စာအုပ္စာေပမ်ားကို လြတ္လပ္စြာဖန္တီးထုတ္လုပ္ႏိ ုင္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း
စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူမ်ားအတြက္ အဓိက
စိန္ေခၚမႈမ်ားမွာ လူသားအရင္းအျမစ္ရွားပါးမႈ ၀ယ္လိုအားနည္းပါးမႈႏွင္႕ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အလြယ္တကူအေရး
ယူႏိုင္မႈတို႔ျ ဖစ္သည္။ ၁၉၃၃ ေမလ ၁၀ ရက္တြင္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဘာလင္ၿမဳိ႕၌ နာဇီတို႔က လူေပါင္းတစ္သိန္းခန္႔ေရွ႕မွ ာ
ပင္ စာအုပ္ေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ကို မီး႐ႈိ႕ခဲ့ဖူးသည္။ စိတ္ဓာတ္အေဟာင္း၊ အယူအဆေဟာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီး
သည္ဆိုကာ အဆိုပါ စာအုပ္မီး႐ႈိ႕ပဲြကို ဂ်ာမနီ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး၀န္ႀကီ း ဂိုးဘဲလ္(စ္)ကဦးေဆာင္က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။
သက္မဲ့စာအုပ္မ်ားအားဖ်က္ဆီး၊မီး႐ႈိ႕ခဲ့ဖူးေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္အႀကီးမားဆံုးျဖစ္စဥ္မွာ တ႐ုတ္
မဟာတံတိုင္းႀကီး၏ ပထမဆံုး ဖန္တီးရွင္ ဧကရာဇ္ “ရွီ၀မ္တီ” လက္ထက္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ရွီ၀မ္တီကဘီစီ ၂၅၉
ခန္႔တြင္ တ႐ုတ္စာေပ၊ တ႐ုတ္သမိုင္း၊ တ႐ုတ္အေတြးအေခၚက်မ္းအားလံုး ကို မီး႐ႈိ႕ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထိုသို႔ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္စာတင္ရေအာင္စာအုပ္၊စာေပမ်ား မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္းမ်ဳိ းမရွိခဲ့ပါ။သို႔ေသာ္
စာအုပ္၊ စာေပ ဖန္တီးေရးသားထုတ္ေ၀ျခင္းကို မူ
အစိုးရအဆက္ဆက္က ႏွစ္ ၅၀ နီးပါး စိစစ္၊ ျဖတ္ေတာက္ ထိန္း
ခ်ဳပ္ထားခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္မွစ၍ ဆယ္စုႏွစ္ငါးခု
ၾကာ သတင္းမီဒီယာႏွင့္ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမွာ၂၀၁၂ ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္
တြင္မွ နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
ေလာကသစ္စာေပထုတ္ေ၀သူ ဦး၀င္းတင္မွာ စာအုပ္တစ္အုပ္ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ရန္ ၁၅ ႏွစ္ၾကာ ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ရသည္။ ဆရာေက်ာ္ေအာင္က၁၉၉၇ ေမလတြင္ဘာသာျပန္ၿပီးခဲ့ေသာ အဆိုပါစာမူကိုစာေပစိစစ္ေရးကအႀကိမ္ႀကိမ္ပယ္
ခ်၍ စာေပစိစစ္ႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနမရွိေတာ့သည့္ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာတြင္မွ ေလာကသစ္စာေပက တရား၀င္
ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ရ၏။
“အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း စာေရးဆရာက ေရးထားတာ။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း ပါတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါကိုဘာေၾကာင့္ ခြင့္မျပဳတာလဲဆိုတာအရင္တုန္းကေတာ့ နားမလည္ခဲ့ဘူး။ ေနာက္မွသိတာ တ႐ုတ္
အေၾကာင္းမေကာင္းေရးရင္ လည္း
သူတို႔က ခြင့္မျပဳဘူးဟုဦး၀င္းတင္က သူ၏အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာသည္။
တ႐ုတ္စာေရးဆရာမ ယန္ခ်န္း (Jung Chang) ေရးသားခဲ့၍ ဆရာေက်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ေသာ ငန္း႐ိုင္းမ်ား (W
ild Swans) စာအုပ္ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ မိသားစုတစ္ခု၏ မ်ဳိးဆက္သံုးဆက္ ဘ၀ျဖတ္သန္းမႈမ်ားကို တ႐ုတ္
ကြန္ၿမဴနစ္ ႏွင့္ ကူမင္တန္တို႔တုိက္ပဲြမ်ား၊ ေမာ္စီတုန္းကာလ မဟာခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး
ကာလမ်ာ း စေသာတ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံသမိုင္းတိ ု႔ျဖင့္ စာေရးဆရာမ ယန္ခ်န္းက ေရးသားျခယ္မႈန္း
ထားေသာ နာမည္ႀကီး စာအုပ္ျဖစ္သည္။
ထုတ္ေ၀ခြင့္ရေအာင္ ၁၅ ႏွစ္ ေက်ာ္ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ရေသာ ငန္း႐ိုင္းမ်ား စာအုပ္ေစ်းကြက္သို႔ ေရာက္လာရာတြင္ စာ
်ပခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူမ်ား၏ အားေပးမႈရေနေလသည္။
“ဒီစာအုပ္ ေရာင္းေကာင္းတာ မအံ့ၾသဘူး။ ဒီစာအုပ္က စာအုပ္ေကာင္းပဲ။ ထြက္လာရင္ ေရာင္းရမယ္ဆိုတာသိ
တယ္” စာအုပ္ထူ၍ တစ္အုပ္လွ်င္ ၅၀၀၀ က်ပ္ျဖင့္ ေရာင္းေသာ္လည္း စာဖတ္သမားမ်ား၏ အားေပးမႈေၾကာင့္ ယခုလ ပိုင္းအတြင္း ေရာင္းအေကာင္းဆံုးစာရင္း၀င္ ျဖစ္ေနသည့္အေပၚ ဦး၀င္းတင္၏ မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
