မရင္႔က်က္ေသးတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ဒီမိုကေရစီ

အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအိုေအစစ္လို႔ တင္စားေခၚေဝၚတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ ၁၉၃၂ခုႏွစ္  ေနာက္

ပိုင္းမွာ အာဏာသိမ္းမႈ စုစုေပါင္း (၁၈)ႀကိမ္ ျဖစ္ခ့ဲတယ္။ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းတယ္ဆိုတာဟာ အဲဒီ့

 ႏိုင္ငံမွာ ရင့္က်က္ တဲ့ ဒီမိုကေရစီမရွိေသးဘူးလို႔ ဆိုတာပါ။

အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွတလႊားက ဒီမိုကေရစီကို ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုကေတာ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အ

တြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ အာဏာ သိမ္းမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ထိုအာဏာသိမ္းမႈ ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဆြန္သီဘြန္ညာ

ရက္ကလင္ ဟာ အာဏာသိမ္းပြဲကို အႏူးညံ့ဆံုး၊ အညင္သာဆံုးနဲ႔ ႏွစ္လိုဖြယ္အ႐ွိဆံုး ျဖစ္ေအာင္ အပတ္

တကုတ္ ႀကိဳးစားခဲ့ တာေၾကာင့္ ထိုအာဏာသိမ္းပြဲကို ‘ညင္သာတဲ့ အာဏာသိမ္းပြဲ’ (soft coup) လို႔ေတာင္

 ေခၚေဝၚမွတ္ယူခဲ႔ၾက တယ္။

 

ေပ်ာ္႐ႊင္ေနတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံသား ေတြက စစ္သားေတြကို ပန္းေတြ ကမ္းေပးေနတာကို သူတို႔ရဲ့ အိမ္နီခ်င္း

ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္သားေတြက လက္ခုတ္တီးခဲ့ပါေသးတယ္။ အာဏာသိမ္းမႈမျဖစ္ခင္ 

၁၈ႏွစ္မွ် အၾကာက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လမ္းမေတြေပၚမွာ ဒီမိုကေရစီလိုလားတဲ့ဆႏၵျပသူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ဗမာ တပ္ကေန ၿဖိဳခြင္းခဲ့ဘူးပါတယ္။ အဲဒီ့ (၈၈)အေရးအခင္း မတိုင္မီ(၁၆)ႏွစ္တံုးကလည္း ကြယ္လြတ္

သြားသည့္ အာဏာ႐ွင္ ဖာဒီနန္မားကို႔စ္က ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံအတြင္း သြတ္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒိ့မတိုင္မီ (၇)ႏွစ္ အေစာပိုင္းက ဆူဟာတို လို႔ေခၚတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္က အင္ဒိုနီး႐ွားႏိုင္ငံရဲ့ အာ

ဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

 

အထူးသျဖင့္ ဗမာနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ေတြဟာ လမ္းမေတြေပၚမွာ တင့္ကားေတြ႐ွိေနၿပီဆိုရင္ ဘာျဖစ္ ေနလဲဆို

တာကို သိၾကပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ သူတို႔ေတြ ဘာျဖစ္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သက္ဆင္ကို ထိုင္းစစ္တပ္

ကေန ျဖဳတ္ခ်မႈကို ေထာက္ခံၾကတာလဲ။ ဒီေမးခြန္းရဲ့ အေျဖကေတာ့ ထိုေဒသရဲ့ အားနည္းေနေသးတဲ့ ဒီမို

ကေရစီနဲ႔ နိုင္ငံေရးအေပၚမွာ မ်ားစြာမူတည္ပါတယ္။

 

ဗမာျပည္သူေတြဟာထိုစဥ္ကတပ္မေတာ္အစိုးရနဲ႔ ပလဲနံပသင့္ၿပီး ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရေဒၚေအာင္ဆန္း

စုၾကည္ကို   ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ထားသင့္တယ္လို႔ လူသိ႐ွင္ၾကား ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သက္ဆင္ကို ရန္သူေတာ္

အျဖစ္ ႐ြံ႐ွာမုန္းတီးၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးမထင္ထားတဲ့ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ တကယ့္အျဖစ္

အပ်က္ကေတာ့ သက္ဆင္ရဲ့ ျဖဳတ္ခ်ခံရမႈကို ျပည္သူေတြ ဝမ္းေျမာက္ေနၿပီး အဲဒီ့ အာဏာသိမ္းမႈကေနေပး

ပို႔လိုက္တဲ့ သတိေပးခ်က္ကို မျမင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

 

တစ္ကမာၻလံုးက အာဏာရွင္ေတြ တခ်ိန္လံုး ဆိုေနခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီဟာ အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး၊ ျပည္သူေတြ ဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို မအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ပါဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ကို သက္ေသထူေပးလိုက္သလို ျဖစ္ေနတဲ့ အာဏာ

