Gum Bleeding(ေခၚ) သြားဖံုး ေသြးယိုစိမ့္ျခင္း

သင့္သြားဖံုးဟာ အလိုလိုေနရင္း ဒါမွမဟုတ္ သင္သြားတိုက္ရင္း ေသြးထြက္လာခဲ့မယ္ ဆိုရင္သြားဖံုး ေသြးယို
စိမ့္တယ္လို႕ဆိုနိုင္ပါျပီ။တကယ္လို႕မ်ားသင့္သြားဖံုးမွာ ေသးြယိုစိမ့္လာျပီဆိုရင္ ေအာက္ပါေမးခြန္းမ်ားကိုေၿဖ
ႀကားသင့္ပါတယ္။

၁။သင့္သြားဖံုးမွ ေသြးယိုစိမ့္ေနတာဘယ္ေလာက္ၾကာေနျပီ ျဖစ္ပါသလဲ။သင့္အေျဖဟာသင့္ခံစားေနရတဲ့ ေရာ
ဂါဟာ နာတာရွည္လား ။ အခုမွ ျဖစ္ေပၚတာလားဆိုတာ သင္ခဲြျခား သိလာပါလိမ့္မယ္။

၂။ သင့္သြားဖုံုးမွ ေသြးယိုမႈ ျဖစ္ပြားေအာင္ သင့္မွာ ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရရွိဖူးပါသလား။တကယ္လို႕ သင့္မွာအဲလို
 ထိခိုက္ဒါဏ္ရာ မရွိခဲ့ဖူးဆိုရင္ အလုိအေလွ်ာက္ျဖစ္တတ္တဲ့ အျခားေသာ အေၾကာင္း အရာမ်ားကို ထည့္စဥ္း
စားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၃။ တျခားေနရာမွ အလိုအေလွ်ာက္ ေသြးယိုစိမ့္ေသာ လကၡဏာမ်ားကို သင္ခံစားေနရပါသလား။ဥပမာ၊ ႏွာ
ေခါင္း ေသြးလွ်ံျခင္း၊ အေရျပားတြင္ ေသြးေခ်ဥလြယ္ျခင္း၊ သင့္ရဲ့ အဆစ္မ်ား ေယာင္ယမ္းေနျခင္း၊ စသည့္တို႕
ၿဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင့္မွာ ေသြးႏွင့္ဆိုင္တဲ့ ေသြးမတိတ္တဲ့ေရာဂါရွိမရွိကို ေသခ်ာ စစ္ေဆးဖို႕ လိုတယ္
ဆိုတာ ျပတာပါပဲ။

၄။ အခုလို မျဖစ္ခင္မွာ သင့္မွာ လည္ေခ်ာင္းနာခဲ့ဖူးပါသလား။လည္ေခ်ာင္းနာတာဒါမွမဟုတ္တျခားဗိုင္းရပ္စ္
 ေရာဂါပိုးတခုခု တကယ္လို႕ ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ခုခံအားစနစ္ကတဆင့္ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ ေသြး
မတိတ္တဲ့ ေရာဂါရွိမရွိကို ေသခ်ာစစ္ဖို႕လိုပါတယ္။

၅။ သြားနဲ႕ခံတြင္းက်န္းမာေရးနဲ့ ပတ္သတ္ျပီး သင့္ရဲ့သြားဆရာ၀န္ကို ေနာက္ဆံုးဘယ္အခ်ိန္က ျပခဲ့ ပါသလဲ။
မွန္မွန္ျပသခဲ့ပါသလား။ သြားပိုးစားေနတာရွိပါသလား ။ တကယ္လို့ အဲဒါေတြကိုမွန္မွန္မလုပ္ခဲ့မိဘူး။ သြားပိုး
စားတာေလးေတြ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့သင့္မွာ သြားဖံုးေယာင္တဲ့ေရာဂါ ကို ေသခ်ာစစ္ေဆးဖို႕ လိုပါတယ္။

တခါတေလမွာ တျခားေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားကလည္းသင့္ေရာဂါ ကိုေတြ႕ရွိဖို႕အကူအညီ ေပးတတ္တာ
ေၾကာင့္ ဒီေရာဂါလကၡဏာေလးေတြ ရွိမရွိကို သင္စစ္ေဆး ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္ ။

၁။ ေသြးေျခဥလြယ္ျခင္း၊ ႏွာေခါင္းေသြးယိုျခင္း၊ မိန္းကေလးမ်ားတြင္ရာသီလာေသာပမာဏမ်ားေနတတ္ျခင္း
 စတာေတြဟာ ေသြးမတိတ္တဲ့ေရာဂါျဖစ္ဖို႕ မ်ားတဲ့ လကၡဏာ တခ်ဳိ႕ပါပဲ။

