ား ယေန႔ထက္ထိ မကင္းႏိုင္ၾကေသး ။ ေနာက္ဆက္ တြဲျပႆနာ မ်ား တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ရင္ဆိုင္လာ ေနရသည္။ အထူးသျဖင့္ ရန္သူကို မဟာမိတ္ ျပဳထားရေသာ ပါကစၥတန္ ႏွင့္ ျပႆနာ ပို၍မ်ားလာကာ တင္း မာသည့္ အေန အထားသို႔ ေရာက္ရွိ လာရသည္။

ဘင္လာဒင္၏ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာမ်ား
အၾကမ္းဖက္ အယ္လ္ေကဒါ ေခါင္းေဆာင္ ဘင္လာဒင္သည္ အေမရိကန္ စစ္ဘက္က အေသရရ အရွင္ ရရ လုိအပ္ေနသူ ျဖစ္သည္။ ၄င္းပုန္း ေအာင္းရာေနရာ ကို ေဖာ္ ထုတ္ႏုိင္ရန္ အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး တပ္ဖြဲ႕ ျဖစ္သည့္ စီအုိင္ေအသည္ ေန႔မအိပ္ ညမအိပ္ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပံု ရသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုနီးပါး မွ် အခ်ိန္ယူကာ စံုစမ္းခဲ့ ၾကၿပီးေနာက္ ပါကစၥတန္ ဆရာဝန္ တစ္ဦး အကူအညီျဖင့္ ဘင္လာဒင္ ခုိေအာင္း ပုန္းေရွာင္ေနသည့္ ေနရာ ကို အတိအက် ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့သည္။

ထုိဆရာဝန္၏ အမည္မွာ ေဒါက္တာ  (Dr.Shakeel Afridi) ဆိုသူျဖစ္သည္။ ထုိသူအား အေမရိကန္တို႔က အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းေရး လုပ္ငန္းကို အေထာက္ အကူ ျပဳ ကူညီခဲ့သူ သူရဲေကာင္း တစ္ဦး အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားခဲ့ ၾကေသာ္လည္း ပါကစၥတန္ အစိုးရက အာဖရီဒီအား ဘင္လာဒင္ လုပ္ႀကံခံ ရၿပီးေနာက္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ေထာင္ ထဲ ထည့္ထားခဲ့သည္။ ေမလ ၂၃ ရက္ က ထုိသို႔ စစ္ဆင္ေရးတြင္ အကူအညီေပးခဲ့သူ ပါကစၥတန္ ဆရာဝန္ ေဒါက္တာ အာဖရီဒီအား ေထာင္ဒဏ္ ၃၃ ႏွစ္ စီရင္ျပစ္ ဒဏ္ေပး ခဲ့ေၾကာင္းကို ေအပီႏွင့္ အျခား သတင္း မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပလာ ၾကသည္။ ထုိသတင္းမွာ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံပက္ရွဝါ ၿမိဳ႕မွလာေသာ သတင္း ျဖစ္သည္။

၄င္းဆရာဝန္အား ပါကစၥတန္ တရား႐ံုးက ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္လိုက္ သည့္သတင္းသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ မဟာမိတ္ ပါကစၥတန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကား ဆက္ဆံေရး မေျပလည္မႈ နက္႐ႈိင္းစြာ ႀကီးမားလာေနေၾကာင္း ျပသခဲ့သည့္ အခ်က္ ေပၚလြင္လာ ေပသည္။
အေမရိကန္တို႔သည္ ျပစ္ဒဏ္ က်ခံဖမ္းဆီးျခင္း ခံထားရသူ ဆရာဝန္အား ပါကစၥတန္တို႔က ျပန္လႊတ္ေပးရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ၾကားက ႀကီးမား လွေသာ ျပစ္ဒဏ္ ကို ပါကစၥတန္ တရား႐ံုးက ခ် မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏွင္႕ ပါကစၥတန္ ဝိဝါဒကြဲမႈမ်ား
အေမရိကန္၏ စီအုိင္ေအကို အကူအညီေပးသူ ပါကစၥတန္ ဆရာဝန္ အာဖရီဒီအား ပါကစၥတန္တို႔က ႏုိင္ငံအေပၚ သစၥာေဖာက္သူ အျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကသည္။ အေမရိကန္ တို႔က ပါကစၥတန္ ပိုင္နက္အတြင္းသို႔  လံုးဝ အသိမေပးဘဲ ဝင္ေရာက္လာၿပီး ဘင္လာဒင္ကို လုပ္ႀကံျခင္းႏွင့္ နယ္စပ္တြင္ ဒ႐ုန္းေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္မႈ ကို မလုိလားၾကဘဲ ေဒါသ အမ်က္ ထြက္ေနခဲ့ၾကေပသည္။