တရား၀င္စာအုပ္အျဖစ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္မရခဲ့၍ ေမွာင္ခိုစာအုပ္ေစ်းကြက္တြင ္သာရွိခဲ့ေသာ ဦးႏု၏ “တာေတစေနသား
” စာအုပ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလ၌ စာအုပ္ေစ်းကြက္သို႔ ၀င္ေရာက္လာ
သည္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏုက ၁၉၇၄ တြင္ ေရးသားၿပီးစီးခဲ့ေသာ အဆိုပါလက္ရာကို ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္မွ၀ယ္ယူဖတ္
႐ႈၿပီး ႏွစ္သက္လြန္း၍ ငါတို႔စာေပတိုက္၏ ထုတ္ေ၀သူ ကိုစန္းမြန္ေအာင္ကတရား၀င္ထုတ္ေ၀ခြင့္ရေအာင္ ႀကဳိးပမ္း
ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးႏု၏ သမီး ေဒၚစန္းစန္းႏုႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳရန္ ခြင့္ေတာင္းၿပီးေနာက္ စာေပ စီစစ္
သို႔ သံုးႏွစ္အတြင္း အႀကိမ္ႀကိမ္တင္ျပခဲ့ေသာ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္မရခဲ့ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ စာေပစိစစ္မႈမရွိေသာအခါတြင္မ ွ အႏွစ္ႏွစ္ အလလက သူ၏ဆႏၵ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္ းျဖစ္၏။
“ပထမဆံုးႏွစ္ရက္နဲ႔တင္ အုပ္တစ္ေထာင္ကုန္သြားတယ္” ဟုကိုစန္းမြန္ေအာင္က ေျပာသည္။လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္၄၀
ခန္႔က ဦးႏု၏ လက္ရာမွာ တစ္အုပ္ ၈၅၀၀ က်ပ္ျဖစ္ေသာ္လည္း စာအုပ္ခ်စ္သူမ်ား၏ အားေပးမႈေၾကာင့္ ယခုအခါ အုပ္ေရသံုးေထာင္၀န္းက်င္ ေရာင္းကုန္သြားသည္။ စာအုပ္ေစ်းကြက္တြင္ အုပ္ေရတစ္ေထာင္ ေရာင္းကုန္လွ်င္ ထို
စာအုပ္မွာ ေရာင္းေကာင္းသည္ ဆိုႏိုင္သည္။
“ဒီစာအုပ္ကို လူမ်ားမ်ား ဖတ္ေစခ်င္လို႔ ေစ်းေလွ်ာ့ရသေလာက္ ေလွ်ာ့ေရာင္းဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္” ကိုစန္းမြန္ေအာင္
က ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ထက္ စာဖတ္ပရိသတ္၏ အားေပးမႈပိုမိုရခဲ့ေသာေၾကာင ့္ စာအုပ္ေစ်းေလွ်ာ့၍ လူမ်ားမ်ား
ဖတ္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟုလည္းဆုိသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ေလးႏွစ္ခန္႔ကတည္းက ထုတ္ေ၀ရန္ အိပ္မက္မက္ခဲ့ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ၿဖဳိးေမာက္သာစာေပမွ ကိုဘိုဘိုက ေအာက္တိုဘာလတြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေ ဇာ၏
“ဆိုင္းစုမွ
သည္ မန္ဟိုင္းဆီသို႔” စာအုပ္ျဖစ္၏။
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ေဟာင္း လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားစဥ္ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ႀကီးမက်ဆံုးေစရ န္ အင္းစိန္
တိုက္ပဲြကို ဦးေဆာင္ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ခဲ့သူ၊တ႐ုတ္ျဖဴကူမင္တန္မ်ား၏က်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားကို ဦးေဆာင္တိုက္ထုတ္
ခဲ့သူ၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေရွ႕တန္းမွပါ၀င္ခဲ့သူ၊လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္း၀င္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ရည္တံဆိပ္မ်ား
အပ္ႏွင္းစဥ္ ေလွ်ာက္လႊာမတင္ခဲ့သူ၊ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဗဟိုေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္တစ္ဥ ီးျဖစ္သူ၊ ေရႊတိဂံု
ေစတီေတာ္ႀကီးကို ဖူးေျမာ္ခ်င္ပါလ်က္ အိမ္လြမ္းစိတ္ျဖင့္ ေရျခားေျမျခားတြင္ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္က ကြယ္လြန္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေ ဇာ၏ လြန္ခဲ့သည့္ငါးႏွစ္ေက်ာ္မွ လက္ရာကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပင္ပတြင္ ဓူ၀ံစာေပကထုတ္ေ၀ခဲ့ဖူးသည္။
ကိုဘိုဘိုက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေ ဇာ၏ သားႀကီးျဖစ္သူဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာႏွင့္တိုင္ ပင္၍ တရား၀င္ထုတ္ေ၀
ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ “အဲဒီေလာက္ေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ဘူး” ဟု ကိုဘိုဘိုက ဆိုင္းစုမွသည္ မန္ဟိုင္းဆီသို႔ စာအုပ္ကို စာ
ဖတ္ပရိသတ္၏ အားေပးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ ၎တို႔က စာအုပ္ေရာင္းရာမွ ရရွိေသာ အျမတ္ေငြ
မ်ားကို နာေရးကူ ညီမႈအသင္း ပရဟိတလုပ္ငန္းမ်ားသို႔ လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။
