Pages

Pages - Menu

Friday, November 23, 2012

“ရန္ကုန္တကၠသိုုလ္သမိုင္းေႀကာင္း”

“ရန္ကုန္တကၠသိုုလ္” 

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ကမာရြတ္ျမိဳ႕နယ္တြင္တည္ရွိျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးေသာတကၠသိုလ္ ျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ အေစာဆံုးတကၠသိုလ္မ်ားတြင္လည္း ပါဝင္သည္။
တည္ေနရာ
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ကမာရြတ္ျမိဳ႕နယ္၊ အင္းယားကန္၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္၊ ျပည္လမ္းႏွင့္ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းဆုံ ဆံုရာတြင္တည္ရွိသည္။ ပင္မတကၠသိုလ္ေက်ာင္းဝန္း ႏွင့္ လိႈင္ေက်ာင္းဝန္းဟူ၍ ၂မ်ိဳးရွိျပီး၊ ဂ်တ္ဆင္ဘုရားေက်ာင္းမွာ ပင္မေက်ာင္းဝန္းအတြင္းတြင္ ရွိသည္။ ဘြဲ ့ႏွင္းသဘင္ခမ္းမအနီးတြင္ရွိေသာ အထင္ကရ သစ္ပုတ္ပင္ႀကီးသည္ ၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ ေမလ၂ရက္ေန႔ကတုိက္ခတ္သြားေသာ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ကို ႀက့ံႀက့ံခံၿပီး မားမားမတ္မတ္ ဆက္လက္ရပ္တည္လွ်က္ရွိသည္။

သမိုင္း

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို ၁၈၇၈ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိသွ်-အိႏၵိယရွိ ကလကၠတားတကၠသိုလ္လက္ေအာက္ခံ ရန္ကုန္ေကာလိပ္အျဖစ္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ကိုလိုနီေဒသမ်ား၏ ပညာေရးအတြက္ ဖြဲ႔စည္း ထားခဲ့ေသာ ပညာေရးဌာနမွ တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္ခဲ့သည္။ ၁၉၀၄ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရေကာလိပ္ဟု အမည္ေျပာင္းခဲ့ျပီး၊ ၁၉၂၀တြင္ ယူနီဗာစီတီေကာလိပ္ ႏွင့္ ဂ်ပ္ဆင္(ယုဒသန္)ေကာလိပ္ဟူ၍ ေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။ ယူနီဗာစီတီေကာလိပ္မွာ ဘာသာေရးႏွင့္မသက္ဆိုင္ေသာ ေက်ာင္းျဖစ္ျပီး၊ ဂ်ပ္ဆင္ေကာလိပ္မွာ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္သာသနာအေျချပဳေက်ာင္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္သာသနာျပဳအဖြဲ႔မွ ဂ်ပ္ဆင္ေကာလိပ္အား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လက္ေအာက္ခံ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ေက်ာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို အဂၤလန္ႏုိင္ငံရွိ ေအာက္စဖုိ႔ႏွင့္ ကိန္းဘရစ္ခ်္တကၠသိုလ္တို႔၏ စနစ္အတုိင္း ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၀ႏွင့္ ၅၀ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ အေကာင္းဆံုး တကၠသို္လ္ျဖစ္ခဲ့ျပီး အာရွဆင့္တြင္လည္း ထိပ္တန္းရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အျခားအာရွႏို္င္ငံ မ်ားမွေက်ာင္းသားမ်ား လာေရာက္ပညာဆည္းပူးရာ တကၠသိုလ္ျဖစ္ခဲ့သည္။


ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုအထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ေခါင္း
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို ပါေမာကၡမ်ားေကာင္စီ၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား ပူးေပါင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီလက္ထက္တြင္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး ဦးစီးဌာနမွ တိုက္ရိုက္ခ်ဳပ္ကို္င္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ေက်ာင္းတြင္းသင္ၾကားေရး ဘာသာစကားအားလည္း အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ျမန္မာဘာသာသို႕ ေျပာင္း လဲခဲ့ျပန္ သည္။ မၾကာမီ ပညာေရး အဆင့္အတန္း တျဖည္းျဖည္း နိမ့္က်လာခဲ့ရာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမ်ား ရပ္တန္႔ သြားခဲ့ ရသည္။ ေဆးပညာ၊ ေဘာဂေဗဒ ႏွင့္ ပညာေရး ဌာနမ်ားအား သီးျခား ေက်ာင္းမ်ား အျဖစ္ ခြဲ ထုတ္ျပီး ခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္ ဝိဇၨာႏွင့္ သိပၸံ တကၠသိုလ္ ဟုအမည္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ၈၈၈၈ လူထု အံုၾကြမႈ ကာလအျပီးမွ စ၍ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္သည္ အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္ မရွိ ပိတ္ထားျခင္း ခံခဲ့ရျပီး ယေန႔တိုင္ ဘြဲ႔လြန္ ႏွင့္ ဒစ္ပလိုမာ သင္တန္း အနည္းငယ္သာ သင္ၾကားေပး လွွ်က္ရွိသည္။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၏ ၇၅ႏွစ္ျပည့္ စိန္ရတု သဘင္ အားတစ္ပတ္ၾကာ က်င္းပခဲ့ျပီး န.ဝ.တ အစိုးရမွ က်ပ္သိန္း ၆၃၀တန္ စိန္ရတု ခန္းမကုိ ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည့္အျပင္ အထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ေခါင္း ႏွစ္မ်ိဳးလည္း ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။


ဌာနမ်ား

သိပၸံဌာနမ်ား

    ၁။ သခၤ်ာဌာန
    ၂။ ရူပေဗဒဌာန
    ၃။ ဓာတုေဗဒဌာန
    ၄။ ကုန္ထုတ္ဓာတုဌာန
    ၅။ သတၲေဗဒဌာန
    ၆။ ရုကၡေဗဒဌာန
    ၇။ ဘူမိေဗဒဌာန
    ၈။ ကြန္ပ်ဴတာဌာန

၀ိဇၨာဌာနမ်ား

    ၁။ ဥပေဒဌာန
    ၂။ အဂၤလိပ္စာဌာန
    ၃။ ျမန္မာစာဌာန
    ၄။ သမိုင္းဌာန
    ၅။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဆက္ဆံေရးဌာ
    ၆။ မႏုႆေဗဒဌာန
    ၇။ အေရွ႕တုိင္းပညာဌာန
    ၈။ စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္သုတပညာဌာန
    ၉။ စိတ္ပညာဌာန
    ၁၀။ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာန
    ၁၁။ ပထ၀ီဌာန

အေဆာင္မ်ား

    အင္းဝေဆာင္
    ပုဂံေဆာင္
    ပဲခူးေဆာင္
    ဒဂံုေဆာင္
    အင္းလ်ားေဆာင္
    မာလာေဆာင္
    နဝေဒးေဆာင္
    ပင္းယေဆာင္
    ျပည္ေဆာင္
    တေကာင္းေဆာင္
    သထံုေဆာင္
    သီရိေဆာင္
    ရတနာေဆာင္
    စစ္ကိုင္းေဆာင္
    ေရႊဘိုေဆာင္
    ေတာင္ငူေဆာင္

ထင္ရွားေသာ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား

    ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
    ေဒါက္တာဘေမာ္
    ကာတြန္း ဘကေလး
    သိန္းေဖျမင့္
    ဦးရာဇတ္
    ဦးႏု
    ဦးသန္႔
    ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္
    ဦးေနဝင္း
    ဆာေမာင္ခင္
    ခင္မ်ိဳးခ်စ္
    ေဒါက္တာသန္းထြန္း
    မင္းသုဝဏ္
    ႏိုင္ေရႊက်င္
    ဦးၾကည္ေမာင္
    ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ခင္ညြန္႔

“ရန္ကုန္တကၠသိုုလ္”

