"နာဆာမွ ျမန္မာလူမ်ိဳးသိပၸံပညာရွင္ ေဒါက္တာပေဒသာတင္"

RangonNewsDaily::Tuesday. March 7. 2017
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေမာင္ေထာ္ေလးလမ္းရွိ တိုက္ခန္းက်ဥ္းေလးတစ္ခု၏ အေနာက္ဘက္ ဝရံတာတြင္ ကေလးငယ္တစ္ဦး ထိုင္ေနသည္။ ကေလးငယ္သည္ အိမ္၏ အေနာက္ဘက္လမ္းတြင္ ေဆာက္လုပ္ေနေသာ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မွ ဝန္ခ်ီစက္မ်ား၊ ကရိန္းမ်ားကို တစ္ေနကုန္ တစ္ေနခန္း ထမင္းေမ့ဟင္းေမ့ ေငးေမာေနျခင္းပင္။

ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း ငါးခုခန္႔ၾကာေသာအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေမာင္ေထာ္ေလးလမ္း ဝရံတာေလးမွ ထိုကေလးငယ္သည္ အာကာသရွိ ၿဂိဳဟ္မ်ားေပၚသို႔ လႊတ္တင္သည့္ ၿဂိဳလ္တုမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ သံလိုက္စက္ကြင္း တိုင္းတာသည့္ ေလဆာေရာင္ျခည္စက္အား တပ္ဆင္ရာတြင္ မပါမျဖစ္သည့္ သိပၸံပညာရွင္တစ္ဦး ျဖစ္လာသည္ဟု ဆိုပါလၽွင္ ...။

“ဆရာငယ္ငယ္က အဲ့ဒီလို ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္ေတြ၊ စက္မႈပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြ ေတြ႕ရင္ သိခ်င္စိတ္၊ စူးစမ္းခ်င္စိတ္နဲ႔ တေမ့တေျမာ ေငးေနတတ္တယ္လို႔ အေမတို႔က အၿမဲေျပာေျပာျပတယ္” ဟု အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားအာကာသႏွင့္ သိပၸံေအဂ်င္စီ (NASA)၊ Glenn Research Center မွ Senior Scientist ျမန္မာလူမ်ိဳး ေဒါက္တာပေဒသာတင္က ဆိုသည္။

ေဒါက္တာပေဒသာတင္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေမာင္ေထာ္ေလးလမ္းတြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူမွာ ျမန္မာလြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ သမိုင္းမွ အေရးပါေသာ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့သူ သခင္ဝတင္ ျဖစ္သည္။

ေဒါက္တာပေဒသာတို႔ ေမာင္ႏွမ ငါးေယာက္သည္ ငယ္စဥ္ကာလကတည္းက ေျဖာင့္မတ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦး အျဖစ္ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့သည့္ ဖခင္ျဖစ္သူ သခင္ဝတင္၏ အဆုံးအမမ်ားေအာက္တြင္ ႀကီးျပင္းလာခဲ့ရ၏။
“၁၉၇၂ မွာ ဆရာ ဆယ္တန္းေအာင္တယ္။ ဂုဏ္ထူးေတြပါတယ္။ အမွတ္ေကာင္းတယ္။ အေမကေတာ့ ဆရာဝန္လိုင္း ေလၽွာက္ခိုင္းတယ္။ ဆရာက ဆရာဝါသနာ ပါတဲ့ ႐ူပေဗဒဘာသာရပ္ တစ္ခုပဲ ေလၽွာက္လိုက္တယ္” ဟု ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္က ဆိုသည္။

ဆရာဝန္ျဖစ္ေစခ်င္သည့္ မိခင္ျဖစ္သူႏွင့္ ႐ူပေဗဒကို စိတ္ဝင္စားသည့္ ေဒါက္တာပေဒသာတင္ အေလာင္းအလ်ာတို႔ အၾကား ျပႆနာအေခ်အတင္ အနည္းငယ္ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဖခင္ျဖစ္သူက လြတ္လပ္စြာေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္ ေပးလိုက္ေသာေၾကာင့္ အဆင္ေျပသြားခဲ့ရသည္။