စာအုပ္တန္ဖိုး ၇၅၀၀ က်ပ္ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း ေစ်းကြက္သို႔ စတင္ျဖန္႔ခ်ိၿပီး ရက္သတၱပတ္ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္
အတြင္ း အုပ္ေရ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ေရာင္းကုန္၍ အုပ္ ၅၀၀ ထပ္႐ိုက္ခဲ့ရသည္။
ထူးျခားမႈမွာ ထုတ္ေ၀ထားေသာစာအုပ္မ်ား ေရာင္းကုန္ေနခ်ိန္တြင္အကြက္ျမင္သူအခ်ဳိ႕က ပထမအႀကိမ္ထုတ္ေ၀
စဥ္အခါကရွိခဲ့ေသာ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္မွစာအုပ္ကို မိတၱဴကူး၍ ေရာင္းသည္ကိုပင္ပရိသတ္မ်ားကအားေပးခဲ့သည္။
ဆိုင္းစုမွသည္မန္ဟိုင္းဆီသု ိ႔ စာအုပ္နည္းတူ တာေတစေနသားမွာလည္း အလားတူျဖစ္ရပ္ႀကံဳခဲ့သည္။
“ႏိုင္ငံေရးကို အရင္ကလည္း လူေတြစိတ္၀င္စားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္က ဖတ္စရာမွ မရွိတာ။ အရင္က အလိမ္
အညာေတြ၊ ျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့စာေတြ၊၀ါဒျဖန္႔တဲ့ႏုိင္ငံေရးစာအုပ္ေတြကိုပဲဖတ္ၾကရတာကိုး” ကိုစန္းမြန္ေအာင္
က စာေပစိစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈမ်ားအလ ြန္ ယခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထုတ္ေ၀ခြင့္မရခဲ့ေသာ စာအုပ္မ်ားကို စာဖတ္
ပရိသတ္မ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈမ်ားသည့္အေပၚ သူ၏ အျမင္ကို ေျပာသည္။
လူေတြက ကိုယ္မသိတဲ့ ျမႇဳပ္ကြယ္ခံရတာေတြကိုဖတ္ခ်င္ၾကလို႔ ေရာင္းေကာင္းတယ္လို႔ ျမင္တယ္။အခုေနာက္ပိုင္း
ႏုိင္ငံေရးသမားေတြေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြ ေရာင္းေကာင္းတာဆိုရင္လည္း ေရးတဲ့သူေတြရဲ႕ ေစတနာ ျဖတ္ သန္းမႈနဲ
႔လည္းဆိုင္တယ္” စိတ္ကူးခ်ဳိခ်ဳိစာေပပိုင္ရွ င္ ဦးစန္းဦးကလည္း သံုးသပ္သည္။
ယခင္ သိခြင့္မရခဲ့ေသာ၊ သမိုင္းကြင္းဆက္ ျပန္ဆက္ႏုိင္ရန္ အထက္ပါစာအုပ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔၏ ပင္ကို
ေရး စာအုပ္မ်ားက အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ သမိုင္းကို အမွန္အတိုင္းသိၿပီး သမိုင္းတြင္မွားခဲ့ဖူးေသာ အမွားမ်ဳိး ထပ္မံမက်ဴးလြန္ရန္ ထိုကဲ့သို႔ စာအုပ္မ်ားက အေထာက္အကူျပဳလိမ့္မည္ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာကလည္းေျပာသ ည္။
ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေသာ စာအားလံုးကိုစိစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈမရွိေတာ့ဘဲ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေ၀ခြင့္ ရရွိခဲ့ျခင္းက က်ဆင္း
နေသာ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးေလာကကို ျပန္ဦးေမာ့ရန္ မ်ားစြာအေထာက္အကူျဖစ္ေၾကာင္ း
ဦးစန္းဦးက သံုးသပ္
သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ က်ဆင္းၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရးမ ေကာင္းမႈက စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး ေလာကကို လြန္
ခဲ့ေသာ ငါးႏွစ္၊ ေျခာက္ႏွစ္၀န္းက်င္မွစ၍ ေအးစက္ေစခဲ့ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေ၀၊ ဖန္တီးခြင့္ ရလာၿပီးေနာက္ စာအုပ္ေစ်းကြက္တြင္ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ပတ္
သက္ေသာ စာအုပ္မ်ား အေရအတြက္မ်ားစြာ ထြက္ရွိလာကာစာခ်စ္သူမ်ား၏အထူးအားေပးမႈရေနေၾကာင္းလည္း
အ႐ုဏ္သစ္စာေပပိုင္ရွင္ ေဒၚသီတာ၀င္းက သံုးသပ္သည္။ စာအုပ္အေရအတြက္
ယခင္ကထက္ပိုမို မ်ားျပားစြာ ထြက္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ေရာင္းအားမွာ
ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီး စာဖတ္သူမ်ားအတြက္မူ ယခင္က ထက္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္
ပိုရလာ
ေၾကာင္းလည္း ေဒၚသီတာ၀င္းက ေျပာၾကားသည္။
ယခင္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္မ်ားကိုပင္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေ၀
ခြင့္မရွိခဲ့ရာမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ႏွင္ ့ ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္မ်ား လြတ္လပ္စြာထုတ္
ေ၀ခြင့္ရျခင္ း၊
၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုျမေအးတို႔မွစကာ
အဆိုပါ မ်ဳိးဆက္ႏွင့္ ႏိုင္
ငံေရးအက်ဥ္း သားေဟာင္းမ်ား၏ ဖန္တီးမႈ အသီးသီး လြတ္လပ္စြာ ပ်ံသန္းခြင့္ ရလာခဲ့သည္။
ဇာဂနာ၏ “ပထမ”၊ ေဇာ္သက္ေထြး၏ “ၾကမ္းတမ္းေသာ စစ္ပဲြႏွင့္ ႏူးညံ့ေသာႏွလံုးသား”၊ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း)၏ စမ္းေခ်ာင္း အင္းစိန္ ဟားဗတ္”၊ သခင္ေဖေဌး၏ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၅၀ ခန္႔က လက္ရာျဖစ္ေသာ“သခင္ေဖေဌး၏ သ