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ကမာရြတ္ျမိဳ႕နယ္တြင္တည္ရွိျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးေသာတကၠ
သိုလ္ ျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ အေစာဆံုးတကၠသိုလ္မ်ားတြင္လည္း ပါဝင္သည္။
တည္ေနရာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ကမာရြတ္ျမိဳ႕နယ္၊အင္းယားကန္၏အေနာက္ေတာင္ဘက္
၊ ျပည္လမ္းႏွင့္ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းဆုံ ဆံုရာတြင္တည္ရွိသည္။ 
 
ပင္မတကၠသိုလ္ေက်ာင္းဝန္း ႏွင့္ လိႈင္ေက်ာင္းဝန္းဟူ၍ ၂မ်ိဳးရွိျပီး၊ ဂ်တ္ဆင္ဘုရားေက်ာင္းမွာ ပင္မေက်ာင္း
ဝန္းအတြင္းတြင္ ရွိသည္။ ဘြဲ ့ႏွင္းသဘင္ခမ္းမအနီးတြင္ရွိေသာအထင္ကရသစ္ပုတ္ပင္ႀကီးသည္၂၀၀၈ခုႏွစ္
၊ ေမလ၂ရက္ေန႔ကတုိက္ခတ္သြားေသာ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ကို ႀက့ံႀက့ံခံၿပီး မားမားမတ္မတ္ ဆက္လက္ရပ္
တည္လွ်က္ရွိသည္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို ၁၈၇၈ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိသွ်-အိႏၵိယရွိ ကလကၠတားတကၠသိုလ္လက္ေအာက္ခံ ရန္ကုန္
ေကာလိပ္အျဖစ္စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ကိုလိုနီေဒသမ်ား၏ပညာေရးအတြက္ ဖြဲ႔စည္းထားခဲ့ေသာ ပညာ
ရးဌာနမွ တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္ခဲ့သည္။ ၁၉၀၄ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရေကာလိပ္ဟု အမည္ေျပာင္းခဲ့ျပီး၊ ၁၉၂၀တြင္
ယူနီဗာစီတီေကာလိပ္ ႏွင့္ ဂ်ပ္ဆင္(ယုဒသန္)ေကာလိပ္ဟူ၍ ေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။ 
 
ယူနီဗာစီတီေကာလိပ္မွာ ဘာသာေရးႏွင့္မသက္ဆိုင္ေသာ ေက်ာင္းျဖစ္ျပီး၊ ဂ်ပ္ဆင္ေကာလိပ္မွာ ႏွစ္ျခင္း
ခရစ္ယာန္သာသနာအေျချပဳေက်ာင္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္သာသနာျပဳအဖြဲ႔မွ ဂ်ပ္ဆင္
ေကာလိပ္အား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လက္ေအာက္ခံ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ေက်ာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ
ခဲ့သည္။ 
 
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကိုအဂၤလန္ႏုိင္ငံရွိ ေအာက္စဖုိ႔ႏွင့္ကိန္းဘရစ္ခ်္တကၠသိုလ္တို႔၏စနစ္အတုိင္းဖြဲ႔စည္းတည္
ေဆာက္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၀ႏွင့္ ၅၀ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ အေကာင္းဆံုး တကၠ
သို္လ္ျဖစ္ခဲ့ျပီး အာရွဆင့္တြင္လည္း ထိပ္တန္းရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အျခားအာရွႏို္င္ငံမ်ားမွေက်ာင္းသား
မ်ား လာေရာက္ပညာဆည္းပူးရာ တကၠသိုလ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုအထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ေခါင္းရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကိုပါေမာကၡမ်ားေကာင္စီ၊ ပညာ
ရွင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား ပူးေပါင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ
လက္ထက္တြင္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဦးစီးဌာနမွတိုက္ရိုက္ခ်ဳပ္ကို္င္ခဲ့သည္။ထုိ႔အျပင္ ေက်ာင္းတြင္းသင္ၾကား
ေရး ဘာသာစကားအားလည္း အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ျမန္မာဘာသာသို႕ ေျပာင္း လဲခဲ့ျပန္ သည္။ 
 