၂။ ေမာပန္းလြယ္ျခင္း၊ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့က်လာျခင္း၊ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ညဖက္ေခၽြးထြက္ျခင္းစတာ
ေတြကေတာ့ Lymphoma နဲ႕ ေသြးကင္ဆာလို ေရာဂါမ်ဳိးမွာ ပိုမိုေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။

၃။ သြားဖုံးမွာ အနာရွိျခင္းကေတာ့ သြားဖံုးေယာင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တဲ့ေရာဂါ လကၡဏာ တခုပါပဲ။

၄။ အေရျပားမွာအစက္အေပ်ာက္ေတြကို ေတြ႕လာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေသြးမတိတ္တဲ့ ေရာဂါတခ်ဳိကိုစဥ္းစား
ရပါလိမ့္မယ္။

၅။ အာေခါင္ေျခာက္ျခင္း ကေတာ့ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ တခ်ဳိ႕ေသာေဆးမ်ား ၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ခုခံအားက်ဆင္း
မႈေရာဂါ စသည္တို႕တြင္ေတြ႕ရတတ္ျပီး ပါးစပ္ေျခာက္ျခင္းေၾကာင့္သြားဖံုးေယာင္ျခင္းကိုအားေပးေစပါတယ။္

ဘာ့ေၾကာင့္လဲ…
သြားဖံုးေသြးယိုစိမ့္ျခင္းဟာသြားဖံုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာေရာဂါအျပင္ အျခားေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္
လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္အျခာအေၾကာင္းအရာမ်ားကိုလည္းရွာေဖြကုသသင့္ပါတယ္။သြားဖံုးေသြး
ယိုစိမ့္ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကေတာ့

o သြားဖံုးေယာင္ျခင္း
o သြားဖံုးတြင္ေရာဂါတခုခုရွိျခင္း
o ေသြးမတိတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ျခင္း
o ေသြးကင္ဆာ
o ကိုယ္၀န္ရွိစဥ္ သြားဖံုးေသြးယိုျခင္း
o ဗိုက္တာမင္ စီႏွင့္ အျခားဗိုက္တာမင္မ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း
o သြားပိုးစားျခင္းမွ တဆင့္ သြားဖံုးေသြးယိုျခင္း
o ပါးစပ္အတြင္း ပိုး၀င္ျခင္း
o အရက္ေသစာ ေသာက္စားေသာလူမ်ားတြင္သြားဖံုးေသြးယိုျခင္းသြားဖံုးေသြးယိုစိမ့္ျခင္းဟာမ်ားေသာအား
ၿဖင့္ သြားဖံုးေယာင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

အခ်ဳိ ဓါတ္မ်ားစြာပါ၀င္ေသာ အစာမ်ားကုိစားေသာက္ျခင္း၊ သြားပံုမွန္မတိုက္ျခင္းသို႕မဟုတ္ခံတြင္းသန္႕ရွင္း
ေရးကို ေသခ်ာ မလုပ္ျခင္းမ်ားဟာ သြားမ်ားနဲ့ သြားဖံုးမ်ား ပတ္၀န္းက်င္မွာ စားကၽြင္းစားက်န္စုမႈကို အားေပး
ပါတယ။္ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ့အမွ် ဘက္တီးရီးယားမ်ား ခိုေအာင္ဖို႕ ေနရာ တခုအျဖစ္ တည္ရွိကာ သြားဖံုး
ေယာင္ျခင္းကို အားေပးပါတယ္။

ကိ္ုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြမွာ ေဟာ္မုန္းေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္သြားဖံုးတြင္ရွိေသာအသားစမ်ား ေလ်ာ့ရဲကာ ေပ်ာ့
ေၿပာင္းလာျခင္း၊ ေသြးေလွ်ာက္မ်ားလာျခင္းတို႕ေၾကာင့္ သြားဖံုးေသြးယိုတာျဖစ္တတ္ပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အစာအဟာရမွ်တစြာစားေသာက္မႈမရွိျခင္းတို႕ကလည္းသြားဖံုး
ေသြးယိုျခင္းကို ပိုမိုျဖစ္ေစပါတယ္။ဆီးခ်ဳိေ၀ဒနာရွင္မ်ားဆီးခ်ဳိေရာဂါ ထိန္းသိမ္းမႈအားနည္းလွ်င္သြြားဖံုး ေသြး
ယိုျခင္း ျဖစ္နုိင္သလို၊ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးမ်ားကလည္း သြားဖံုးေသြးယိုစိမ့္ျခင္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။သင္ဘယ္လိုခံ
စားလာရမလဲ ။