ခင္ေဖေဌး”၊ ဆမားညီညီ၏ “၀ံပုေလြမ်ားထံမွလြတ္ေျမာက္ ျခင္း”၊ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲလ္ဖန္တီး၍ ၀င့္ၿပဳံးျမင့္ ဘာသာျပန္
ေသာ “၁၉၈၄” စသည့္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဖန္တီးမႈအသစ္ႏွင့္ ယခင္ထုတ္ေ၀ခြင့္မရေသာ လက္ရာမ်ား
ၿမဳိင္ၿမဳိင္ဆိုင္ဆိုင္ႀကီး ထြက္လာေနသည္။
အဆိုပါ စာအုပ္အမ်ားစုမွာလည္းပရိသတ္ အားေပးမႈ
ရရွိေနသည္။ ကိုမင္းကိုႏိုင္၏ “ေနာက္ၾကည့္မွန္” ၀တၳဳမွာ ယ
ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၅ ရက္က စတင္ျဖန္႔ခ်ိရာ ယေန႔အထိ ငါးလေက်ာ္အတြင္း အုပ္ေရ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေရာင္းခ်ခဲ့ရၿပီး စာ
အုပ္ထုတ္ေ၀ေရး ေလာကတြင္ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးအျဖစ္မွတ္တုိင္စိုက္ထူႏိုင္ခဲ့သည ္အထိပရိသတ္က အားေပး
သည္။ ႏိုင္ငံေရးက ဘာသာေရး၊ ပညာေရးတုိ႔ကိုေက်ာ္၍ စာအုပ္ေစ်းကြက္၌ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးဘာသာရပ္ ျဖစ္
လာသည္။
“အခုေလာက္ႀကီး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ႀကီး ရလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္မထားဘူး။” ေလာကသစ္စာေပတိုက္မွ ဦး၀င္းတင္
က စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ရရွိခဲ့ျခင ္းအေပၚ အံ့အားသင့္စြာ မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး
လုပ္ခဲ့ေသာ ဦး၀င္းတင္ကစာေပစိစစ္ေခတ္အလ ြန္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး လုပ္ကိုင္ရသည္မွာ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာ
ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။
“ဒါက သိပ္အားရၾကည္ႏူးစရာေပါ့။ စာေပေလာကအတြက္ ႀကီးစြာေသာတုိးတက္မႈပါ။ ႀကီးစြာေသာဆုတ္ယုတ္
မႈၿပီးမွ ႀကီးစြာေသာတုိးတက္မႈ ျပန္လာလုိ႔ ဒါက မူလအေနအထားကုိ ျပန္ေရာက္တာေပါ့” ဟု စာဖတ္၀ါသနာႀကီး
သူ ဦးသိန္းထြန္းကမွတ္ခ်က္ျပဳသ ည္။ စာေပစီစစ္တြင္ ေနာက္ဆုံးညႊန္ၾကားေရးမွဴးအျ ဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ေသာ ဦးမ်ဳိး
ၿမင့္ေမာင္က လည္း ဒီမုိကေရစီစနစ္ႏွင့္အညီ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ရျခင္းအေပၚ ႀကိဳဆုိဂုဏ္ယူေၾကာင္းေျပာသည ္။ စာေပစီစစ္မရွိေတာ့ေသာ္လည္း ဌာနက ထုတ္ျပန္ထားေသာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ထုတ္ေ၀ ၾကေစလုိ
ေၾကာင္းလည္း ၎က အၾကံဳျပဳသည္။
လြတ္လပ္စြာ ဖန္တီးထုတ္ေ၀ခြင့္ရေသာေၾကာင ့္
စာေကာင္း၊ ေပေကာင္းမ်ား ပိုမိုထြက္ရွိလာသည္။ ထုတ္ေ၀သူ
မ်ားကို ဖိအားပိုမိုနည္းသြားၿပီး စာေပစိစစ္သို႔ မတင္ရ၍ အခ်ိန္ကုန္လူပန္း မျဖစ္ေတာ့ပါ။ ထို႔အျပင္မိမိတို႔ အစြမ္းအ
စရွိသေရြ႕ ဆႏၵရွိသေလာက္ ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္စသည္တို႔ကိ ုထုတ္ေ၀သူႏွင့္စာေရးသူတို႔ခံစားခြင့္ရၿပီျဖစ္သည္။အခြင ့္အ
လမ္းနည္းတူ စိန္ေခၚမႈမ်ားလည္း ရွိေနပါေသးသည္။
“ထုတ္ေ၀သူေတြက အရင္ထြက္ၿပီးသား ျပန္ထုတ္ရတာ ပိုထုတ္ရဲတယ္။ ထြက္ၿပီးသားက အေၾကာင္းတစ္စံုတစ္
ရာေၾကာင့္
အမႈရင္ဆိုင္ရစရာမရွိဘူး။ အသစ္ေတြမွာေတာ့ ဥပေဒပိုင္းကို ပိုဂ႐ုစိုက္ရတယ္”ဟုစိတ္ကူးခ်ဳိခ်ဳိ ကိုစန္း
ဦးက ထုတ္ေ၀သူမ်ား၏ ပူပန္မႈကို မွ်ေ၀သည္။
၁၉၆၂ ပံုႏွိပ္အက္ဥပေဒမွာ တည္ရွိေနေသး၍ အာဏာပိုင္မ်ားက အေရးယူလိုလွ်င္ အခ်ိန္မေရြး အေၾကာင္းတစ္
ခုခုျပ၍ တရားစဲြေထာင္ခ်ႏုိင္ျခင္း၊ ကာလရွည္ တင္းက်ပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ရာမွ ႐ုတ္တရက္ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးလိုက္ရာ
တြင္
စာေရးသူ၊ ဘာသာျပန္သူ ခါးဆက္ျပတ္သြား၍ စာေရးဆရာႏွင့္ ဘာသာျပန္ဆရာေကာင္းမ်ား
နည္းလြန္းၿပီး ထပ္မံေမြးထုတ္ရန္ လိုေနျခင္း၊ ဖန္တီးမႈအသစ္မ်ားကို မေက်နပ္၍
တရားစဲြဆုိခံရႏုိင္ျခင္း၊ ႐ႈေထာင့္ေပါင္းစံုတင္ျပမႈ မယဥ္ပါးေသးေသာစာဖတ္ပရိသတ္မ်ားလက္ခံရန္ ခ်ိန္ဆေနရျခင္း၊ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈေၾကာင့္
စာအုပ္၀ယ္အား
က်ဆင္းေနျခင္း စသည္တို႔မွာ စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူမ်ားအတြက္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံနယ္စည္းမျခား
သတင္းေထာက္မ်ားအဖဲြ႕ (RSF) ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ ၂၀၁၁ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြက္ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္မွာအဆင့္ ၁၆၉ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ဇန္န၀ါရီ
၂၅ ရက္က ထုတ္ျပန္ေသာ
အဆိုပါထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာမွာ ယခင္ထက္ တိုးတက္လာေသာ္လည္း အဆင့္ ၁၇၉ ဆင့္တြင္ ၁၆၉ ျဖစ္၍
ေအာက္ဆံုးမွေရလွ်င္ အဆင့္ ၁၁ ျဖစ္၏။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ Freedom House ၏ ကမၻာ့အဖိႏွိပ္ဆံုး ႏိုင္ငံအဆင့္သတ္မွတ္ရာတြင္ ႏိုင္ငံ
၏ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒစနစ္ လြတ္လပ္ခြင့္စေသာ လူမႈ
ေရးဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိ၊မရွိကိုလႊမ္းၿခံဳတြက္ခ်က္ေသာ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား (Civil Liberties) သတ္မွတ္
ခ်က္တြင္ ၂၀၁၁ ၌ ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္အဆင့္တက္လာၿ ပီး အဆင့္ ၇ မွ ၆ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္တြင္မူ ယခင္ကဲ့သုိ႔ အဆိုးဆံုးအဆင့္ ၇ ပင္ သတ္မွတ္ထားေသာေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား၏ လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္ႏွစ္ ခုေပါင္း သံုးသပ္ေသာအခါ ကမၻာ့အဖိႏွိပ္ဆံုးႏိုင္ငံ ၁၆ ႏိုင္ငံစာရင္း၀င္
ေနဆဲျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ထိုသတ္မွတ္ခ်က္ႏွစ္ခုလံုးမွ ာ ၂၀၁၂ တြင္ သတင္းမီဒီယာႏွင့္ စာေပအားလံုး လြတ္လပ္ခြင့္ ျပဳခဲ့ေသာ
ေၾကာင့္ အဆင့္ ေကာင္းလာေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
အဆိုးဆံုးအဆင့္မွ လြတ္ေျမာက္လာသည့္နည္းတူ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ေၾကာင့္ စာေကာင္းေပေကာင္းမ်ား ပိုထြက္
လာေတာ့မည္ဟု ထုတ္ေ၀သူမ်ားက ေျပာ သည္။ “ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ စာေရးဆရာ၊ ကာတြန္းပညာရွင္ေတြ မရွိ လုိ႔
မဟုတ္ဘူး၊ အခြင့္မရွိလုိ႔။ အခုေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ စာေပ၊ သီခ်င္း၊ ကာတြန္းလက္ရာေကာင္းေတြ ေပၚထြန္း
လာေတာ့မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တယ္” ဟု ဦးသိန္းထြန္းက ဆုိသည္။
“စာေကာင္းေပေကာင္းထြက္လာေရး ကို
ဂ႐ုမျပဳလွ်င္ စာညံ့ေပညံံ့မ်ားသာ ေတာထလာဖြယ္ရွိပါသည္။ စာည့ံေပ
ညံ့မ်ားျဖင့္ ႀကီးျပင္း ရေသာ လူမ်ဳိးသည္ ခပ္ညံ့ညံ့လူမ်ဳိးသာ ျဖစ္တတ္ပါသည္” ဟု ငန္း႐ိုင္းစာအုပ္၏ အမွာစာတြင္
ေလာကသစ္စာေပက ျမန္မာ့စာေပ ေလာကအတြက္ အေရးႀကီးေသာမွတ္ခ်က္စကား ေရးသားထားေလသည္။
ေရးသားသူ- အားမာန္
စိန္ေခၚမႈမ်ားမွာ လူသားအရင္းအျမစ္ရွားပါးမႈ ၀ယ္လိုအားနည္းပါးမႈႏွင္႕ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အလြယ္တကူအေရး
ယူႏိုင္မႈတို႔ျ
ပင္ စာအုပ္ေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ကို မီး႐ႈိ႕ခဲ့ဖူးသည္။ စိတ္ဓာတ္အေဟာင္း၊ အယူအဆေဟာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီး
သည္ဆိုကာ အဆိုပါ စာအုပ္မီး႐ႈိ႕ပဲြကို ဂ်ာမနီ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး၀န္ႀကီ
သက္မဲ့စာအုပ္မ်ားအားဖ်က္ဆီး၊မီး႐ႈိ႕ခဲ့ဖူးေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္အႀကီးမားဆံုးျဖစ္စဥ္မွာ တ႐ုတ္
မဟာတံတိုင္းႀကီး၏ ပထမဆံုး ဖန္တီးရွင္ ဧကရာဇ္ “ရွီ၀မ္တီ” လက္ထက္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ရွီ၀မ္တီကဘီစီ ၂၅၉
ခန္႔တြင္ တ႐ုတ္စာေပ၊ တ႐ုတ္သမိုင္း၊ တ႐ုတ္အေတြးအေခၚက်မ္းအားလံုး
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထိုသို႔ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္စာတင္ရေအာင္စာအုပ္၊စာေပမ်ား မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္းမ်ဳိ
စာအုပ္၊ စာေပ ဖန္တီးေရးသားထုတ္ေ၀ျခင္းကို
ခ်ဳပ္ထားခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္မွစ၍ ဆယ္စုႏွစ္ငါးခု
ၾကာ သတင္းမီဒီယာႏွင့္ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမွာ၂၀၁၂ ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္
တြင္မွ နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
ေလာကသစ္စာေပထုတ္ေ၀သူ ဦး၀င္းတင္မွာ စာအုပ္တစ္အုပ္ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ရန္ ၁၅ ႏွစ္ၾကာ ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ရသည္။ ဆရာေက်ာ္ေအာင္က၁၉၉၇ ေမလတြင္ဘာသာျပန္ၿပီးခဲ့ေသာ အဆိုပါစာမူကိုစာေပစိစစ္ေရးကအႀကိမ္ႀကိမ္ပယ္
ခ်၍ စာေပစိစစ္ႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနမရွိေတာ့သည့္ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာတြင္မွ ေလာကသစ္စာေပက တရား၀င္
ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ရ၏။
“အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း စာေရးဆရာက ေရးထားတာ။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း ပါတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါကိုဘာေၾကာင့္ ခြင့္မျပဳတာလဲဆိုတာအရင္တုန္းကေတာ့ နားမလည္ခဲ့ဘူး။ ေနာက္မွသိတာ တ႐ုတ္
အေၾကာင္းမေကာင္းေရးရင္
တ႐ုတ္စာေရးဆရာမ ယန္ခ်န္း (Jung Chang) ေရးသားခဲ့၍ ဆရာေက်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ေသာ ငန္း႐ိုင္းမ်ား (W
ild Swans) စာအုပ္ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ မိသားစုတစ္ခု၏ မ်ဳိးဆက္သံုးဆက္ ဘ၀ျဖတ္သန္းမႈမ်ားကို တ႐ုတ္
ကြန္ၿမဴနစ္ ႏွင့္ ကူမင္တန္တို႔တုိက္ပဲြမ်ား၊ ေမာ္စီတုန္းကာလ မဟာခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး
ကာလမ်ာ
ထားေသာ နာမည္ႀကီး စာအုပ္ျဖစ္သည္။
ထုတ္ေ၀ခြင့္ရေအာင္ ၁၅ ႏွစ္ ေက်ာ္ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ရေသာ ငန္း႐ိုင္းမ်ား စာအုပ္ေစ်းကြက္သို႔ ေရာက္လာရာတြင္ စာ
်ပခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူမ်ား၏ အားေပးမႈရေနေလသည္။
“ဒီစာအုပ္ ေရာင္းေကာင္းတာ မအံ့ၾသဘူး။ ဒီစာအုပ္က စာအုပ္ေကာင္းပဲ။ ထြက္လာရင္ ေရာင္းရမယ္ဆိုတာသိ
တယ္” စာအုပ္ထူ၍ တစ္အုပ္လွ်င္ ၅၀၀၀ က်ပ္ျဖင့္ ေရာင္းေသာ္လည္း စာဖတ္သမားမ်ား၏ အားေပးမႈေၾကာင့္ ယခုလ ပိုင္းအတြင္း ေရာင္းအေကာင္းဆံုးစာရင္း၀င္
တရား၀င္စာအုပ္အျဖစ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္မရခဲ့၍ ေမွာင္ခိုစာအုပ္ေစ်းကြက္တြင
” စာအုပ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလ၌ စာအုပ္ေစ်းကြက္သို႔ ၀င္ေရာက္လာ
သည္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏုက ၁၉၇၄ တြင္ ေရးသားၿပီးစီးခဲ့ေသာ အဆိုပါလက္ရာကို ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္မွ၀ယ္ယူဖတ္
႐ႈၿပီး ႏွစ္သက္လြန္း၍ ငါတို႔စာေပတိုက္၏ ထုတ္ေ၀သူ ကိုစန္းမြန္ေအာင္ကတရား၀င္ထုတ္ေ၀ခြင့္ရေအာင္ ႀကဳိးပမ္း
ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးႏု၏ သမီး ေဒၚစန္းစန္းႏုႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳရန္ ခြင့္ေတာင္းၿပီးေနာက္ စာေပ စီစစ္
သို႔ သံုးႏွစ္အတြင္း အႀကိမ္ႀကိမ္တင္ျပခဲ့ေသာ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္မရခဲ့ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ စာေပစိစစ္မႈမရွိေသာအခါတြင္မ
“ပထမဆံုးႏွစ္ရက္နဲ႔တင္ အုပ္တစ္ေထာင္ကုန္သြားတယ္” ဟုကိုစန္းမြန္ေအာင္က ေျပာသည္။လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္၄၀
ခန္႔က ဦးႏု၏ လက္ရာမွာ တစ္အုပ္ ၈၅၀၀ က်ပ္ျဖစ္ေသာ္လည္း စာအုပ္ခ်စ္သူမ်ား၏ အားေပးမႈေၾကာင့္ ယခုအခါ အုပ္ေရသံုးေထာင္၀န္းက်င္ ေရာင္းကုန္သြားသည္။ စာအုပ္ေစ်းကြက္တြင္ အုပ္ေရတစ္ေထာင္ ေရာင္းကုန္လွ်င္ ထို
စာအုပ္မွာ ေရာင္းေကာင္းသည္ ဆိုႏိုင္သည္။
“ဒီစာအုပ္ကို လူမ်ားမ်ား ဖတ္ေစခ်င္လို႔ ေစ်းေလွ်ာ့ရသေလာက္ ေလွ်ာ့ေရာင္းဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္” ကိုစန္းမြန္ေအာင္
က ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ထက္ စာဖတ္ပရိသတ္၏ အားေပးမႈပိုမိုရခဲ့ေသာေၾကာင
ဖတ္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟုလည္းဆုိသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ေလးႏွစ္ခန္႔ကတည္းက ထုတ္ေ၀ရန္ အိပ္မက္မက္ခဲ့ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ၿဖဳိးေမာက္သာစာေပမွ ကိုဘိုဘိုက ေအာက္တိုဘာလတြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
သည္ မန္ဟိုင္းဆီသို႔” စာအုပ္ျဖစ္၏။
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ေဟာင္း လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားစဥ္ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ႀကီးမက်ဆံုးေစရ
တိုက္ပဲြကို ဦးေဆာင္ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ခဲ့သူ၊တ႐ုတ္ျဖဴကူမင္တန္မ်ား၏က်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားကို ဦးေဆာင္တိုက္ထုတ္
ခဲ့သူ၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေရွ႕တန္းမွပါ၀င္ခဲ့သူ၊လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္း၀င္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ရည္တံဆိပ္မ်ား
အပ္ႏွင္းစဥ္ ေလွ်ာက္လႊာမတင္ခဲ့သူ၊ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဗဟိုေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္တစ္ဥ