မၾကာမီ ပညာေရး အဆင့္အတန္း တျဖည္းျဖည္း နိမ့္က်လာခဲ့ရာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း
မ်ား ရပ္တန္႔ သြားခဲ့ ရသည္။ ေဆးပညာ၊ ေဘာဂေဗဒ ႏွင့္ပညာေရးဌာနမ်ားအားသီးျခား ေက်ာင္းမ်ား အျဖစ္
ခြဲ ထုတ္ျပီး ခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္ ဝိဇၨာႏွင့္ သိပၸံ တကၠသိုလ္ ဟုအမည္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ 
 
၈၈၈၈ လူထု အံုၾကြမႈ ကာလအျပီးမွ စ၍ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္သည္ အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္ မရွိ ပိတ္ထားျခင္း ခံခဲ့ရျပီး ယေန႔တိုင္ ဘြဲ႔လြန္ ႏွင့္ ဒစ္ပလိုမာ သင္တန္း အနည္းငယ္သာ သင္ၾကားေပး လွွ်က္ရွိသည္။ 
 
၁၉၉၅ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၏ ၇၅ႏွစ္ျပည့္ စိန္ရတု သဘင္ အားတစ္ပတ္ၾကာ က်င္းပခဲ့ျပီး န.ဝ.တ အစိုးရမွက်ပ္သိန္း၆၃၀တန္စိန္ရတုခန္းမကုိ ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည့္အျပင္အထိမ္းအမွတ္
တံဆိပ္ေခါင္း ႏွစ္မ်ိဳးလည္း ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။


ဌာနမ်ား

သိပၸံဌာနမ်ား


၁။ သခၤ်ာဌာန
၂။ ရူပေဗဒဌာန
၃။ ဓာတုေဗဒဌာန
၄။ ကုန္ထုတ္ဓာတုဌာန
၅။ သတၲေဗဒဌာန
၆။ ရုကၡေဗဒဌာန
၇။ ဘူမိေဗဒဌာန
၈။ ကြန္ပ်ဴတာဌာန

၀ိဇၨာဌာနမ်ား

၁။ ဥပေဒဌာန
၂။ အဂၤလိပ္စာဌာန
၃။ ျမန္မာစာဌာန
၄။ သမိုင္းဌာန
၅။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဆက္ဆံေရးဌာ
၆။ မႏုႆေဗဒဌာန
၇။ အေရွ႕တုိင္းပညာဌာန
၈။ စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္သုတပညာဌာန
၉။ စိတ္ပညာဌာန
၁၀။ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာန
၁၁။ ပထ၀ီဌာန

အေဆာင္မ်ား

အင္းဝေဆာင္
ပုဂံေဆာင္
ပဲခူးေဆာင္
ဒဂံုေဆာင္
အင္းလ်ားေဆာင္
မာလာေဆာင္
နဝေဒးေဆာင္
ပင္းယေဆာင္
ျပည္ေဆာင္
တေကာင္းေဆာင္
သထံုေဆာင္
သီရိေဆာင္
ရတနာေဆာင္
စစ္ကိုင္းေဆာင္
ေရႊဘိုေဆာင္
ေတာင္ငူေဆာင္

ထင္ရွားေသာ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
ေဒါက္တာဘေမာ္
ကာတြန္း ဘကေလး
သိန္းေဖျမင့္
ဦးရာဇတ္
ဦးႏု
ဦးသန္႔
ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္
ဦးေနဝင္း
ဆာေမာင္ခင္
ခင္မ်ိဳးခ်စ္
ေဒါက္တာသန္းထြန္း
မင္းသုဝဏ္
ႏိုင္ေရႊက်င္
ဦးၾကည္ေမာင္
ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ခင္ညြန္႔
 
 တို႕ၿဖစ္ႀကသည္။
 
ကိုလတ္(ပန္ဘဲတန္း)

No comments:

Post a Comment