မာလာလာ ေန႔ ကုလသမဂၢ သတ္မွတ္

မာလာလာ ျပန္လည္ က်န္းမာလာဖို႔ ဆုေတာင္းေနတဲ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ Peshawar ၿမိဳ႕က အမ်ိဳးသမီးတဦး။ (ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္၊ ၂၀၁၂)။

 

ျပီးခဲ့တဲ့ တလေလာက္က တာလီဘန္ေတြရဲ႕ ပစ္ခတ္တာ ခံရၿပီး ဒဏ္ရာ အျပင္းအထန္ ရခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ ပါကစၥတန္ မိန္းကေလး မာလာလာ ယူဆပ္ဇိုင္ (Malala Yusafzai) ကို ပါကစၥတန္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူေတြက စေနေန႔က ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ မိန္းကေလးငယ္ေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ရေရး ေရွ႕ထြက္ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ မာလာလာ ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္၊ စေနေန႔ကို မာလာလာ ေန႔ အျဖစ္ ကုလသမဂၢကလည္း သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။ အျပည့္စံု သိရေအာင္ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပထားပါတယ္။

တာလီဘန္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို မွတ္တမ္းယူခဲ့တဲ့အတြက္ေရာ၊ မိန္းကေလး ငယ္ေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရရွိေရး အေလးေပး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့တာ ေတြအတြက္ တာလီဘန္ လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတဲ့ မာလာလာ ယူဆပ္ဇိုင္ ကို တကမၻာလံုးက ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ စေနေန႔ကို မာလာလာ ေန႔အျဖစ္ ကုလသမဂၢက သတ္မွတ္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မာလာလာကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ကရာခ်ီးၿမိဳ႕က ေက်ာင္းသား ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ေက်ာင္း ဆရာ ဆရာမေတြ ကလည္း ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာပါ။ ေက်ာင္းသား ကေလးငယ္ေတြက မာလာလာ ရဲ႕ ပံုနဲ႔ ပိုစတာေတြကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီး “ငါဟာ မာလာလာ ျဖစ္တယ္။” I am Malala ဆိုၿပီး ေၾကြးေၾကာ္ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတာပါ။

ဆႏၵျပလူအုပ္ဟာ ေတာင္ပိုင္း Sindh ညီလာခံ အေဆာက္အဦး ရွိရာကို ခ်ီတက္ခဲ့ၾကၿပိီး အဲဒီမွာ မာလာလာ ရဲ႕ဘ၀ကို ေဖာ္က်ဴးတဲ့ ျပဇာတ္တခုကိုလည္း ကျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အခု ခ်ီတက္ဆႏၵျပ ၾကသူေတြထဲမွာ Sindh ခ႐ုိင္မွာရွိတဲ့ ေတာင္အာရွ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒ Khursheed Haider လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

“မာလာလာဟာ ဆ၀ပ္ ေဒသမွာ မိန္းကေလးငယ္ေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရဖို႔ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့အတြက္ ပစ္ခတ္ ခံခဲ့ရတယ္ ဆိုတာ လူတိုင္း သိၾကတဲ့အတိုင္းပါပဲ။ မိန္းကေလးေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့သူ တခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယံုၾကည္မႈခိုင္မာတဲ့ ဒီမိန္ကေလး (မာလာလာ) ကေတာ့ ဒီကိစၥကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့လို႔ ပစ္ခတ္ ခံခဲ့ရပါတယ္။”

မာလာလာ ကို ေထာက္ခံသူေတြဟာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း ဆ၀ပ္ ေတာင္ၾကားေဒသမွာ ရွိတဲ့ မာလာလာ ရဲ႕ ေမြးရပ္ဇာတိ Mingora ၿမိဳ႕ အပါအ၀င္ တျခား ပါကစၥတန္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာလည္း စေနေန႔က စုေ၀းဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ ခဲ့ၾကပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ႕ ကမၻာ့ ပညာေရးဆိုင္ရာ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဟာင္း ေဂၚဒန္ဘေရာင္း ကလည္း မာလာလာ ကို ေထာက္ခံတဲ့ လက္မွတ္ေပါင္း ၁ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ စာတေစာင္ကို ပါကစၥတန္ သမၼတဆီကို ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။

“ဒီေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ မာလာလာ ေန႔ကို ဂုဏ္ျပဳ ဆင္ႏႊဲေနပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ သတၱိရွိလွတဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္
အတြက္ တကမၻာလံုးရဲ႕ အာ႐ုံစိုက္မႈ၊ သနားၾကင္နာမႈနဲ႔ စာနာနားလည္မႈေတြ ရခဲ့တဲ့ မိန္းကေလးငယ္ေလး မာလာလာ ကို ဂုဏ္ျပဳတာပါ။ ကမၻာတ၀ွမ္းက ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္မွာလည္း မာလာလာ ကို ေထာက္ခံတဲ့ လက္မွတ္ ေကာက္ယူ စုေဆာင္းမႈေတြ အပါအ၀င္ တျခား လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေနၾကမယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ တကမၻာလံုးက မာလာလာ ကို အသိအမွတ္ျပဳ ဂုဏ္ျပဳခ်င္ၾကတာပါ။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပညာေရး အတြက္ မာလာလာ ဆိုတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ ကိုလည္း က်ေနာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ လူေတြက ဒီ မိန္းကေလး ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရရမယ္၊ မိန္းကေလးငယ္တုိင္း ပညာသင္ၾကားခြင့္ရ ရမယ္ ဆိုၿပီး ေထာက္ခံ ေျပာဆိုေနၾကသလုိ ဒီအတြက္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္၊ ကိုယ့္ႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းတာကို ျမင္ခ်င္တဲ့အတြက္ ဒါကို လုပ္သြားၾကရမယ္ ဆိုၿပီး ေျပာေနၾကတာပါ။”

မာလာလာ ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းတခု ထူေထာင္လိုက္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း မစၥတာ ဘေရာင္း က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာတ၀ွမ္း ေက်ာင္းေနခြင့္မရတဲ့ မိန္ကေလးငယ္ေပါင္း ၃၂ သန္း စာသင္ခြင့္ရေရးလႈပ္
ရွား ေဆာင္ရြက္ခ်င္တယ္လို႔ သူ ေသနတ္နဲ႔ အပစ္မခံရခင္ တပတ္အလိုမွာ မာလာလာ က သူ႔သူငယ္ခ်င္း
ေတြကို ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း အခု ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ့ မာလာလာ ေဖာင္ေဒးရွင္း က ဒီ အလုပ္ေတြကို လုပ္သြားမွာ
 ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ဘေရာင္းက ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ဆ၀ပ္ ေတာင္ၾကားေဒသမွာ တာလီဘန္ ေသနတ္သမားေတြ ဟာ မာလာလာ ရဲ႕ ဦးေခါင္းနဲ႔ လည္ပင္း ေနရာေတြကို ပစ္ခတ္ခဲ့တာပါ။ မာလာလာ ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ ကေတာ့ သူ႔ကို ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ မာလာလာ ကို ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ဆု ေပးဖုိ႔ လူေပါင္း ၉ ေသာင္းနီးပါး ကလည္း လက္မွတ္ ေရးထုိး အဆိုျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။

မာလာလာ ဟာ အခုဆိုရင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာကေန ျပန္လည္ သက္သာ လာေနၿပီျဖစ္ၿပီး ေလာေလာဆယ္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံက ေဆး႐ံုတခုမွာ ေဆးကုသ ခံယူေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

VOA