ေစတီေတာ္ႀကီးကို ဖူးေျမာ္ခ်င္ပါလ်က္ အိမ္လြမ္းစိတ္ျဖင့္ ေရျခားေျမျခားတြင္ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္က ကြယ္လြန္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေ
ကိုဘိုဘိုက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေ
ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ “အဲဒီေလာက္ေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ဘူး” ဟု ကိုဘိုဘိုက ဆိုင္းစုမွသည္ မန္ဟိုင္းဆီသို႔ စာအုပ္ကို စာ
ဖတ္ပရိသတ္၏ အားေပးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ ၎တို႔က စာအုပ္ေရာင္းရာမွ ရရွိေသာ အျမတ္ေငြ
မ်ားကို နာေရးကူ ညီမႈအသင္း ပရဟိတလုပ္ငန္းမ်ားသို႔ လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။
စာအုပ္တန္ဖိုး ၇၅၀၀ က်ပ္ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း ေစ်းကြက္သို႔ စတင္ျဖန္႔ခ်ိၿပီး ရက္သတၱပတ္ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္
အတြင္
ထူးျခားမႈမွာ ထုတ္ေ၀ထားေသာစာအုပ္မ်ား ေရာင္းကုန္ေနခ်ိန္တြင္အကြက္ျမင္သူအခ်ဳိ႕က ပထမအႀကိမ္ထုတ္ေ၀
စဥ္အခါကရွိခဲ့ေသာ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္မွစာအုပ္ကို မိတၱဴကူး၍ ေရာင္းသည္ကိုပင္ပရိသတ္မ်ားကအားေပးခဲ့သည္။
ဆိုင္းစုမွသည္မန္ဟိုင္းဆီသု
“ႏိုင္ငံေရးကို အရင္ကလည္း လူေတြစိတ္၀င္စားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္က ဖတ္စရာမွ မရွိတာ။ အရင္က အလိမ္
အညာေတြ၊ ျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့စာေတြ၊၀ါဒျဖန္႔တဲ့ႏုိင္ငံေရးစာအုပ္ေတြကိုပဲဖတ္ၾကရတာကိုး” ကိုစန္းမြန္ေအာင္
က စာေပစိစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈမ်ားအလ
ပရိသတ္မ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈမ်ားသည့္အေပၚ သူ၏ အျမင္ကို ေျပာသည္။
လူေတြက ကိုယ္မသိတဲ့ ျမႇဳပ္ကြယ္ခံရတာေတြကိုဖတ္ခ်င္ၾကလို႔ ေရာင္းေကာင္းတယ္လို႔ ျမင္တယ္။အခုေနာက္ပိုင္း
ႏုိင္ငံေရးသမားေတြေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြ ေရာင္းေကာင္းတာဆိုရင္လည္း ေရးတဲ့သူေတြရဲ႕ ေစတနာ ျဖတ္ သန္းမႈနဲ
႔လည္းဆိုင္တယ္” စိတ္ကူးခ်ဳိခ်ဳိစာေပပိုင္ရွ
ယခင္ သိခြင့္မရခဲ့ေသာ၊ သမိုင္းကြင္းဆက္ ျပန္ဆက္ႏုိင္ရန္ အထက္ပါစာအုပ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔၏ ပင္ကို
ေရး စာအုပ္မ်ားက အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ သမိုင္းကို အမွန္အတိုင္းသိၿပီး သမိုင္းတြင္မွားခဲ့ဖူးေသာ အမွားမ်ဳိး ထပ္မံမက်ဴးလြန္ရန္ ထိုကဲ့သို႔ စာအုပ္မ်ားက အေထာက္အကူျပဳလိမ့္မည္ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာကလည္းေျပာသ
ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေသာ စာအားလံုးကိုစိစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈမရွိေတာ့ဘဲ
နေသာ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးေလာကကို ျပန္ဦးေမာ့ရန္ မ်ားစြာအေထာက္အကူျဖစ္ေၾကာင္
သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ က်ဆင္းၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရးမ ေကာင္းမႈက စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး ေလာကကို လြန္
ခဲ့ေသာ ငါးႏွစ္၊ ေျခာက္ႏွစ္၀န္းက်င္မွစ၍ ေအးစက္ေစခဲ့ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေ၀၊ ဖန္တီးခြင့္ ရလာၿပီးေနာက္ စာအုပ္ေစ်းကြက္တြင္ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ပတ္
သက္ေသာ စာအုပ္မ်ား အေရအတြက္မ်ားစြာ ထြက္ရွိလာကာစာခ်စ္သူမ်ား၏အထူးအားေပးမႈရေနေၾကာင္းလည္း
ေၾကာင္းလည္း ေဒၚသီတာ၀င္းက ေျပာၾကားသည္။
ယခင္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္မ်ားကိုပင္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေ၀
ခြင့္မရွိခဲ့ရာမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ႏွင္
ေ၀ခြင့္ရျခင္
ငံေရးအက်ဥ္း သားေဟာင္းမ်ား၏ ဖန္တီးမႈ အသီးသီး လြတ္လပ္စြာ ပ်ံသန္းခြင့္ ရလာခဲ့သည္။
ဇာဂနာ၏ “ပထမ”၊ ေဇာ္သက္ေထြး၏ “ၾကမ္းတမ္းေသာ စစ္ပဲြႏွင့္ ႏူးညံ့ေသာႏွလံုးသား”၊ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း)၏ စမ္းေခ်ာင္း အင္းစိန္ ဟားဗတ္”၊ သခင္ေဖေဌး၏ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၅၀ ခန္႔က လက္ရာျဖစ္ေသာ“သခင္ေဖေဌး၏ သ
ခင္ေဖေဌး”၊ ဆမားညီညီ၏ “၀ံပုေလြမ်ားထံမွလြတ္ေျမာက္
ေသာ “၁၉၈၄” စသည့္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဖန္တီးမႈအသစ္ႏွင့္ ယခင္ထုတ္ေ၀ခြင့္မရေသာ လက္ရာမ်ား
