ပဋိပကၡအလြန္ လားရႈိး အေၿခအေန

တညလံုး မိုးရြာထားလို႔ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔ လားရႈိးၿမိဳ႕ ျမင္ကြင္းဟာ စိမ္းစို လတ္ဆတ္ေနပါတယ္။ ကုန္ထမ္း
သူကထမ္း၊ သံုးဘီးေမာင္းသူက ေမာင္း၊ ၿမိဳ႕ထဲမွာလည္း ဥဒဟို သြားလာေနၾကတာ ဘာမွ မျဖစ္ခဲ့သလိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေစ်းဆိုင္ အမ်ားစုကေတာ့ ပိတ္ထားၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“အခုက မနက္ပိုင္းမို႔လို႔ ၿငိမ္ေနတာ။ ေန႔လယ္ ထမင္းစားခ်ိန္ေက်ာ္တာနဲ႔ ရုတ္ရုတ္ ရုတ္ရုတ္ ထျဖစ္တာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ေတာင မနက္ပိုင္းမို႔လို႔ သံုးဘီးထြက္ ေမာင္းရဲတာ” လို႔ သံုးဘီးသမားက ေဆးေပါ့လိပ္ကို ပါးေစာင္
ဘက္ ပို႔ရင္းေျပာတယ္သူ႔မ်က္ႏွာမွာလည္း ထိတ္လန္႔မႈကို အထင္းသား ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ လားရႈိးမွာ သူေန
ခဲ့တဲ့ သက္တမ္း တေလွ်ာက္ ဒီလို အျဖစ္မ်ိဳး ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ သူက ဆိုျပန္တယ္။

ေနရာက လားရႈိးၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္ႀကီး ၃၊ သံုးထပ္ ၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးနဲ႔ ကပ္လ်က္တည္ရွိေနတဲ့ ဂ်ာေမ ဗလီဟာ ဗလီ
တခုလံုး မီးရႈိ႕ ခံထားရတာေၾကာင့္ မဲေမွာင္ေနပါတယ္။ ဗလီရဲ႕ ေအာက္ထပ္ ဆိုင္ခန္းေတြဆီက ေညႇာ္နံ႔ တ
လူလူ မီးခိုးနံ႔ တလူလူ မီးေလာင္ျပင္ေတြ ၾကားမွာ အမ်ိဳးသမီး တခ်ိဳ႕ အလုပ္မ်ားေနတယ္။ 

မီးသတ္ကားေတြကို အေရးေပၚ ျဖစ္လာမယ့္ ေနရာေတြ အတြက္ စီစဥ္ထားရလို႔ ဒီေနရာေတြမွာ အၿပီးသတ္ မီးမၿငိမ္းႏိုင္ဘဲ အခုလို မီးခိုးေငြ႔ တေ၀ေ၀ ျဖစ္ေနတာလို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အရံမီးသတ္တပ္ဖြဲ႔၀င္တဦးကဆို
တယ္။ဆိုင္ခန္းေတြထဲကအမ်ိဳးသမီးေတြကေတာ့တေငြ႔ေငြ႔ေလာင္ေနတဲ့ ဘာပစၥည္း ေတြမွန္း ရုပ္မေပၚေတာ့
တဲ့ မီးကၽြမ္းပစၥည္းေတြၾကားထဲကို ေရေလာင္းလိုက္၊ ပစၥည္းေတြ ေကာက္လိုက္နဲ႔ အလုပ္မ်ားေနၾကတယ္။

အရင္ကေတာ့ ဒီဂ်ာေမဗလီရဲ႕ ေအာက္ထပ္မွာ ေစ်းဆိုင္ခန္း ၅ ခန္း ဖြဲ႔ထားၿပီး ဘယ္ဘက္အစြန္ ႏွစ္ခန္းတြဲ
ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အထိ အဓြန္႔ရွည္လာခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာပိုင္ ေရႊဗဟိုစည္ ေတးသံသြင္းဆိုင္လို႔ သိရပါတယ္။ ေရႊဗဟိုစည္ ေတးသံတြင္းဟာ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဗလီ စတင္ တည္ေဆာက္ၿပီးခ်ိန္ကတည္းက ဆိုင္
ခန္းအျပတ္၀ယ္၊ ဗလီအတြက္ လစဥ္ အလွဴေငြ ထည့္သြင္းၿပီး ဆိုင္ဖြင့္ခဲ့တာလို႔ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ မေဆြေဆြသန္းက ဆိုတယ္။