ေရာဂါတခုခုရွိျပီဆုိရင္ေတာ့သြားဖံုးေတြဟာ နီျပီးေယာင္လာပါတယ္။ ေနာက္သြားတိုက္တဲ့ အခါ ေသြးထြက္
လာတတ္ပါတယ။္ သြားဖံုးေယာင္လာတာကို ေသခ်ာ မကုရင္ေတာ့အနီးနားမွာရွိတဲ့အသားမွ်င္ေတြနဲ့အရြတ္
ေတြကိုပါ ထိခိုက္ေစျပီး သြားယိုင္နဲ့တာေတြ၊ သြားနဲ့ သြားဖံုးၾကားမွာ အေခါင္းေပါက္ျဖစ္လာေတြ ျဖစ္တတ္ပါ
တယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ သြားကၽြတ္ထြက္တာ၊ သြားဖံုးမွာ အနာျဖစ္တာေတြ အထိျဖစ္တတ္ပါတယ္။

သြားဖံုးမ်ား ေယာင္ေနျခင္း ဟာ ေသြးကင္ဆာ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ား၊ ဗိုက္တာမင္စီ ခ်ဳိတဲ့သူမ်ား ၊ သြားဖံုးႏွင့္ သြားေျခေယာင္ေသာ သူမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ေဗလံုးHodgkin lymphoma ၊ ေသြးကင္ဆာ ၊ Lupus erythemtosus ၊ ေသြးမတိတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ၊ရိုးတြင္းခ်ဥ္
စီမွာ ေသြးနွင့္ဆိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား မထုတ္လုပ္နိုင္ေသာ ေသြးအားနည္းေရာဂါမ်ားတြင္ ေဗလံုးၾကီးေနတတ္
ပါတယ္။

ေသြးေခ်ဥျခင္း

အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေသြးတိတ္ေစေသာ အရာ ( platelets ) နည္းေနေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္ ခႏၶာ
ကိုယ္အနွ့ံအျပား၌ ေသြးေျခဥကေလးမ်ား (အနီေရာင္ အစက္အေပ်ာက္ ကေလးမ်ား ) ထြက္တတ္ပါတယ္။

ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား

သြားဖံုးမွာသာမက တျခားေနရာမ်ားကပါ အလုိအေလွ်ာက္ ေသြးထြက္ေနျပီးဆိုရင္ေတာ့ သင့္ရဲ့ မိသားစု ဆ
ရာ၀န္နဲ့ တုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။ဒါမွမဟုတ္သြားဖံုးတခုတည္းက ေသြးထြက္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့သြားႏွင့္ခံတြင္း
ကို ေကာင္းမြန္သန္႕ရွင္းေအာင္ထားတာဟာ သြားေသြးယိုစိမ့္တာကို ကာကြယ္ဖို႕နဲ့ကုသဖို႕ အေကာငး္ဆံုး
နည္းလမ္းတရပ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ရဲ့သြားေတြကို သြားတိုက္ေဆးနဲ႕ မနက္တၾကိမ္ ၊ ညအိမ္ရာ၀င္တႀကိမ္
 အနည္းဆံုးတိုက္သင့္ျပီး တၾကိမ္တိုက္လွ်င္လည္း နွစ္မိနစ္ခန္႕ၾကာေအာင္ တိုက္ေပးရပါမယ္။

သြားတိုက္တဲ့အခါ သင့္သြားဖံုးေတြ ေသြးထြက္တာတတ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင္သြားတိုက္တာ ၾကမ္းမၾကမ္း၊ သင့္ရဲ့ သြားဖံုးေတြကိုၾကြတက္လာေစျပီး ေအာက္က သြားေျခေတြ ေပၚလာေအာင္ သင္္တိုက္မိသလား ဆို
တာကို အနည္းငယ္ စမ္းစစ္ဖို႕လိုပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႕ျပဳမူမိခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီအက်င့္ကေလးကို
 ေဖ်ာက္ျပီး မွန္ကန္တဲ့ သြားတိုက္နည္းအတိုင္း တိုက္သင့္ပါတယ္။

သြားတိုက္ျခင္းက သြားမ်ားကို သန္႕ရွင္းေစဖို႕ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သလို သြားမ်ားၾကားကို သန္႕
ရွင္းဖို႕လည္း အလြန္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သြားမ်ားၾကားကို သန္႕ရွင္းေစဖို႕ သြားၾကားထိုးတဲ့ၾကိဳး က
ေလးမ်ားကို အသံုးျပဳျပိး သန့္ရွင္းနိုင္ပါတယ္။