သို႔ရာတြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံ အားလံုးက အၾကမ္း ဖက္သမား ႏွိမ္နင္းေရးတြင္ ပူးေပါင္း ကူညီခဲ့သူ ေဒါက္တာ အာဖရီဒီအား သူရဲေကာင္း တစ္ဦးအျဖစ္ သေဘာ ထားခဲ့ၾကသည္။

ဘယ္လုိကူညီခဲ့သလဲ
အေမရိကန္တို႔သည္ ၄င္းတို႔ အေၾကာက္ဆံုး အယ္လ္ေကဒါ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဘင္လာဒင္ တစ္ေယာက္ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ အဘိုတာဘတ္ ၿမိဳ႕ရွိေန အိမ္တြင္ ခုိ ေအာင္းေနသည္ကို သိရွိလာၿပီး ဟုတ္မဟုတ္ အတည္ျပဳႏုိင္ရန္ လုိအပ္သည္။
ထုိသုိ႔ အတည္ျပဳႏိုင္ရန္ အတြက္ ဘင္လာဒင္၏ ဒီအင္န္ေအ မ်ဳိး႐ိုး ဗီဇကို ရယူရန္ လုိအပ္သည္။ ေဒါက္တာ အာဖရီဒီသည္ သူတာဝန္ က်ရာ ေဒသတြင္ ကာကြယ္ေဆး ထုိးႏွံေပးသည့္ သူ၏ သူနာျပဳမ်ား အကူအညီျဖင့္ အုိစမာဘင္လာဒင္ အိမ္ကိုေကာင္းစြာ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး အလြယ္တကူပင္ ဘင္လာဒင္၏ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇ စစ္ေဆးႏုိင္ ရန္ ေသြးနမူနာ ရရွိ ခဲ့သည္။

ဆရာဝန္မွာ အသက္ ၅ဝ အရြယ္ ရွိၿပီး ဘင္လာဒင္ လုပ္ႀကံခံရ သည့္ကိစၥ ေပၚေပါက္ၿပီးေနာက္ မၾကာမီမွာပင္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ ရသည္။ အာဖရီဒီအား ပါကစၥတန္နယ္ ေျမေဒသဆိုင္ရာ ျပစ္မႈစီရင္ေရး စည္းမ်ဥ္းမ်ား အရ အျပစ္ဒဏ္စီရင္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။ ထုိစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒကို အတုိအားျဖင့္ (FCR)ဟု ေခၚေဝၚ သံုးႏႈန္းထား သည္။ ထုိဥပေဒမွာ ပါကစၥတန္ နယ္စပ္ရွိ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ လူမ်ဳိး စုမ်ားေဒသတြင္ အသံုးျပဳေနၾက ေသာ ဥပေဒ တစ္ခုျဖစ္သည္။

၄င္းတို႔၏ ႐ိုးရာ ဥပေဒအရ စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ တရားခံသည္ ျပန္လည္ထုေခ်ခြင့္ အတြက္ ေရွ႕ေန ငွားရမ္းခြင့္ မရေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္သူ အဖြဲ႕မ်ား ကေထာက္ျပ ေဝဖန္ခဲ့သည္။ ဆရာဝန္ အာဖရီဒီ အား စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့ေသာ ေနရာမွာ ခုိင္ဘာလူမ်ဳိးစု ေဒသတြင္ျဖစ္သည္။ သက္ေသ အေထာက္အထား လံုးဝတင္ျပ ခြင့္မျပဳ၊ တရားခံႏွင့္ အျပန္အ လွန္ ေမးျမန္းျခင္း မျပဳရ။ တရားခံ သည္ ေထာင္ဒဏ္ ၃၃ ႏွစ္အျပင္ ေငြဒဏ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၅ဝဝ ကိုေပးေဆာင္ေစ ရမည္ ျဖစ္ၿပီး ပ်က္ ကြက္လွ်င္ ေနာက္ထပ္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ခြဲ က်ခံရမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ရာ တြင္ တရားခံ အာဖရီဒီသည္ ႏွစ္လ အတြင္း အယူခံ ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ပါကစၥတန္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ တု႔ံျပန္မႈမ်ား
ဘင္လာဒင္ တည္ေနရာကို စီအုိင္ေအက သိရွိသြားၿပီးေနာက္ အေမရိကန္တို႔က ၄င္းအား လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ရန္ စစ္ဆင္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထိုေဆာင္ရြက္ခဲ့ မႈကို ပါကစၥတန္ တို႔ကမိမိတို႔၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ေစာ္ကားခံ ရသည္ဟု ႐ႈျမင္ခဲ့ၿပီး ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ၌ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းမႈ အစီအစဥ္ မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အေမရိကန္မ်ားကို ႏွင္ထုတ္ ခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ၿပီးခဲ့ေသာ ၂ဝ၁၁ ႏုိဝင္ဘာလ အတြင္း အေမရိကန္တို႔ ၏ ဒ႐ုန္းေမာင္းသူ မဲ့ေလယာဥ္မ်ား တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ပါကစၥတန္နယ္ စပ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အမ်ားအျပား ေသဆံုးခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္အေပၚ ပါကစၥတန္ျပည္သူ အမ်ား ေဒါသတႀကီး တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။ တုံ႔ျပန္မႈမ်ား မွာ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕ မ်ားအထိပင္ အဆစ္ပါလာခဲ့သည္။

