ဓမၼႏွင့္ လုံး၀ဆန္႔က်င္ရာ ….

၂၇.၆.၂၀၁၃

အခ်ိန္ကည ၈ နာရီခန္႔။ ေနရာကမြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ရဲ႕အုတ္က်င္းရပ္ကြက္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္

ေက်ာင္းမွာေပါ့။ဒီညဆရာေတာ္ဦး၀ိမလဘိ၀ံသတရားေဟာဖို႔ရွိတယ္။ဆရာေတာ္ဟာအထင္ကရ ဘုန္းႀကီး

တစ္ပါးျဖစ္ေပမယ့္ဓမၼာရုံထဲကတရားပြဲလာပရိသတ္ကေတာ့၁၀၀ ခန္႔ မရွိတတ္ရွိတတ္၊ဒါေပမယ့္အျပင္ဘက္

မွာ ကေလးအေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ေတာ့ ရွိေနပါေသးတယ္။ “ေက်းဇူးျပဳၿပီးအထဲကို၀င္ၾကပါရွင္”လို႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ကအျပင္မွာရပ္ၾကည့္ေနတဲ့ကၽြန္ေတာ္နဲ႔တခ်ိဳ႕

သူေတြကို လွမ္းေျပာလိုက္တယ္။ “ဒီည လူမရွိရင္ေတာ့ဆရာေတာ္စိတ္ဆုိးေတာ့မွာပဲမိနစ္အနည္းအငယ္

အၾကာမွာ ဆရာေတာ္ဦး၀ိမလေရာက္လာတယ္။ သူ႔ပုံၾကည့္ရတာ အသက္ ၄၀ လုိ႔ မထင္ရေလာက္ေအာင္ ငယ္ဂုဏ္ရွိပါတယ္။ ဆရာေတာ္ေရာက္ရွိလာၿပီး ၾသကာသ ရြတ္ဆုိ ရွိခိုးပူေဇာ္ၿပီးေနာက္ တရားစတင္ေဟာ

ၾကားပါေတာ့တယ္။

“ဦးဇင္းတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ျမဳပ္ေနတဲ့ သေဘၤာထဲက လူေတြနဲ႔ တူပါတယ္၊ အခ်ိန္မီ မကုစားႏုိင္ဘူးဆုိ

ရင္ တုိ႔လူမ်ိဳးနဲ႔ တုိ႔သာသနာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္”လုိ႔ ဦး၀ိမလက မိန္႔တယ္။ “ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ည ေဟာ

မယ့္တရားက ၉၆၉ အေၾကာင္းပဲ”“ဘာတဲ့လဲ ပရိသတ္ႀကီး” လို႔ ဦးဇင္းက တရားနာပရိသတ္ကို ေမးလိုက္ပါ

တယ္။“၉၆၉ တရားပါ ဘုရား” ပရိသတ္က ျပန္ေျဖပါတယ္။

“ဘာအေၾကာင္း ေဟာမွာလဲ ပရိသတ္” လုိ႔ ဘုန္းႀကီးက မိုက္ခရိုဖုန္းနားကပ္ အသံကိုျမွင့္ၿပီး ထပ္ေမးလိုက္

ၿပန္တယ္။“…၉ ၆ ၉ …” “က်ယ္က်ယ္ေျပာ၊ မင္းတုိ႔အသံေတြ က်ယ္က်ယ္ေအာ္စမ္းပါ၊ က်ယ္က်ယ္ေအာ္လုိ႔

ဒီဓမၼာရုံႀကီးၿပိဳက်သြားရင္ ဦးဇင္း အသစ္ျပန္ေဆာက္ေပးမယ္”ထူးထူးဆန္းဆန္း ျမင္ကြင္းတစ္ခုပါပဲ။

ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးတရားေဟာတာနဲ႔မတူဘဲ ႏိုင္ငံေရးမဲဆြယ္ပြဲနဲ႔တူေနပါေတာ့တယ္။ဒါေပမယ့္ဒါဟာအံ့ၾသ

စရာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဆရာေတာ္ဦး၀ိမလဟာ အၾကာေသးခင္က ျမန္မာမွာေရာ ကမၻာကပါ စိတ္၀င္စားျခင္းခံရတဲ့ “၉၆၉”လႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ ေသြးၾကြတဲ့ ရဟန္း

တစ္ပါးလည္း ျဖစ္တယ္။ 

 

ဗုဒၶဘာသာအစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရးအမွတ္တံဆိပ္လို႔ယူဆရတဲ့အဲဒီ၉၆၉ဟာၿပီးခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္အလယ္

ပိုင္းကမြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ဆက္ႏႊယ္မႈရွိေနၿပီးတႏုိ္င္ငံလုံးအတုိင္းအတာထိ ပ်ံ႕ႏွံ႕

ကာ ပဋိပကၡမီး ဟုန္းဟုန္းေတာက္သြားမွာကို အမ်ားစုက စိုးရိမ္ခဲ့ရပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက အေဆာက္အဦးထဲကို လမ္းျပေခၚေဆာင္သြားၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို ၉၆၉ နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ ေ၀ေပးပါတယ္။ လက္ကမ္းစာေစာင္မွာေတာ့ ၉၆၉ ဘာအတြက္ ရပ္တည္သလဲဆို

တာကုိ ရွင္းလင္းထားတယ္။

“က်ဳပ္တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ၉၆၉ကို အသုံးျပဳရင္း ရွိခိုးပူေဇာ္ရင္းနဲ႔ ကိုယ့္လူမ်ိဳး၊ ကုိယ့္သာသနာကို ကာ

ကြယ္ရမယ္” လုိ႔ လက္ကမ္းစာေစာင္မွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ အသံခ်ဲ႕စက္ကလည္း အလားတူ

အဓိပၸာယ္ေဆာင္တဲ့ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ က်ယ္ေလာင္စြာ ထြက္ေပၚလာတယ္။

“…… ဗုဒၶဘာသာ ရွင္လူမ်ား ေသြးေအးလို႔မေနသင့္ၿပီ…… ေသြးေအးေနရင္ သာသနာေပ်ာက္လို႔ လူမ်ိဳး

ေပ်ာက္လုိ႔ ကြယ္လိမ့္မည္ ……(လူမ်ိဳးေပ်ာက္လုိ႔ ကြယ္လိမ့္မည္)….”ဦး၀ိမလကေတာ့သူ႔တရားထဲမွာ “၉၆၉

”ဟာ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါးနဲ႔ သံဃာဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါးကို ကုိယ္စားျပဳေၾကာင္း ထည့္

ေဟာပါတယ္။ အမ်ားစုက ၉၆၉ ဆုိတာ အခုမွေပၚလာတဲ့ လႈပ္ရွားမႈလို႕ဆုိေပမယ့္ ဦး၀ိမလကေတာ့ ဒါဟာ ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ မူလလက္ေဟာင္း အမွတ္တံဆိပ္ပါတဲ့။

“မွတ္ထား…. ၉၆၉ ေပၚတာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၆၀၀ ရွိၿပီ၊ ခရစ္ယာန္မေပၚခင္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၂၀ ေလာက္ကတည္းက ၉၆၉ ေပၚတာ၊ အစၥလာမ္မေပၚခင္ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ကတည္းက ၉၆၉ ရွိတာကြ”တၿပိဳင္တည္းမွာ 

လက္ရွိေပၚေပါက္လာတဲ့လႈပ္ရွားမႈကေတာ့ျဖင့္နာမည္ဆိုးနဲ႔ေက်ာ္ၾကားေနမွန္းလည္း ဦးဇင္းကအသိအမွတ္

ၿပဳပုံရတယ္။

“တစ္ခ်ိဳ႕ဒါကာေတြက ေလွ်ာက္တင္တယ္၊ ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ ညီရဲ႕လား၊ တရား၀င္ျဖစ္ရဲ႕လား

ေပါ့၊ က်ဳပ္ဘယ္လိုေျဖရမွန္းေတာင္ မသိေတာ့ဘူး၊ ဒီမွာ ဗုဒၶက တရား၀င္မဟုတ္လုိ႔လား၊ က်ဳပ္တုိ႔ ဘုန္းႀကီး