“ဗလီက လူေတြနဲ႔ ေဘးခန္းက လူေတြက ေဆြမ်ိဳးလိုေနတာ၊ မိသားစုလို ေနခဲ့တာ။ လံုး၀ ရန္သူ မဟုတ္ဘူး၊
ၿဖစ္လာခ်ိန္မွာ က်မတို႔ ဘာမွ လုပ္ခ်ိန္မရဘူး။ ပိုးသတ္ေဆး ထည့္တဲ့ ပလတ္စတစ္ ပိုက္ထဲမွာ ဂတ္စ္ေတြ ထည့္ထားၿပီး ဆိုင္ေတြကို လာဖ်န္းတယ္။ သံုးစကၠန္႔ပဲ။ ကိုယ့္အသက္ကိုယ္ လုေျပးခဲ့ရတာ။ က်ေနာ္တို႔ ဆိုင္
နီးခ်င္းေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္လဲ က်မ မသိဘူး” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ေရႊဗဟုိစည္ ေတးသံသြင္းဟာ သီခ်င္းေခြ၊ ဗီဒီယိုေခြေတြတင္ မက ဂီတ တူရိယာ ပစၥည္းေတြပါ ေရာင္းခ်တဲ့ ဆိုင္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအရပ္ရပ္ကထြက္လာသမွ်တရားေခြေတြကိုရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္
ပိုင္းအတြက္ ဒိုင္ခံ ျဖန္႔ေပးေနတဲ့ ျဖန္႔ခ်ိေရး လုပ္ငန္းနဲ႔ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္၊ ဆင္းတုေတာ္၊ စတာေတြကိုပါ တြဲ
ဖက္ေရာင္းခ်တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ဗလီေအာက္မွာ ဒီလို ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္
တဲ့ အသံုးအေဆာင္ေတြ၊ တရားေတာ္ေတြ ေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့ အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ ဘာျပႆနာမွ မ
ရွိဘဲ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းလို ေနခဲ့ၾကတယ္လို႔ လားရႈိးၿမိဳ႕ခံေတြက ေထာက္ခံ ေျပာဆိုပါတယ္။

အခ်င္းခ်င္း ဘာျပႆနာမွ မရွိေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ဂ်ာေမဗလီဟာ မီးရႈိ႕ခံရၿပီး ဆိုင္ခန္းေတြ အား
လံုးလည္း ျပာက်ကုန္ပါၿပီ။ ဆိုင္ခန္း ငါးခန္းအနက္ သံုးခန္းမွာ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အစၥလမ္ ဘာသာ၀င္ေတြက
ေတာ့ အသက္လုေျပးရလုိ႔ ဘယ္ေရာက္လို႔ ဘယ္ေပါက္မွန္း မသိေပမယ့္ ေရႊဗဟိုစည္ေတးသံသြင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ မေဆြေဆြသန္း ကေတာ့ သူ႔ဆိုင္ထဲက မီးမေလာင္ဘဲ က်န္ရစ္မယ့္ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ ေတြကို လိုက္
လံရွာေဖြ သိမ္းဆည္း ေနပါတယ္။

မစည္ကား အပ္ေသာ အရပ္ေတြထဲမွာ ေဆးရံု ပါေပမယ့္ လားရႈိးၿမိဳ႕ ခရိုင္ျပည္သူ႔ေဆးရံုႀကီးမွာေတာ့ စည္
ကားေနပါတယ္။ ေဆးရံုႀကီးမွာ တက္ေရာက္ ကုသေနရတဲ့ မီးရႈိ႕ခံရသူ မေအးေအး၀င္းကို ေတြ႔ျမင္လိုသူ မီဒီ
ယာသမား တခ်ိဳ႕ ေဆးရံုႀကီးေရွ႕မွာ ရစ္သီ ရစ္သီ လုပ္ေနၾကတယ္။ ခြဲစိတ္ေဆာင္ ဒုတိယထပ္ရဲ႕ ေထာင့္ဆံုး
ခန္းကိုေတာ့ အထဲက ခ်က္ထိုးၿပီး ပိတ္ထားပါတယ္။ 