ၿမဳိင္ၿမဳိင္ဆိုင္ဆိုင္ႀကီး
အဆိုပါ စာအုပ္အမ်ားစုမွာလည္းပရိသတ္
ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၅ ရက္က စတင္ျဖန္႔ခ်ိရာ ယေန႔အထိ ငါးလေက်ာ္အတြင္း အုပ္ေရ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေရာင္းခ်ခဲ့ရၿပီး စာ
အုပ္ထုတ္ေ၀ေရး ေလာကတြင္ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးအျဖစ္မွတ္တုိင္စိုက္ထူႏိုင္ခဲ့သည
သည္။ ႏိုင္ငံေရးက ဘာသာေရး၊ ပညာေရးတုိ႔ကိုေက်ာ္၍ စာအုပ္ေစ်းကြက္၌ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးဘာသာရပ္ ျဖစ္
လာသည္။
“အခုေလာက္ႀကီး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ႀကီး ရလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္မထားဘူး။” ေလာကသစ္စာေပတိုက္မွ ဦး၀င္းတင္
က စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ရရွိခဲ့ျခင
လုပ္ခဲ့ေသာ ဦး၀င္းတင္ကစာေပစိစစ္ေခတ္အလ
ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။
“ဒါက သိပ္အားရၾကည္ႏူးစရာေပါ့။ စာေပေလာကအတြက္ ႀကီးစြာေသာတုိးတက္မႈပါ။ ႀကီးစြာေသာဆုတ္ယုတ္
မႈၿပီးမွ
သူ ဦးသိန္းထြန္းကမွတ္ခ်က္ျပဳသ
ၿမင့္ေမာင္က လည္း ဒီမုိကေရစီစနစ္ႏွင့္အညီ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ရျခင္းအေပၚ
ေၾကာင္းလည္း ၎က အၾကံဳျပဳသည္။
လြတ္လပ္စြာ ဖန္တီးထုတ္ေ၀ခြင့္ရေသာေၾကာင
မ်ားကို ဖိအားပိုမိုနည္းသြားၿပီး စာေပစိစစ္သို႔ မတင္ရ၍ အခ်ိန္ကုန္လူပန္း မျဖစ္ေတာ့ပါ။ ထို႔အျပင္မိမိတို႔ အစြမ္းအ
စရွိသေရြ႕ ဆႏၵရွိသေလာက္ ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္စသည္တို႔ကိ
လမ္းနည္းတူ စိန္ေခၚမႈမ်ားလည္း ရွိေနပါေသးသည္။
“ထုတ္ေ၀သူေတြက အရင္ထြက္ၿပီးသား ျပန္ထုတ္ရတာ ပိုထုတ္ရဲတယ္။ ထြက္ၿပီးသားက အေၾကာင္းတစ္စံုတစ္
ရာေၾကာင့္
ဦးက ထုတ္ေ၀သူမ်ား၏ ပူပန္မႈကို မွ်ေ၀သည္။
၁၉၆၂ ပံုႏွိပ္အက္ဥပေဒမွာ တည္ရွိေနေသး၍ အာဏာပိုင္မ်ားက အေရးယူလိုလွ်င္ အခ်ိန္မေရြး အေၾကာင္းတစ္
ခုခုျပ၍ တရားစဲြေထာင္ခ်ႏုိင္ျခင္း၊ ကာလရွည္ တင္းက်ပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ရာမွ ႐ုတ္တရက္ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးလိုက္ရာ
တြင္
က်ဆင္းေနျခင္း စသည္တို႔မွာ စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူမ်ားအတြက္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံနယ္စည္းမျခား
အဆိုပါထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာမွာ ယခင္ထက္ တိုးတက္လာေသာ္လည္း အဆင့္ ၁၇၉ ဆင့္တြင္ ၁၆၉ ျဖစ္၍
ေအာက္ဆံုးမွေရလွ်င္ အဆင့္ ၁၁ ျဖစ္၏။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ Freedom House ၏ ကမၻာ့အဖိႏွိပ္ဆံုး ႏိုင္ငံအဆင့္သတ္မွတ္ရာတြင္ ႏိုင္ငံ
၏ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒစနစ္ လြတ္လပ္ခြင့္စေသာ လူမႈ
ေရးဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိ၊မရွိကိုလႊမ္းၿခံဳတြက္ခ်က္ေသာ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား (Civil Liberties) သတ္မွတ္
ခ်က္တြင္ ၂၀၁၁ ၌ ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္အဆင့္တက္လာၿ
ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္တြင္မူ ယခင္ကဲ့သုိ႔ အဆိုးဆံုးအဆင့္ ၇ ပင္ သတ္မွတ္ထားေသာေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား၏ လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္ႏွစ္
ေနဆဲျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ထိုသတ္မွတ္ခ်က္ႏွစ္ခုလံုးမွ
ေၾကာင့္ အဆင့္ ေကာင္းလာေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
အဆိုးဆံုးအဆင့္မွ လြတ္ေျမာက္လာသည့္နည္းတူ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ေၾကာင့္ စာေကာင္းေပေကာင္းမ်ား ပိုထြက္
လာေတာ့မည္ဟု ထုတ္ေ၀သူမ်ားက ေျပာ သည္။ “ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ စာေရးဆရာ၊ ကာတြန္းပညာရွင္ေတြ မရွိ လုိ႔
မဟုတ္ဘူး၊ အခြင့္မရွိလုိ႔။ အခုေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ စာေပ၊ သီခ်င္း၊ ကာတြန္းလက္ရာေကာင္းေတြ ေပၚထြန္း
လာေတာ့မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တယ္” ဟု ဦးသိန္းထြန္းက ဆုိသည္။
“စာေကာင္းေပေကာင္းထြက္လာေရး
ညံ့မ်ားျဖင့္ ႀကီးျပင္း ရေသာ လူမ်ဳိးသည္ ခပ္ညံ့ညံ့လူမ်ဳိးသာ ျဖစ္တတ္ပါသည္” ဟု ငန္း႐ိုင္းစာအုပ္၏ အမွာစာတြင္
ေလာကသစ္စာေပက ျမန္မာ့စာေပ ေလာကအတြက္ အေရးႀကီးေသာမွတ္ခ်က္စကား ေရးသားထားေလသည္။
ေရးသားသူ- အားမာန္
No comments:
Post a Comment