ေတြကေရာတရားဥပေဒနဲ႔မညီလို႔လား”ဦးဇင္းကသူတုိ႔လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ပန္းတုိင္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ“ဟလာလ္”

စားေသာက္ဆုိင္၊ ေစ်းဆုိင္ေတြအျဖစ္ အသုံးျပဳတဲ့ ၇၈၆ တံဆိပ္ပါတဲ့ မြတ္စလင္ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ

ကို ဆန္႔က်င္ၾကဖုိ႔ပဲ၊ အၾကမ္းဖက္မႈမပါဘူးလုိ႔ ခုခံေျပာဆုိပါတယ္။

“ဘာသာမတူသူေတြကို သတ္ဖုိ႔ ရိုက္ဖို႔ က်ဳပ္တုိ႔ ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာခဲ့ဘူး၊ က်ဳပ္တုိ႔ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကလည္း သတၱ၀ါေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ မသတ္ဖို႔ သြန္သင္ခဲ့တယ္၊ လူတစ္ဦးခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာမတူသူေတြကိုပဲ

ၿဖစ္ျဖစ္ ” လုိ႔ ဘုန္းႀကီးက ကာကြယ္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ဒါေပမယ့္ တကယ္လို႔ ဒီစကားေတြဟာ ေမာ္လၿမိဳင္

အုတ္က်င္းရပ္ကြက္မွာ တစ္၀က္ေလာက္နီးပါး ေနထုိင္တဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို စိတ္ေအးေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ေျပာ

တာမ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ သူေျပာတာ မေအာင္ျမင္ပါဘူး။

“ဒီဘုန္းႀကီးေျပာတာေတြက ေၾကာက္ဖုိ႔ေကာင္းတယ္”လုိ႔ ၆၈ ႏွစ္အရြယ္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသား ဦးတင္ေအာင္

ကတရားပြဲအၿပီးဓမၼာရုံအျပင္ဘက္မွာ ေျပာျပပါတယ္။စကားကေတာ့ အမ်ားႀကီး မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဘုန္း

ႀကီးတရားေတြထဲမွာေတာ့ ဒါဟာ ေတာ္ေတာ္ ျပင္းထန္ပါတယ္။

ဓမၼ လက္တလုံးျခား

မြတ္စလင္ေတြပဲ ထိတ္လန္႔ေခ်ာက္ခ်ားဖြယ္ရာေတြကို စိုးရိမ္ခံစားေနရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မြတ္စလင္ေတြ

ဟာ ႏွစ္ေပါင္း၂ေထာင္အရင္ကတည္းက ျမန္မာျပည္မွာအေျခခိုင္ခဲ့တဲ့ယုံၾကည္မႈကိုတိုင္းျပည္ကေန ေပ်ာက္

သြားေအာင္ၾကံစည္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေၾကာင္းကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလုံးသားထဲမွာ စိုးရိမ္ခံစား

လာေအာင္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈက သြတ္သြင္းေပးပါတယ္။“ဒါဟာ ပထမအႀကိမ္နဲ႔ ေနာက္ဆုံးပါပဲ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔

က လူငယ္ေတြ၊ ကေလးေတြအတြက္ ရည္ရြယ္ခဲ့တာ၊ ဘုန္းႀကီးက ၉၆၉ ကိစၥေတြပဲ ေျပာလိမ့္လုိ႔ မထင္ခဲ့ဘူး” လို႔ ပြဲစီစဥ္သူတစ္ဦးက ဆုိပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္ ေမးၾကည့္ခဲ့တဲ့ အဲဒီက အျခားသူေတြကလည္း ဦး၀ိမလရဲ႕ ေဒါ

သတႀကီးေလသံ ေတြကို သိပ္ၿပီး မခံစားၾကပါဘူး။

“သူ႕အသံေတြက ဟစ္တလာလုိပဲ”လို႔ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအမတ္လည္းျဖစ္၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေဟာင္း

လည္းျဖစ္သူအသက္ ၅၇ ႏွစ္အရြယ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဦးထြန္းသန္းက ဆိုတယ္။“သူတုိ႔အုပ္စု အင္အားေတာင့္