လူနာလဲေလ်ာင္းေနတဲ့ ေနရာကို ေဆးရံုသံုး ကန္႔လန္႔ကာေတြနဲ႔ ပိတ္ထားၿပီးေတာ့ အခန္းအ၀င္၀က ခံုေတြ
ေပၚမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ ၂ ေယာက္ ထိုင္ေနပါတယ္။ သူတို႔က မေအးေအး၀င္းရဲ႕ မိသားစု၀င္ေတြပါ။ တ
ကိုယ္လံုး မီးေလာင္ဒဏ္ရာ ရထားတဲ့ မေအးေအး၀င္းဟာ ေဆးရံုကုတင္ေပၚမွာ လဲေလ်ာင္းေနၿပီး သူ႔အမ်ိဳး
သားကေတာ့ ကုတင္ေဘးမွာ မတ္တပ္ရပ္ေနပါတယ္။ မီဒီယာသမားတခ်ိဳ႕ လူနာခန္းထဲ ၀င္လာတာကို သူ
က ႀကိဳက္ပံုမရပါဘူး။

“က်မတို႔ မိသားစုမွာ ဘာရန္ၿငိဳးမွ မရွိပါဘူး။ က်မတို႔ အစ္မက မိသားစုထဲမွာ သေဘာအေကာင္းဆံုးပါ။ လုပ္
သြားတဲ့ သူကိုလည္း က်မတို႔ ျမင္ေတာင္ မျမင္ဖူးခဲ့ဘူး။ အစ္မကလည္း ေ၀ဒနာသာ ခံစားေနရတာ အျပင္မွာ ဘာေတြျဖစ္ေနၿပီလဲ၊ မီးရိႈ႕ လူသတ္တာေတြ မလုပ္ပါနဲ႔ေတာ့ ဆိုတာမ်ိဳးပဲ ေျပာေနတယ္” လို႔ မေအးေအး၀င္း
ရဲ႕ ညီမ တဦးက ဆိုပါတယ္။

အင္တာနက္နဲ႔ သတင္းဌာန တခ်ိဳ႕မွာ ေဖာ္ျပေနတဲ့ သတင္းနဲ႔ သတင္းဓာတ္ပံု အမ်ားစုဟာလည္း မွားယြင္း
ေနတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ တကိုယ္လံုး မီးေလာင္ဒဏ္ရာ ရရွိထားတဲ့ မေအးေအး၀င္းဟာ မီးေလာင္ခံ
ရၿပီး သံုးရက္ေျမာက္တဲ့ ေမ ၃၀ ရက္ေန႔ မွာေတာ့ ေ၀ဒနာကေန အနည္းငယ္ သက္သာလာတယ္လို႔ မိသား
စု၀င္ေတြက ဆိုပါတယ္။

ပစ္စလက္ခတ္ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ အကာမပါ တဲႀကီး ႏွစ္လံုးေအာက္မွာ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ ေယာက္်ား၊ မိန္းမ၊ကေလးတရာေက်ာ္က်ပ္က်ပ္တည္းတည္းထုိင္ေနၾကတယ္။မြန္းတည့္ေနကစူးစူးရဲရဲ ပူေနတာေၾကာင့္
 တဲအရိပ္ကို ကုပ္ကပ္ ခိုေနၾကရတာပါ။ အခ်ိန္က မြန္းတည့္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္လို႔ ထမင္းမစားရေသးတဲ့ ကေလး
ေတြက နားမခံသာေအာင္ ေအာ္ဟစ္ ငိုယိုေနၾကသလို၊ မိဘေတြရဲ႕ ရာသီဥတု ပူေလာင္မႈ၊ ဆာေလာင္မႈ၊ မ
လံုၿခံဳမႈေတြၾကားက စိတ္မရွည္ ေဒါသျဖစ္မႈေတြက ကေလးေတြအေပၚ က်ေရာက္ ကုန္ပါတယ္။ သူတို႔က
ေတာ့ လားရႈိးၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္ ၉ က အစၥလမ္ ဘာသာ၀င္ေတြပါ။ 