ေဒါက္တာပေဒသာတင္သည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ႐ူပေဗဒျဖင့္ M.Sc ဘြဲ႕ရသည့္အထိ ပညာသင္ၾကား ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယင္းတကၠသိုလ္တြင္ပင္ သ႐ုပ္ျပရာထူးျဖင့္ ဆရာဝင္လုပ္ခဲ့သည္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ငါးႏွစ္ခန္႔ သ႐ုပ္ျပရာထူးျဖင့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၄ ႏွစ္တြင္ ပါေမာကၡေဒါက္တာ ေဒၚဝင္းဝင္းသန္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့သည္။ အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး တစ္ပတ္ခန္႔ အၾကာတြင္ပင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အီလီႏြိဳက္ျပည္နယ္၊ Western Illinnois University သို႔ စေကာလားရွစ္ျဖင့္ ပညာသင္ၾကားရန္ ထြက္ခြာခဲ့သည္။

“ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းတက္တယ္ ဆိုေတာ့ ဆရာတို႔ မိဘေတြက သာမန္ခ်ိဳ႕ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြပဲ။ သားသမီးအတြက္ ဘာေဒၚလာမွ ေပးလိုက္ႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဟိုမွာရတဲ့ စေကာလားရွစ္နဲ႔ ခ်ိဳ႕ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ေက်ာင္းတက္ခဲ့ရတာ။ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့ေနရာ ေရာက္ဖို႔ မိဘကေပးတဲ့ ပညာအေမြကို အေျချပဳၿပီး ကိုယ့္ဘာသာ ႀကိဳးစားခဲ့ရတာ” ဟု ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္က ေျပာျပသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ တကၠသိုလ္ပညာေရးတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ပါေမာကၡမ်ား၏ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္အားေပးျခင္းျဖင့္ ဝင္ေငြရရွိေစရန္ ဖန္တီးေပးထားသည့္အတြက္ အဆိုပါ ဝင္ေငြျဖင့္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒါက္တာပေဒသာတင္ ထံက သိရသည္။

Western Illinnois University မွ MS ဘြဲ႕ ရရွိၿပီးေနာက္ Missouri ျပည္နယ္ရွိ University of Missouri, Rolla တြင္ ေလဆာေရာင္ျခည္ဆိုင္ရာ အထူးျပဳ ႐ူပေဗဒပညာရပ္ျဖင့္ Ph.D ဘြဲ႕ ရရွိရန္ ပညာ ဆက္လက္ဆည္းပူးခဲ့သည္။
“အဲဒီအခ်ိန္က် အမ်ိဳးသမီးကလည္း ေရာက္လာၿပီ။ ကေလးကလည္း ေမြးထားၿပီးၿပီ။ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ေက်ာင္းသားလစာ ေဒၚလာ ၄၀၀ ေလာက္ နဲ႔ ရပ္တည္ရတယ္။ အိမ္လခက ၁၅၀၊ ေက်ာင္းလခ၊ စာအုပ္ဖိုးေတြ၊ ကေလးစရိတ္ေတြ ႏုတ္လိုက္ရင္ ေတာ္ေတာ့္ကို ခက္ခက္ခဲခဲ ရပ္တည္ၿပီး ပညာသင္ခဲ့ရတာ” ဟု ေဒါက္တာပေဒသာတင္က အေမရိက ပညာသင္တစ္ေယာက္၏ အခက္အခဲမ်ားကို ေျပာျပသည္။

ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးစလုံး ပညာသင္ေက်ာင္းသားမ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ဝင္ေငြမလုံေလာက္သျဖင့္ ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္၏ ဇနီးျဖစ္သူမွာ ေက်ာင္းအား လပ္ခ်ိန္တြင္ ကေလးစရိတ္အတြက္ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားတြင္ အခ်ိန္ပိုင္းအလုပ္ လုပ္ခဲ့ရသည္။
“လကုန္ခါနီးဆို ေဈးဖိုးေတာင္ မရွိေတာ့လို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ရွိသမၽွ အေႂကြေလးေတြ ထုတ္ၿပီး တြက္ရခ်က္ရနဲ႔ စိတ္ညစ္ရတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ပါပဲ” ဟု ေဒါက္တာပေဒသာတင္က ဆိုသည္။

အခက္အခဲမ်ားစြာကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးသည့္ေနာက္ ေဒါက္တာပေဒသာတင္ Ph.D ဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့၏။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ Ph.D ဘြဲ႕ရ ပညာရွင္မ်ားအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္တြင္း ဝင္ေရာက္မည္လား၊ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ပင္ သင္ၾကားေရးႏွင့္ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရင္း ဆက္လက္ ပညာဆည္းပူးမည္လားဟု ေ႐ြးခ်ယ္ရန္ ႏွစ္လမ္းရွိသည္။

ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္သည္ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသားသုေတသန ေကာင္စီက ေပးအပ္ေသာ ဘြဲ႕လြန္ ပါရဂူတန္းဝင္ခြင့္ကို ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ တကၠသိုလ္တစ္ခုၿပီးတစ္ခုတြင္ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အနည္းဆုံးပမာဏ ရွိေသာ သံလိုက္ စက္ကြင္းမ်ားကို တိုင္းတာရာတြင္ အသုံးျပဳသည့္ ေလဆာေရာင္ျခည္အား အသုံးျပဳသည့္စက္ကို ထိန္းၫွိသည့္ နည္းပညာကို ေဒါက္တာပေဒသာတင္မွ စတင္ အသုံးျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။

“ရွိၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ေလဆာေရာင္ျခည္ကို ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အတိုင္းအတာျဖစ္ေအာင္ Tuning အေနနဲ႔ ၫွိေပးတဲ့ နည္းပညာေပါ့။ တူရိယာေတြကို ႀကိဳးၫွိေပးသလိုမ်ိဳး ပါပဲ” ဟု ေဒါက္တာပေဒသာတင္က ဆိုသည္။

အဆိုပါကိရိယာအား လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အေသးစိတ္ စက္ပစၥည္းမ်ားကအစ ကိုယ့္ဘာသာ တီထြင္ဖန္တီး ယူခဲ့ရေၾကာင္း ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္ထံမွ သိရသည္။
“အဲဒီစက္ပစၥည္းဆိုတာ အျပင္မွာ ဝယ္လို႔မရဘူး။ ဒီေတာ့ ဆရာကိုယ္တိုင္ လႊတိုက္ရတယ္၊ ဂေဟေဆာ္ရတယ္၊ အေသးစိတ္ အကုန္လုပ္ရတယ္” ဟု ေဒါက္တာပေဒသာတင္က ဆိုသည္။

ေဒါက္တာပေဒသာတင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ေရာက္ ရွိသည့္အခါ တကၠသိုလ္မ်ားမွ ႐ူပေဗဒေက်ာင္းသား အမ်ားစုမွ လႊတိုက္ျခင္း၊ ဂေဟေဆာ္ျခင္းမ်ား ကိုပင္ မလုပ္ေဆာင္တတ္ၾကသည္ကို ေတြ႕ရွိရသျဖင့္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိသည္ဟု ဆိုသည္။
“တို႔ႏိုင္ငံက ကေလးေတြဟာ လက္ေတြ႕လုပ္ဖို႔ အခြင့္အေရး မရၾကရွာတာပါ။ အေမရိကန္က ကေလးေတြက် လုပ္ခြင့္ရခဲ့တဲ့အတြက္ လုပ္ႏိုင္ၾကတယ္။ တို႔ႏွစ္ႏိုင္ငံက ပညာေရးမွာ ဒါပဲကြာတာ” ဟု ဆရာႀကီး ေဒါက္တာပေဒသာတင္က ေျပာျပသည္။

Ph.D ဘြဲ႕ရရွိၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ရွိ သုေတသနပညာရွင္ ေဒါက္တာပေဒသာတင္အား သုေတသန ဌာနမ်ားက အၿပိဳင္အဆိုင္ ေခၚယူခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒ သုေတသနေအဂ်င္စီတြင္ ေဒါက္တာပေဒသာတင္ စတင္အလုပ္ဝင္ခဲ့၏။ ထိုလုပ္ငန္းသည္ ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္အတြက္ ေက်ာင္းသားဘဝၿပီးေနာက္ ပထမဆုံးလုပ္ခဲ့သည့္ ပ႐ိုဖက္ရွင္နယ္ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။
“အဲဒီမွာက် အိုဇုန္းလႊာပါးလႊာမႈကို တိုင္းတာတဲ့ သုေတသနလုပ္ရတယ္။ ကင္းေထာက္ေလယာဥ္ ယူတူးေတြနဲ႔ လုပ္ရတာ။ ကမၻာေပၚက သုေတသနဌာနေပါင္း (၂၀)ေလာက္က ပညာရွင္ေတြ နဲ႔အတူ ပူးေပါင္းသုေတသန လုပ္ခဲ့ၾကရတာ” ဟု ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္က ဆိုသည္။ ထိုလုပ္ငန္းတြင္ သုံးႏွစ္ခန္႔ၾကာၿပီးေနာက္ အတူ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည့္ နာဆာမွ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေဒါက္တာပေဒသာတင္အား နာဆာတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အာကာသစခန္းတြင္ အသုံးျပဳသည့္ ေလဆာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ေပးရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။