လာရင္ေတာ့ အဲဒါျပႆနာပဲ”လို႔တရားပြဲအၿပီးမွာအလြတ္သေဘာေျပာပါတယ္။ေနာက္ထပ္ NLDပါတီမွေဒ

သခံ ႏုိ္င္ငံေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ကလည္း ဒါကို ေထာက္ခံပါတယ္။

“ခင္ဗ်ား ၾကားတယ္မဟုတ္လား၊ အဲဒီသီခ်င္းကို…… ဗုဒၶဘာသာ ရွင္လူမ်ား ေသြးေအးလုိ႔ မေနသင့္ၿပီ ေသြး

ေအးေနရင္ သာသနာေပ်ာက္လုိ႔ လူမ်ိဳးေပ်ာက္လုိ႔…ကြယ္လိမ့္မည္…..တဲ့… အဲဒါ ဘာသေဘာလဲ။ လူေတြ

ကုိ ဆြေပးေနတာပဲဗ်။ ဒါကို ရပ္ပစ္ရမယ္” ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စကားေျပာေနရင္းနဲ႔ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္က ၉၆၉ လႈပ္

ရွားမႈဟာဗုဒၶဘာသာယုံၾကည္မႈအတြက္ခံတပ္ျဖစ္တဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္မွာသေႏၶတည္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ေျပာင္း

ေၿပာဆုိပါတယ္။

လြန္ခဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္က ဒီေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕မွာ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းသားေတြ ခရစ္ယာန္သာသနာကို ကူးေျပာင္းသြားခဲ့တဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြကကန္႔ကြက္ၿပီးသာသနာျပဳေက်ာင္းေတြကို အတင္းအဓမၼပိတ္ပစ္

ခဲ့တဲ့သမုိင္းေၾကာင္းရွိတယ္။၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွာ ေအာက္ျမန္မာျပည္ကုိ ၿဗိတိသွ်ေတြ သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္၁၂ ႏွစ္

အၾကာမွာ အဲဒီျပႆနာျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္သစၥာခံမ်ားအတြက္ ဂုဏ္သတင္းႀကီးမား

ခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္မွာ အိႏၵိယကေန မြတ္စလင္ေတြ အစုလုိက္အၿပဳံလိုက္၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အခု

ေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕မ်ိဳးဆက္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ၅ ပုံတစ္ပုံေလာက္ရွိေနတယ္။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕မွာ ႏွစ္ဖက္လွဦးေက်ာ္လြင္ ေရးသားထုတ္ေ၀တဲ့ “၉၆၉”

အမည္နဲ႔ စာမ်က္ႏွာ ၄၀ ပါ စာအုပ္ထြက္ရွိလာပါတယ္။ စာအုပ္ရဲ႕အဓိကလိုရင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ

ကို သူတုိ႔ရဲ႕အိမ္ေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ယာဥ္ေတြမွာ “၉၆၉”တံဆိပ္ကို ထင္ထင္ရွားရွား ကပ္ထားဖို႔ တုိက္တြန္းထားတာပါ။တျခားဘာသာကို ေ၀ဖန္တုိက္ခိုက္ဖုိ႔ ေျပာထားတာတစ္ခုမွမရွိေပမယ့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္

ေတြကို လူေကာင္းေတြျဖစ္ေစဖုိ႔နဲ႔ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ ေထာက္ပံ့ဖို႔ တုိ္က္တြန္းထား

ပါတယ္။

ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာတဲ့အခါမွာ ေနာက္ထပ္ ထြက္လာတဲ့စာအုပ္ကေတာ့ မြတ္စလင္ မုန္းတီးေရးအေၾကာင္း

ေရးထားတဲ့ “အမ်ိဳးေပ်ာက္မွာ စိုးေၾကာက္စရာ”ဆိုတဲ့ စာအုပ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ

၀င္ေတြကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ေနထုိင္ဖုိ႔ အေလးေပးေျပာၾကားထား ေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာကာကြယ္ေရးဖုိ႔