သိမ္းမႈ ကို ၿပံဳယမ္းနဲ႔ ေဘဂ်င္းကေန တီဟီရန္အထိ အာဏာရွင္ေတြအားလံုး ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ အာဏာသိမ္းမႈ

ကို ခ်ီးက်ဴး ဩဘာေပးေနခဲ့မွာ အေသအခ်ာပါပဲ။

 

အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွရဲ့ ဒီမိုကေရစီအမည္တပ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြေတာင္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဆူသီရဲ့ အာဏာသိမ္းမႈကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ေတြဟာလည္း သက္ဆင္ရဲ့ ျဖဳတ္ခ်ခံရမႈကို ျပႆနာပတ္

လည္ ဝိုင္းေနတဲ့  သက္ဆင္ပရိတ္သတ္ႀကီး (ထိုစဥ္ကသမၼတ) အာယိုယိုအတြက္ နိမိတ္လကၡဏာတစ္ခု 

အျဖစ္ မွတ္ယူ ၾကပါတယ္။ အာယိုယိုဟာ ပုဂၢလိကစီပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အစိုးရဘ႑ာေငြနဲ႔ လက္ဝါး

ႀကီးအုပ္တဲ့ ‘သက္ဆင္ စီးပြားေရးဝါဒ’ (Thaksinomics) ကို လက္ခုပ္တီးၿပီး ဩဘာေပးခဲ့႐ံုတင္မဟုတ္ 

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လူေပါင္း ၂၅၀၀ ေသဆံုးခဲ့တဲ့ မူးယစ္ႏွိမ္နင္းေရး စစ္ဆင္ေရးႀကီးကို အားက်ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါ

တယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ရဲ့ မူးယစ္ ေဆးရာဇာ ေတြ အေပၚ သက္ဆင္လိုမ်ဳိး ျပဳလုပ္မယ္ ဟု ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ သူလည္း

ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၀၄ခုႏွစ္ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲကာလအတြင္း မဲလိမ္ညာမႈေတြ႐ွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲမႈ

ေတြေၾကာင့္ အာယိုယိုရဲ့ လူသိမ်ား ေက်ာ္ၾကားမႈဟာ စံခ်ိန္တင္ေလာက္ေအာင္ ထိုးက်သြာခဲ့ရပါတယ္။

 

ထိုင္းအာဏာသိမ္းပြဲ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း မနီလာၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵျပသူေတြဟာ သက္ဆင္ရဲ့ မ်က္ႏွာေဘးမွာ အာယိုယို႔မ်က္ႏွာထား႐ွိၿပီး ‘ေနာက္တလွည့္က်ရင္ မင္းအလွည့္ဘဲ’ ဆိုတဲ့ စာတန္းပါတဲ့ ပိုစတာေတြကို

 ေဝွ႔ယမ္း ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

 

ဒါေပမယ့္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွရဲ့ ေနာက္တႀကိမ္အာဏာသိမ္းမႈဟာ သူမတြက္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အာယိုယိုကို

 ေထာက္ခံတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တေယာက္ကေတာ့ ‘အာယိုယိုဟာ မားကို႔စ္လိုမ်ဳိးစစ္ဥ

ပေဒျပဌာန္းဖို႔ ပဲ႐ွိတယ္။ သက္ဆင္လို စစ္တပ္ရဲ့ ျဖဳတ္ခ်မႈ ခံရဖို႔ မ႐ွိဘူး’ လို႔ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ သူ

က ‘ထိုနည္းဟာ သူမအတြက္ အာဏာဆက္လက္ထိန္းထားဖို႔ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္းပဲျဖစ္ပါတယ္’လို႔ လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း သူမထက္ အားေကာင္းတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္   ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ နီႏိြဳင္း

အာကြီႏိုရဲ့သား နီႏိြဳင္းအာကြီႏို (ဂ်ဴနီယာ)က သူမလက္ထဲကေန အာဏာရယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ (ဒီေနရာမွာ

လည္း သူ႕မိဘေတြရဲ့ အရွိန္အဝါနဲ႔ တက္လာခဲ့တာပါ။ သူကိုယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ႀကီးႀကီးမားမားမရွိေပ

မယ့္ အာကြီႏိုမ်ဳိးဆက္ရဲ့ ႐ိုးသားမႈကိုေတာ့ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။)

 

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းကို ပထမဆံုး သမၼအျဖစ္ေ႐ြးေကာက္ခဲ့တဲ့ အင္ဒိုနီး႐ွားႏိုင္ငံမွာလည္း စစ္တပ္ရဲ့ ဩဇာဟာ ႀကီးမားပါတယ္။ ‘သမၼတ စူစီးလို ဘန္ဘန္ ယူဒိုယူႏိုက စစ္တပ္ကို ႏိုင္ငံေရးထဲ မပါဝင္ဖို႔ ထပ္ခါတလဲလဲ သတိေပးေနတာဟာ သူ႕ႏိုင္ငံမွာလည္း အာဏာသိမ္းပြဲျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ ႐ွိေၾကာင္းကို သြယ္ဝိုက္ေသာနည္း