အခုအခ်ိန္ မွာေတာ့သူတို႔ကိုအမွတ္ ၉ နယ္ေျမရဲကင္းထဲမွာ လံုၿခံဳေရးနဲ႔တကြ ေနရာခ်ထားေပးပါတယ္။ ရုတ္
တရက္ စီစဥ္ရတာေၾကာင့္ ရပ္ကြက္ေတြထဲက ေခၚလာတဲ့ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ ဒုကၡသည္ေတြကို ေကၽြးေမြး
ဖို႔ ဘာမွ မစီစဥ္ရေသးသလို၊ အစီအစဥ္လည္း ရွိပံု မေပၚပါဘူး။ မြန္းလြဲပိုင္းမွာေတာ့ ဒီလူေတြကို မန္ဆူ ရွမ္း
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ပို႔ဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ဆိုပါတယ္။

“စျဖစ္တာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔မွာ ခိုကိုးရာမဲ့ပါ။ ကေလးေတြနဲ႔ ဘယ္မွ မသြားတတ္ မလာတတ္၊ တေန႔လုပ္ တေန႔
စားေတြဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံက လက္ထဲ မရွိဘူး။ ပိုက္ဆံ တတ္ႏုိင္သူေတြကေတာ့ ျပန္ကုန္ၿပီ။ စျဖစ္တဲ့ ေန႔က
တည္းက ဟိုနားေရွာင္၊ ဒီနားေရွာင္၊ ဟိုးနားပုန္း၊ ဒီနားပုန္း ေနခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔က တကြဲတျပားစီ ျဖစ္ေန
ေတာ့ ဒီက လာေခၚမွ ေရာက္လာတာ။ ဘာမွ မစားရေသးဘူး။ ေလာေလာဆယ္ ရပ္ကြက္ထဲက တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳး
သမီးေတြေတာ့ လာေ၀တယ္။ ဒါေပမယ့္ မေလာက္ဘူး။ ကေလးေတြ၊ မိန္းမေတြကို ဦးစားေပးေနရတယ္” လို ပဲခူးတိုင္း ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ကေန လားရႈိးမွာ ေစ်းေရာင္းေစ်း၀ယ္ လုပ္ေနတဲ့ ရပ္ကြက္ ၉ မွာေနထုိင္သူ တဦးက ဆိုသည္။

ေန႔လယ္ ၁ နာရီေက်ာ္အထိ ရရွိတဲ့ သတင္းေတြအရ အမွတ္ ၉ နယ္ေျမ ရဲကင္းမွာ အစၥလမ္ ဒုကၡသည္ ၁၁၈ ဦးကို ေခၚယူထားၿပီး ညေနပိုင္းမွာ သူတို႔ကို မန္ဆူ ရွမ္းေက်ာင္းကို ပို႔မယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီျဖစ္ရပ္ေတြကို စတင္ဖန္တီးခဲ့သူ၊ အျပစ္မဲ့ အရပ္သူ အမ်ိဳးသမီးငယ္တဦးကို အေၾကာင္းမဲ့ ဓာတ္ဆီနဲ႔ပက္ မီးရႈိ႔ခဲ့သူ ကိုေန၀င္း ဆိုသူကိုေတာ့ လားရႈိးေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္းထားပါၿပီ။ သူ႔ကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ေပမယ့္ သူေမႊးခဲ့တဲ့ မီးကေတာ့ ဆက္ေလာင္ ေနခဲ့ပါတယ္။ လားရႈိးပဋိပကၡကို စတင္ခဲ့သူ ကိုေန၀င္းဟာ က်ိဳင္းတံုနဲ႔
 ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း ပဋိပကၡျဖစ္ေစဖို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႀကံရြယ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္း
ခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္းက ေျပာဆို ထားပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ေနာက္ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဒုတိယ အႀကိမ္၊ ၂၀၁၃ မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း မိတၳီ
လာနဲ႔ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး ဥကၠံၿမိဳ႕တို႔မွာ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ လားရွိဳးၿမိဳ႕မွာ ဒီလုိ အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြား
တာတာ ပထမဆံုးအႀကိမ္လို႔ လားရႈိး ၿမိဳ႕ခံေတြက ဆိုပါတယ္။

ဧရာ၀တီ , Rangonnewsdaily
RND:  :31.5.2013