အတြက္ဆုိၿပီးေတာ့ မြတ္စလင္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံဖို႔ အားေပးတဲ့ ပညတ္ခ်က္ ၁၇ ခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားတာ

ေတာ့ရွိပါတယ္။

ဒီစာအုပ္ကို ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္ေလာက္မွာ ပထမဆုံးႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေပမယ့္ တရား၀င္ေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီလိုစာအုပ္မ်ိဳးကို လက္၀ယ္ေတြ႕ရွိရင္လည္း ၁၉၅၀ အေရးေပၚအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅(ည)အရ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္အေရးယူခံရႏုိင္ပါတယ္။ 

ဒီစာအုပ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို မြတ္စလင္အေပၚ “ျဖတ္ သုံးျဖတ္”က်င့္သုံးဖုိ႔ တိုက္တြန္းထားတယ္။ ပထမ

“ျဖတ္”ကေတာ့မြတ္စလင္ေတြနဲ႔စီးပြားေရးအားလုံး ျဖတ္ေတာက္ဖုိ႔၊ ေနာက္တစ္ခုက မြတ္စလင္ေတြ ဗုဒၶဘာ

သာ၀င္နဲ႔လက္ထပ္တာကို ခြင့္မျပဳဖုိ႔၊ ေနာက္ထပ္တစ္ခု ကေတာ့ လူမႈဆက္ဆံေရးမွာ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ကင္း

ကင္းရွင္းရွင္းေနၿပီး ေမးထူးေခၚေျပာေလးေတာင္ မလုပ္ဘဲ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ

ဟာ ဘာမွမဟုတ္သလိုထင္ရေပမယ့္ အဓိကရုဏ္းေတြကို ဦးတည္ေနပါတယ္။

မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြမွာ အဓိက လႈပ္ရွားေနတာကို အထင္အရွား ေတြ႕ျမင္လာရတဲ့ အခု

အခ်ိန္မွာေတာင္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ အၾကမ္းမဖက္ပါဘူးလုိ႔ ျငင္းဆို ေနတုန္းပါပဲ။ အျပင္ပန္းအားျဖင့္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေပါ့။ 

ဥပမာအားျဖင့္ ဦး၀ိမလက ကေလးေတြအတြက္ ေႏြရာသီယဥ္ေက်းလိမၼာသင္တန္းကိုဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပး

တဲ့အခါ မိဘတစ္ခ်ိဳ႕က သူတုိ႔ကေလးေတြကို ဒီေက်ာင္းကို ပို႔ဖို တြန္႔ၾကတယ္၊ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ မုန္းတီးေရး

တရားေတြ ရိုက္သြင္းခံရမွာစိုးလို႔ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေက်ာင္းတခ်ဳိဳ႕မွာ ေတာ့ ရာန႔ဲခ်ီတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို စည္းရုံးႏုိင္ၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကို ျပသပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္

၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကို ေထာက္ခံသူေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ပန္းတိုင္ဟာ ကိုယ့္သာသနာကို ကာကြယ္ဖုိ႔ပဲျဖစ္ၿပီး တျခား

ဘာသာကုိ တုိက္ခိုက္ဖုိ႔မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ခုခံကာကြယ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာေၾကာင့္ မြတ္စလင္စီးပြားေရးေတြ

ကုိ ဆန္႔က်င္သပိတ္ေမွာက္ရတာပါလဲလုိ႔ ေမးတဲ့အခါမွာေတာ့ ေမာ္လၿမိဳဳင္ နန္းဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးေရ

၀တ က ဒါဟာ မြတ္စလင္ေတြက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံတာထက္ မပိုပါဘူးလုိ႔ ခုခံေျပာဆုိပါ

တယ္။

“က်ဳပ္ေမးခ်င္တယ္… ဒီမူ၀ါဒကို ဘယ္သူစၿပီးက်င့္သုံးတာလဲ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာမြတ္စလင္ေတြကဗုဒၶဘာသာ