နဲ႕ ေဖာ္ျပေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္’ လို႔ နည္း ဗ်ဴဟာနဲ႔ နိုင္ငံတကာေရးရာ ေလ့လာေရးစင္တာ (ဂ်ကာတာ) မွ ရီဇယ္စုခ္မာက ဂ်ကာတာပို႔စ္ သတင္းစာမွာ ေရးသား ခဲ့ ဖူးပါတယ္။ ထိုစိုးရိမ္မႈက တကယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

 

ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ထိုင္းအာဏာသိမ္းသူေတြက သူတို႔ရဲ့ အာဏာသိမ္းမႈအတြက္ ဟန္ေဆာင္အ

ေၾကာင္းျပခဲ့တဲ့ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈေတြဟာ အင္ဒိုနီး႐ွားႏိုင္ငံမွာလည္း ဒုနဲ႔ေဒးပါပဲ။ စစ္တပ္ကို ႏိုင္ငံေရးမွာ ဝင္မပါေအာင္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ႐ွိေပမယ့္လည္း အင္ဒိုနီး႐ွားစစ္တပ္ဟာ အရပ္သားအစိုးရကို အ

တိုက္အခံလုပ္ေနဆဲ႐ွိပါေသးတယ္။

 

လက္ရွိ ဗမာႏိုင္ငံရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအသြင္အျပင္ေတြကိုၾကည့္ျပန္မယ္ဆိုရင္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈက ေႏွးေကြးလြန္းေန

ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လပိုင္းအတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ အေရးေပၚအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ပုဒ္မ ၁၄၄ ျပဌာန္းလိုက္

ၿခင္းကလည္း အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္မႈရဲ့ အားနည္းမႈကို ေဖာ္ျပလုိက္တာပါပဲ။ အေျခခံဥပေဒခံု႐ံုး ပဋိပကၡက

လည္း ဥပေဒရဲ႔႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို မီးေမာင္း ထိုးျပလိုက္ျခင္းပါပဲ။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ ဥပေဒဟာ အားေကာင္းေနဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပေဒအတြင္းမွာ ခ်ဳိ႕ယြင္း ခ်က္ေတြ ရွိေနၿပီဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းျပင္ဆင္

ႏိုင္မွ ဒီမိုကေရစီဟာ ခိုင္ခိုင္မာမာအျမစ္တြယ္မွာပါ။

 

ဒီျဖစ္ရပ္ေတြကို ၿခံဳၾကည့္ရင္ အာ႐ွမွာရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီဟာ ရင့္က်က္မႈမ႐ွိဘဲ ၿပိဳပ်က္လြယ္ၿပီး ရာထူးဩဇာ

အာဏာကို   ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕နဲ႔ တရားဝင္လႊဲေျပာင္းဖို႔ အာမခံႏိုင္မႈမ႐ွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုပဲျဖစ္တယ္

ဆိုတာကို သက္ေသျပေနပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေ႐ြးေကာက္ခံထားရတဲ့ သက္ဆင္ကို ဥပေဒေဘာင္

အတြင္းက ရေအာင္တရားစြဲဆိုျခင္းမျပဳႏိုင္ဘဲ အာဏာသိမ္းလိုက္ျခင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီကို ႐ုပ္

ပ်က္ဆင္းပ်က္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဆူသီဟာ သူကတိေပးခဲ့တဲ့ အတိုင္း အာဏာကို အရပ္သားအစိုး

ရဆီ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့တာေတာင္ အမွားအယြင္းက ျပန္ျပင္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။

 

သက္ဆင္ရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ပံုသ႑ာန္ေရာ သက္ဆင္ရဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္႐ံုးက ထြက္ခြာရတဲ့ ပံုသ႑ာန္ေရာ ႏွစ္ခုစ

လံုးက ခ်ီးက်ဴးမႈ မျပဳထိုက္ပါဘူး။ စူခ္မာကေတာ့ ‘ထိုင္းအာဏာသိမ္းပြဲဟာ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွက ဒီမိုက

ေရစီဆန္႔က်င္ေရး အင္အားစုေတြကို ရဲေဆးတင္ေပးလိုက္ေစတယ္’ လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ‘သူတို႔ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီကို ဟားတိုက္ ရယ္ေမာ ေနၾကပါၿပီ’ လို႔ သူက သတိေပးပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဟာ အဲဒီ့လိုေလွာင္

ရယ္မႈေတြ မခံရေအာင္ ႀကိဳးစားရအံုးမွာပါ။ အခ်ိန္ လည္း ေတာ္ေတာ္ယူရဦးမွာပါ။

 REF: Dictator’s Delight from TIME Magazine