ေနတုိး တပ္ဖြဲ႔မ်ားအေပၚ ပါကစၥတန္ တုံ့ျပန္မႈ
အေမရိကန္ႏွင့္ ပါကစၥတန္ တို႔သည္ ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ မဟာမိတ္ အျဖစ္ ရွိေနေသာ္လည္း လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ငါးဆယ္ ကာလ တစ္ေလွ်ာက္လံုး မယံုသကၤာ စိတ္ မ်ားျဖင့္ ဆက္ဆံေနခဲ့သည္။ ယခု ျဖစ္ရပ္ မ်ားေၾကာင့္ ေနတိုး၏ ေထာက္ပံ့ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ပိတ္ပစ္ခဲ့သည္။

ေနတိုး ကုန္ေသတၱာ မ်ားအား ပါကစၥတန္ နယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး အာဖဂန္ႏုိင္ငံအတြင္းသို႔ တင္ပို႔ေပးရန္ အခက္အခဲအျဖစ္ ပိတ္ဆို႔ေနသည္။ အေမရိကန္ အရာရွိ မ်ားႏွင့္ ပါကစၥတန္ အရာရွိမ်ား ထုိကိစၥကို ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ ေဆြးေႏြးရာတြင္ ပါကစၥတန္က ေနတုိး ကုန္ေသတၱာ တစ္လံုးလွ်င္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ခ အေမရိကန္ေဒၚ လာ ၅ဝဝဝ ေကာက္ခံမည္ဟု ေျပာသည္။ သို႔ရာတြင္ အေမရိကန္ဘက္မွ ျဖတ္ေက်ာ္ခႏႈန္း ထားကို သေဘာမတူႏုိင္ေသးဘဲ ျဖစ္ေနသည္။ အေစာပိုင္းက ထုိ ျဖတ္ေက်ာ္ ခႏႈန္းထားမ်ားကို အခမဲ့ အျဖစ္ စဥ္းစားခဲ့ၾကေပသည္။

အေမရိကန္ အရာရွိ အခ်ဳိ႕က ေထာက္ျပသည္မွာ အေမရိကန္ သည္ ပါကစၥတန္ အား အၾကမ္း ဖက္လုပ္ငန္းမ်ား တုိက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား အတြက္ ေလ်ာ္ေၾကး ဘီလ်ံေပါင္း မ်ားစြာကို ပါကစၥတန္သို႔ ေပးထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ေနတိုး တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ဦးေဆာင္ေနသည့္ အေမရိကန္တို႔၏ ဆက္ဆံေရးသည္ ေရွ႕အလားအလာ မေကာင္းသည့္ အဆင့္အထိ ပို၍ဆုိးရြားလာေန ေပသည္။ ဤျဖစ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ေနတုိး တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ အေရးႀကီးလွေသာ ပံ့ပိုးမႈမ်ားကို ပို၍ ေဝးကြာၿပီး စရိတ္ႀကီမားလွေသာ ႐ုရွားေထာက္ပံ့ေရး လမ္းေၾကာင္းမွ ဗဟိုအာရွေဒသ ေထာက္ပံ့ေရး လမ္းေၾကာင္း မ်ားသို႔ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳေနၾက ရေပသည္။

အေမရိကန္ တို႔သည္ ပိတ္ဆို႔ ထားေသာ ထုိလမ္းေၾကာင္းကို ျပန္ ဖြင့္ေပးရန္ ဖိအားေပးလ်က္ ရွိသည္။ ယခု အေတာအတြင္း လြန္ခဲ့ေသာ ေမလ ၂၃ ရက္တြင္ အေမရိကန္ တုိ႔က နယ္စပ္တြင္ ဒ႐ုန္း ေလယာဥ္ မ်ားျဖင့္ ထပ္မံတုိက္ခိုက္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက ျပန္သည္။