၀င္ေတြရဲ႕ ဆုိင္က ေစ်း၀ယ္ဖုိ႔ ျငင္းပယ္ခဲ့တာ၊ ေနာက္ဆုံး ကြမ္းယာဆုိင္ကေတာင္ မ၀ယ္ဘူး၊ ၇၈၆ အခ်င္း

ခ်င္းပဲ အားေပးတာ၊ဒီအတုိင္းဦးဇင္းတုိ႔ကလိုက္လုပ္တာပဲ”လို႔ ဦးေရ၀တက မိန္႔တယ္။၉၆၉ စေတကာအျပည့္

ကပ္ထားတဲ့ လြတ္အိတ္ေလး ေဘးခ်ထိုင္ရင္း ဦးဇင္းက ဆက္လက္မိန္႔ပါတယ္။“မြတ္စလင္ေတြန႔ဲညားတဲ့ ဗုဒၶ

ဘာသာ၀င္ေတြကို ကုိယ့္ဘာသာကုိ က်င့္သုံးခြင့္ အစၥလာမ္က ဘာေၾကာင့္လုိ႔ မေပးတာလဲ၊ ေမြးလာတဲ့ က

ေလးေတြကိုလည္းမြတ္စလင္ျဖစ္ရမယ္လုပ္တယ္၊သူတုိ႔ဘာသာမွာလြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္ခြင့္ မေပး

ထားဘူး၊ သူတုိ႔ဟာ လူ႕အခြင့္ေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနတယ္”သူူတုိ႔ရဲ႕ စြတ္စြဲခ်က္နဲ႔အတူ ၉၆၉ အဖြဲ႕သားေတြရဲ႕ 

လက္ေတြ႕က်င့္သုံးမႈဟာ တကယ္လည္း ထိေရာက္ပါတယ္။

ဦးတင္ေအာင္ဆိုသူမြတ္စလင္အမ်ိဳးသားကသူ႕သားရဲ႕ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ အပုိပစၥည္းဆုိင္လည္း တစ္၀က္

ေလာက္ အရင္းျပဳတ္ေနပါၿပီလို႔ ေျပာျပတယ္။ သူ႔သားဆုိင္က ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာၿပီး၀န္ေဆာင္မႈေကာင္းတယ္ဆုိ

တဲ့ နာမည္ရွိတဲ့တုိင္ေအာင္ ေဖာက္သည္အမ်ားစုက ျပန္လွည့္သြားၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တဘက္မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္အခ်ိဳ႕က သူတုိ႔ရဲ႕ အိမ္ေတြ၊ ဆုိင္ေတြနဲ႔ ယာဥ္ေတြမွာ ကပ္ထားတဲ့ ၉၆၉ တံ

ဆိပ္ေတြကို စတင္ ခြာပစ္ေနပါၿပီ။ ဆုိင္ကယ္တကၠစီ ေမာင္းသူတစ္ဦးကေတာ့ သူ႔ဆုိင္ကယ္မွာ ၉၆၉ တံဆိပ္

ကပ္တုန္းက မြတ္စလင္ ေဖာက္သည္ေတြ မရပါဘူးတဲ့။ သူ႕အတြက္ ၀င္ေငြဆုံးရႈံးလုိ႔ အခုေတာ့ အဲဒီတံဆိပ္

ကို ခြာပစ္လိုက္ပါၿပီ။ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာအေျခခံလူမ်ိဳးေရးခဲြျခားမႈပဲလို႔ သူက အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။“လူေတြက

အသစ္အဆန္းကိုစိတ္၀င္စားတယ္၊ဒါလူ႕ဗီဇပဲေလ၊ ဒါေပမယ့္ ေရရွည္မွာေတာ့မရပါဘူး၊ဘာသာတရားတုိင္း

ရဲ႕ အႏွစ္သာရက ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ စာနာေထာက္ထားမႈ၊ လွပမႈေတြုပါပဲ”လို႔ ဦးတင္ေအာင္က ရွင္းျပပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးႏြယ္တဲ့ ဘာသာေရး

၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလးအံ့ၾသဖြယ္ရာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ကံမေကာင္းတာ