သင့္မွာ အျခားေသာ ေရာဂါမ်ားမရွိပဲ သြားနဲံ သြားဖံုးဆိုင္ရာ ေရာဂါေၾကာင့္ သြားေသြးထြက္ခဲ့ရင္ေတာ့ သြား
တိုက္ျခင္း သြားၾကားထိုးတဲ့ၾကိဳးနဲ့ သြားၾကားထိုးျခင္းတို႕ဟာ ေသြးဆက္ထြက္နိုင္ေပမယ့္ ေနာင္ျဖစ္မဲ့ျပသနာ
မ်ားကို ေက်ာ္လႊားနိုင္ဖို႕ ဆရာ၀န္နဲ့တိုင္ပင္ျပီး ဆက္လုပ္သင့္ပါတယ္။ သြားတိုက္ျပီးေသာအခါ ပလုတ္က်င္း
ၿခင္း၊ ခံတြင္းနံ႕ေမႊးေစေသာ ပစၥည္းမ်ားကို သံုးျခင္းဟာလည္း သြားမ်ားၾကားမွာကပ္တြယ္ေနတဲ့အစာမ်ားကို
ဖယ္ရွားေပးတာေၾကာင့္ အက်ဳိးရွိေစပါတယ္။

သြားဖံုးေသြးယိုစိမ့္ မႈ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္မယ္ဆိုရင္

ခံတြင္းသန္႕ရွင္းမႈကို ေန႕စဥ္မျပတ္ျပဳလုပ္ျပီေနာက္ သၾကားလံုး၊ ေခ်ာကလက္၊ အခ်ဳိရည္ စေသာ အခ်ဳိမ်ား
သည့္ အစားအေသာက္မ်ားကို ေလွ်ာ့စားျခင္း၊ ၊ ေကာ္ဖီ လက္ဘက္ရည္ထဲသို႕သၾကားမ်ားမ်ားထည့္ေသာက္
ၿခင္း မ်ားကို ေလွ်ာင္က်ဥ္သင့္ပါတယ္။ အစာတခုႏွင့္ တခုၾကားတြင္ အစာေျပစားျခင္း မ်ားကလည္း သြားဖံုး
ေယာင္ျခငး္ကို တဖက္တလမ္းမွအားေပးေသာေၾကာင့္ထိုသို႕စားေသာက္ျခင္းကိုလည္း ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းဟာ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ ေအာက္ဆီဂ်င္ပမာဏကို နည္းပါးေစျပီး သြားဖံုးမ်ားက ိုမာေက်ာ
ေစကာသြားဖံုးက်န္းမာမႈကိုထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သည့္ပမာဏကိုေလွ်ာ့ခ်ျခင္း ၊ျဖစ္နိုင္လွ်င္
ေဆးလိပ္ ျဖတ္ျခင္းက သြားဂ်ီးတက္ျခင္းကိုကာကြယ္ေပးသည့္အျပင္ဘက္တီးရီးယားမ်ားခိုေအာင္းနိုင္ေသာ
အလႊာတခုျဖစ္ေပၚမႈကိုလည္း ေနွာင့္ေႏွးေစပါတယ္။

အကယ္၍မ်ားသင္ဟာ အံကပ္ တပ္ထားရတဲ့သူျဖစ္ျပီး သင့္ရဲ့ အံကပ္ဟာ သင္နဲ့ အဆင္မေျပေသးဘူးဆိုရင္
ေတာ့ သင့္ရဲ့ ဆရာ၀န္နဲ့တိုင္ပင္သင့္ပါတယ။္ တကယ္လို အဲဒီ ျပသနာကိုလစ္လွ်ဴရႈခဲ့မယ္ဆိုရင္သင့္ရဲ့အံကပ္
ဟာ သြားဖံုးနဲ့ပြတ္တိုက္မိျပီး အနာျဖစ္ကာ ပိုး၀င္ေရာက္ဖို႕ အခြင့္အလမ္းပိုမ်ားလာပါလိမ့္မယ္။

သင္ဟာ သင့္ရဲ့ သြားဆရာ၀န္နဲ့ အနည္းဆံုးတနွစ္ကိုတၾကိမ္ ၊ တကယ္လို႕မ်ားသင့္မွာ သြားနဲ့ခံတြင္းဆိုင္ရာ
ၿပသနာတခုခုရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တႏွစ္ကို တၾကိမ္ထက္ပိုျပီး သြားေရာက္ကာ သင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ တိုင္ပင္သင့္ပါတယ။္

မြန္းသက္ပန္ (ေဆး-၁)