ေနတိုး ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အစည္းအေဝး
လြန္ခဲ့ေသာ အပတ္က အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ခ်ီကာဂိုၿမိဳ႕တြင္ ေနတုိး ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝး က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ ၄င္း အစည္းအေဝးတြင္ စစ္မက္ျဖစ္ ပြားေနေသာ ပါကစၥတန္၏ အိမ္နီးခ်င္း အာဖဂန္ ႏုိင္ငံမွ ေနတိုး တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား သိကၡာ မက်ဆင္းေစဘဲ ႐ုပ္သိမ္းထြက္ခြာ ႏုိင္ေရးကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ သေဘာ တူညီမႈ တစ္ခုမွာ အာဖဂန္ႏုိင္ငံမွ ေနတုိး တပ္ဖြဲ႕မ်ား ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ တုိက္ခိုက္ေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္အားလံုး ဆက္တုိက္ ႐ုပ္သိမ္းသြားမည္ျဖစ္သည္။

ထု႔ိအျပင္ ေနတိုး ထိပ္သီး အစည္းအေဝးသို႔ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ အားတက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကားခဲ့ သည္။ ထိုသို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ျခင္းမွာ ေနတိုး တပ္ဖြဲ႕မ်ားအား ေထာက္ပံ့ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္ ႏုိင္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ကာ ပါကစၥ တန္အား ထိပ္သီးအစည္းအေဝး တက္ ေရာက္ေစခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ မွတစ္ဆင့္ ကုန္းလမ္း ခရီးျဖင့္ အာဖဂန္ေျမာက္ပိုင္းနယ္စပ္သို႔ ေနတိုး ေထာက္ပံ့ပစၥည္းမ်ားကို ျဖတ္သန္း ပို႔ေဆာင္ေပးေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။ ထုိလမ္းေၾကာင္းကို ပါကစၥတန္ ဘက္က ပိတ္ထားခဲ့သည္မွာ ၆ လခန္႔ ရွိၿပီျဖစ္သည္။

ေနတိုး အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၆ဝ မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ခ်ီကာဂိုၿမိဳ႕တြင္ ၂ ရက္ၾကာ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အစည္း အေဝးမွာ လူထု ေထာက္ခံမႈ မရရွိ ေသာ အာဖဂန္စစ္မွ ထြက္ခြာေရး အတြက္ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္ လမ္းျပ ေျမပံုမ်ား ဆြဲရန္ ေတြ႕ဆံုျခင္း ျဖစ္ သည္။

ေနတိုး တုိ႔၏ လမ္းျပေျမပံုသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုက ဆိုဗီယက္တုိ႔ ဖ႐ိုဖရဲ ထြက္ခြာသြား ရသကဲ့သို႔ မျဖစ္ေစရန္ မဟာဗ်ဴ ဟာ ခ်မွတ္ေသာ အစည္းအေဝး တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ဆိုဗီယက္တို႔ ဝ႐ုန္းသုန္းကား ထြက္ခြာသြားၿပီး ေနာက္ အာဖဂန္တြင္ အယ္လ္ေကဒါ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုမ်ား ထြက္ေပၚလာ ေစရန္ လမ္းပြင့္ သြားခဲ့သည္ဟု ႏုိင္ငံ ေရးသုေတသီအမ်ားစုက မွတ္ခ်က္ ေပးခဲ့ၾကသည္။

ေနတိုး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံမ်ားသည္ အာဖဂန္စစ္ကို ႏွစ္ၾကာရွည္စြာ တုိက္ခုိက္ရန္ အင္အား မရွိၾကေတာ့ ေခ်။ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းမွာ အာဖဂန္၏ လံုၿခံဳေရးကို အာဖဂန္ တို႔လက္ထဲသို႔ ထည့္ၿပီး ကိုယ္တုိင္ တာဝန္ယူေစျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ေနတုိး၏ တိုက္ခိုက္ေရး အဖြဲ႕ အားလံုးသည္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ တြင္အားလံုး ႐ုပ္ သိမ္းေပးရန္ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္းေၾကညာလိုက္ၿပီျဖစ္ သည္။