ကေတာ့ တိုင္းျပည္အတြက္ ဘာတစ္ခုမွ မေဆာင္က်ဥ္းေပးႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီလိုပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားရတာဟာ ဘာသာေရးရဲ႕တြန္းအားေတြပါတယ္လုိ႔ယူဆၾကေပမယ့္တခ်ိန္တည္းမွာ ေလ့လာသုံးသပ္သူတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့

အစုိးရရဲ႕ မူ၀ါဒေတြမွာ စစ္အာဏာခိုင္ၿမဲဖုိ႔ဘာသာေရး၊လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ ေပၚလစီကို ကာလရွည္ၾကာစြာက်င့္

သုံးခဲ့တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။

“ေန၀င္းကအဓိကတရားခံပဲ၊၉၆၉ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ ႏုိင္ငံေရးသမား ဦးထြန္းသန္းက ေျပာ

ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း တုိင္းျပည္အာဏာမသိမ္းကခင္ မြတ္စလင္ေတြဟာ တန္းတူအခြင့္ေရး

ရခဲ့လုိ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာျပည္က မတူညီကြဲျပားတဲ့ ဘာသာတရားေတြၾကားမွာ ယုံၾကည္မႈပ်က္ယြင္းခဲ့

တာဟာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ ေပၚလစီေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးထြန္းသန္း

က ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ပါတယ္။

“မ.ဆ.လ က ဘာသာေရးခြဲျခားဆက္မႈေတြကို တရား၀င္ေပၚလစီအေနနဲ႔ က်င့္သုံးတယ္၊ အဲဒီေပၚလစီကပဲ မြတ္စလင္ေတြကို အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ေထာက္ပံ့ဖုိ႔ အေျခအေနတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးေပးလိုက္တာပါပဲ၊ အဲ

ဒီရလာဒ္ေၾကာင့္ပဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြၾကားမွာလည္း မြတ္စလင္ေတြဟာ သူတုိ႔နဲ႔မတူဘဲ သီးျခားခြဲထြက္ေန

တယ္လု႔ိ ျမင္လာၾကတာေပါ့”လုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး မြတ္စလင္ေတြကို အဖက္မလုပ္ေပမယ့္

လည္းမြတ္စလင္ေတြအတြက္က ျပည့္၀တဲ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မေပးတာေလာက္မခံစားခဲ့ရပါဘူး။“ကၽြန္ေတာ္

တုိ႔ကို ကုလားလုိ႔ေခၚလည္း ဂရုမစိုက္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ အေျခခံ လူ႕အခြင့္ေရးပဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လုိခ်င္ပါတယ္”

လုိ႔ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ စြမ္းႀကီးရပ္ကြက္ရွိ မိုရီဗလီက ဆရာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျမင့္လြင့္က ေျပာျပပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့မိတၳီလာၿမိဳ႕ကမြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈအၿပီးမွာ သမၼတ ဦးသိန္း

စိန္ကမြတ္စလင္ေတြရဲ႕အခြင့္ေရးကို ကာကြယ္ေပးပါမယ္လုိ႔ ကတိေပးခဲ့တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရရဲ႕ ရပ္

တည္ခ်က္က ရွင္းလင္းျပတ္သားမႈမရွိဘူးလုိ႔ ဦးျမင့္လြင့္က ဆုိပါတယ္။

“လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဆႏၵျပသူေတြကို ဘယ္လုိ အလ်င္အျမန္ၿဖိဳခြဲခဲ့လဲဆိုတာ ၾကည့္ပါ၊ မိတၳီလာအပါအ၀င္တျခားၿမိဳ႕ေတြမွာအၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္တာကိုေတာ့ဘာေၾကာင့္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေရး

မယူရတာလဲ၊ အဲဒီေနရာမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားသာ ရွိေနမယ္ဆုိရင္ ေသဆုံးမႈေတြ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈေတြ ဒီ

ေလာက္အထိ ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူး”လို႔ ဦးျမင့္လြင္က ေထာက္ျပပါတယ္။

ႏိုဗယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္လည္းျဖစ္NLDပါတီေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမြတ္စ