“အဲဒီတုန္းက အာကာသထဲရယ္၊ အဂၤါၿဂိဳဟ္၊ ၾကာသပေတးၿဂိဳဟ္ေတြကို အေမရိကန္က ၿဂိဳလ္တုေတြ လႊတ္ေနတာေပါ့။ ၿဂိဳဟ္တုေတြ ေဘးပတ္လည္မွာ သက္ေရာက္ေနတဲ့ သံလိုက္စက္ကြင္း ပမာဏ နည္းနည္းေလးကို တိုင္းလို႔ရတဲ့ ေလဆာက ဆရာလုပ္ထားတဲ့ စက္နဲ႔ဆို ပမာဏပိုၿပီး တိတိက်က်အေသးစိတ္ တိုင္းတာ တြက္ျပလို႔ ရခဲ့တယ္ေပါ့” ဟု ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္က ဆိုသည္။

အာကာသဆိုင္ရာ ပညာရပ္မ်ားတြင္ ေရွ႕တန္း ေရာက္လြန္းသည့္ အေမရိကန္တို႔၏ သုေတသနလုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး ပညာရွင္တစ္ေယာက္သည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑တြင္ ပါဝင္လ်က္ရွိေန၏။

တစ္ခ်ိန္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားကို ေငးေမာစူးစမ္းေနခဲ့ေသာ ကေလးငယ္ တစ္ဦးသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အားကိုးရေသာ အထင္ကရ သိပၸံပညာရွင္တစ္ဦး ျဖစ္ေနခဲ့ေလၿပီ။ ထိုသိပၸံပညာရွင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္ယူသြားခဲ့သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ စာသင္ရတာ ဘာကြာသလဲဆိုေတာ့ ဥပမာ - နယူတန္ရဲ႕ နိယာမကို ႏွစ္ႏိုင္ငံလုံး ဒီစာအတိုင္း သင္သြားရတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ သင္ပုံသင္နည္း ကြာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက နိယာမ တစ္ခုကို အလြတ္က်က္ၿပီး ႏႈတ္တိုက္႐ြတ္ႏိုင္ေအာင္ သင္ေပးတယ္။ ဟိုမွာက သင္ေထာက္ကူ လက္ေတြ႕ပစၥည္းေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားကိုယ္တိုင္ စိတ္ဝင္စားၿပီး လက္ေတြ႕နားလည္ေအာင္ သင္ေပးတယ္ ... ဒါပါပဲ” ဟု ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္ကဆိုသည္။

ယခုအခါ ေဒါက္တာပေဒသာတင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တစ္ႏွစ္တစ္ေခါက္ခန္႔ ျပန္လာၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔ရွိ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ႐ူပေဗဒဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ားကို ပို႔ခ်ေပးခဲ့သည္။

ျမန္မာတို႔ကား လူညံ့မ်ားမဟုတ္။
အျငင္းအခုံ၊ ပဋိပကၡ၊ အကြဲအၿပဲ ၊ အ႐ႈပ္အေထြး၊ အတိုက္အခိုက္မ်ားၾကားရွိ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္ နိမ့္က်ခဲ့မႈေၾကာင့္သာ ကမၻာ့အဆင့္ လူေတာ္မ်ားစြာကို ဆုံး႐ႈံး လက္လႊတ္ခဲ့ရျခင္းပင္။

“အဓိက လူငယ္ေတြကို သိေစခ်င္တာ ကိုယ္ဝါသနာပါၿပီး ကိုယ္သိခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ကို တစိုက္မတ္မတ္ ႀကိဳးစားေလ့လာပါ။ ၿပီးေတာ့ တိုးတက္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ကိုယ့္ဘာသာႀကိဳးစားရွာၿပီး ရေအာင္ ရပ္တည္ႏိုင္ရမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ေမြးပါ” ဟု အနာဂတ္ျမန္မာတြင္ ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္မ်ားစြာ ေပၚထြက္လာေရး အတြက္ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာပေဒသာတင္က ဆုံးမသည္။

ခက္ေဇာ္
The Voice