အေမရိကန္ႏွင္႕ ေနတိုးတို့ အဓိက ရင္ဆုိင္ေနရသည္႕ ျပႆနာမ်ား
၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ အာဖဂန္ေျမေပၚမွ တာလီဘန္ႏွင့္ အယ္လ္ေကဒါမ်ား ကို ေမာင္းထုတ္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ ယခုအခ်ိန္မွာ စစ္အေပၚ အဆုိးျမင္မႈ မ်ားႏွင့္ ၿငီးေငြ႕လာမႈမ်ား သိသာ ထင္ရွားစြာ ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ေလာက္ကပင္ တာလီဘန္ မ်ားသည္ တပ္သားမ်ား ျပန္လည္ စုစည္းၿပီး စစ္ေရးအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ကို ျပန္လည္ ျပဳလုပ္လာႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ အုိဘားမား အစိုးရသည္ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္အတြင္း ဒီဇင္ဘာလတြင္ စစ္သည္အင္အား ၃၃ဝဝဝ ကို အာဖဂန္သို႔ ထပ္မံ ေစ လႊတ္ေပးခဲ့ ရသည္။ အေမရိကန္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား အင္အားျဖည့္တင္း ေပးခဲ့ရေသာ္လည္း အာဖဂန္ႏုိင္ငံ အတြင္း တာလီဘန္တို႔၏ အၾကမ္း ဖက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ယခင္က ထက္ ပို၍ ဆုိးရြား လာသည္ဟု မွတ္ခ်က္ခ်ၾကသည္။

အာဖဂန္တြင္ ႏုိင္ငံစံုတပ္ဖြဲ႕ မ်ားအတြက္ တစ္ႏွစ္ ကုန္က်စရိတ္ သည္ ေဒၚလာ ၄ ဘီလ်ံထက္ မေလ်ာ့ေသာ အေျခအေနရွိသည္။ ေနတိုး အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံ အမ်ားစုမွာ စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈအျပင္ ဘတ္ ဂ်က္လုိ ေငြျပမႈမ်ားကို ရင္ဆုိင္ႀကံဳ ေတြ႕ၿပီး မိမိတို႔၏ ႏုိင္ငံအတြင္း အသီးသီး ေျဖရွင္းေနၾကရေပသည္။
အာဖဂန္စစ္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ စုစုေပါင္း ၁၈၄ဝ ဦး အပါအဝင္ ေနတုိး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၃ဝဝဝ  ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထု႔ိအျပင္ အာဖဂန္ ျပည္ သူေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ အသက္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ အာဖဂန္ စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲျုခင္း အေပၚ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပတု႔ိမွာ ေထာက္ခံမႈ အနိမ့္ဆံုးသို႔ က်ဆင္းခဲ့ရသည္။ စစ္တမ္း မ်ားအရ အေမရိကန္ျပည္ သူ ၆၆ ရာခိုင္ႏႈန္းက စစ္ကိုဆန္႔ က်င္ေၾကာင္း မဲဆႏၵျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾက သည္။

ထုိ႔အျပင္ ပိုလန္ႏုိင္ငံ ကလည္း အာဖဂန္သို႔ ေစလႊတ္ထားေသာ စစ္ သား ၂၅ဝဝ အတြက္ ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့ရန္ မတတ္ႏုိင္ေတာ့သျဖင့္ ျပည္လည္ သံုးသပ္ရမည္ဟု ယခင္အပတ္က ေျပာၾကားလာခဲ့သည္။ ယခု ျပင္သစ္ သမၼတ အသစ္ျဖစ္သူ ဖရန္ဆြာေဟာလန္ဒီကလည္း ဤ ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အာဖဂန္မွ မိမိ တု႔ိ၏ ျပင္သစ္တပ္မ်ား ကို ႐ုပ္သိမ္း မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း အာဖဂန္ ဒုတိယဝန္ႀကီးက ႏုိင္ငံျခားေရး အကူအညီ မရဘဲ အာဖဂန္ျပည္သူ တို႔သည္ မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံ၏ လံုၿခံဳေရးကို ကာကြယ္ ႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္၊ ထို႔အျပင္ အၾကမ္းဖက္သမား မ်ားသည္ ကမၻာလံုး ဆုိင္ရာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အျဖစ္ ဆက္လက္ တည္ရွိေနမည္ကို အေနာက္ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံ မ်ားအေနျဖင့္ အထူး သတိျပဳ နားလည္သင့္သည္ ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မည္သို႔ပင္ ဆုိေစ ကမၻာ့ေခါင္း ေဆာင္မ်ားသည္ အာဖဂန္စစ္ပြဲ အေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈကေတာ့ နည္းပါးလာေနၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ တာလီဘန္ႏွင့္ အယ္လ္ေကဒါ တုိ႔ ကမူ ဤအခ်က္ အေပၚတြင္ အေလးထား လ်က္ ၄င္းတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈ နည္းဗ်ဴဟာကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ အသင့္ရွိေန ၾကဦးမည္ဟု ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသူ မ်ားက အကဲခတ္ သံုးသပ္ေနၾကသည္။

Ref:Washington Post/CNN