လင္ေတြအတိုက္ခိုက္ခံေနရတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တခြန္းမွမေျပာတဲ့အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါသလားလု႔ိ

ေမးၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ဦးျမင့္လြင့္က သူမအေနနဲ႔ သူတုိ႔ကုိယ္စား မေျပာဘဲေနတာက ပိုၿပီးသင့္ေတာ္ပါ

မယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

“သူ႕ကို ဒီျပႆနာထဲ ၀င္မပါေစခ်င္ဘူး၊ ဒီအတုိင္းပဲေနေစခ်င္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ သူလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အ

တြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သိပါတယ္”လို႔ ဦးျမင့္လြင့္က ဆုိပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း

စုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာရင္ေတာ့ အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္လာမယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တဲ့အေၾကာင္းလည္း သူ

က ထပ္ေျပာပါတယ္။

ႏိုးၾကားသတိနဲ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း

မိတၳီလာမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးပဋိပကၡမွာလူ ၄၃ ေယာက္ေသၿပီးကတည္းက ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပား

က ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြဟာတုိက္ခုိက္ခံရမႈေတြပိုမိုႀကံဳေတြလာရပါတယ္။“မိတၳီ

လာပဋိပကၡျဖစ္ၿပီးကတည္းက တစ္ညမွ ေကာင္းေကာင္းအိပ္လုိ႔မရေတာ့ဘူး”လို႔ မိုရီဗလီမွ မြတ္စလင္တစ္

ဦးျဖစ္သူ ဦးေဇာ္ႏုိင္က ဆုိတယ္။

ေမာ္လၿမိဳင္မွာရွိတဲ့ဗလီေတြမွာလည္းအနည္းငယ္ ျပႆနာရွာတာေတြေတာ့ရွိပါတယ္။ဗလီကိုခဲနဲ႔ေပါက္တာ

ေတြရွိတယ္။ စြမ္းႀကီးရပ္ကြက္မွာ လူစိမ္းတစ္ေယာက္ေရာက္လာရင္ကို ေဒသခံေတြအတြက္ ရင္ထိတ္ေနရ

တယ္။

“ဘယ္သူ႔ကိုမွ အျပစ္မေျပာခ်င္ဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ခဲေပါက္တဲ့သူကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မသိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုေသခ်ာတာကေတာ့ ၉၆၉ ဒီဗီဒီေခြေတြ စေ၀ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဒါေတြျဖစ္တာပဲ”လုိ႔ ဦးျမင့္

လြင့္က ရွင္းျပတယ္။

“ခဲဘယ္သူေပါက္ဆိုတာက အဓိကမက်ပါဘူး၊ လႈံ႕ေဆာ္သူနဲ႔ အမုန္းတရားျဖန္႔ခ်ိသူကိုပဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတိ

ထားတယ္၊ ၉၆၉ အုပ္စုက ဘယ္သူေတြဆုိတာလဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သိပါတယ္”ေနာက္ဆုံးမွာ ဒီပဋိပကၡေတြက

ထိန္းမႏုိင္သိမ္းမရျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ေတာ့ လုပ္တဲ့သူေရာ ခံရတဲ့သူေရာ အားလုံး အႀကီးအက်ယ္ ဆုံးရႈံးမႈနဲ႔ ရင္

ဆိုင္ရမွာပါပဲလုိ႔ ဦးျမင့္လြင္က ေျပာျပသြားပါ တယ္။

(မွတ္ခ်က္-ဒီေဆာင္းပါးကို၂၀၁၃ ခုႏွစ္ဇြန္လထုတ္ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ပါသည္။)Irrawaddy

Megizine ပါA Radically Different Dhamma ေဆာင္းပါးကိုစိုင္ဖုလႅာပာ္(ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မီဒီယာ)ဘာသာျပန္

ဆိုသည္။

 

ဘာသာျပန္-စိုင္ဖုလႅာပာ္(ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မီဒီယာ)

ေမာ္လၿမိဳင္။

 

ရန္ကုန္နယူးေဒးလီးစ္(မီဒီယာ)
ကိုလတ္ (ပန္ဘဲတန္္:) :၂၇.၆.၂၀၁၃