ေသဆံုးသြားတဲ႕ မႏၲေလးၿမိဳ႕

၁၉၉ဝ ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္ကထင္ပါရဲ႕၊ မႏၲေလးက လူငယ္စာေရးဆရာေတြဝိုင္းေရးတဲ့၊ စာအုပ္တအုပ္ထြက္လာတယ္။
“ဝသုႏၶရီလက္ေရး” တဲ့၊ ဝသုႏၶရီဆိုတာ ေျမေစာင့္နတ္ဆိုေတာ့ ေျမေစာင့္နတ္လက္ေရးေပါ့ဗ်ာ။

မႏၲေလးကထင္ရွားတဲ့လူငယ္စာေရးဆရာသိုက္ထြန္းသက္၊ ညီပုေလး၊ ခင္ပန္ႏွင္း၊ ေက်ာ္စြာထက္၊ မိုးမိုးအင္းလ်ား၊ ႏုႏု ရည္ (အင္းဝ) တို႔ပါတယ္၊ အဲေလာက္ပဲမွတ္မိေတာ့တယ္။ 

ဝတၱဳတိုေတြစုထုတ္တာ၊ အရမ္းဖတ္ေကာင္းတယ္။ တ႐ုတ္ လူမ်ဳိးေတြ မႏၲေလးနဲ႔ ရွမ္းျပည္တခြင္ လႊမ္းမိုးလာေနတာေၿမ
ေတြ၊ အိမ္ေတြကို ေငြအဆမတန္ေပးဝယ္တာ၊ ျမန္မာအမ်ဳိး သမီးေတြ ျမန္မာစကားမတတ္တဲ့ ေပါက္ေဖာ္ေတြရဲ႕ အ
ေၿမႇာင္ျဖစ္ေနတာ၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕လည္မွာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း တိုက္တာ ႀကီးေတြ မႈိေတြေပါက္လာသလို ဟည္းထေပၚလာတာ
ကိုေရးထားတာ။ တ႐ုတ္ဆိုတဲ့စကားလံုး တလံုးမွထည့္မသံုးဘဲ ယဥ္ယဥ္ေလးနဲ႔ တို႔ထိ အႏုပညာေျမာက္လြန္းတဲ့ ခံစား
ခ်က္ ဝတဳၱေတြပါ။

ဘယ္ေလာက္ တုန္လႈတ္စရာေကာင္းေအာင္ ဖတ္ေကာင္းသလဲဆို၊ တခါဖတ္ၿပီးတာနဲ႔ ေနာက္ထပ္ အဲဒီစာအုပ္ကို မကိုင္ ရဲမဖတ္ရဲေအာင္ ျဖစ္သြားခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္အဲဒီစာအုပ္ကို တခါပဲဖတ္ႏိုင္တယ္။ ေနာက္တေခါက္ဖတ္ဘို႔ က်ေနာ့မွာခံႏိုင္
ရည္အားမရိွေတာ့ဘူး။ စိတ္အထိခိုက္ရဆံုးဝတၱဳက ဆရာညီပုေလးရဲ႕ စပါးႀကီးေႁမြပါ။ 

ဘိုးဘြားအစဥ္အဆက္ ပိုင္ ဆိုင္လာတဲ့ အိမ္နဲ႔ျခံႀကီးကို၊ သူ႔ဘဝမွာ တခါမွမကိုင္ဘူးတဲ့ ေငြအေျမာက္အျမားနဲ႔ လဲလိုက္ရ
တဲ့ ဦးေတာ္ေတာ္ ဆိုတဲ့ ေရွးအဖိုးႀကီးတေယာက္ရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈအဇိၥ်တၱကို အႏုစိတ္ဖဲြ႔ထားတာ။

(၂)

၁၉၉ဝ ေနာက္ပိုင္း စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ၿမိဳ႕ျပဖ႔ႊံၿဖိဳးမႈစီမံကိန္းဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ဇာတိေသြး ဇာတိမာန္တက္ေစဘို႔ နိဒါန္းအစလားလို႔စဥ္းစားမိတယ္။ 

ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ေနခဲ့တဲ့ ဗမာတိုင္းရင္းသားေတြဟာ အာဏာ ရွင္ေတြရည္မွန္းတဲ့ ၿမိဳ႕ျပအဂၤါနဲ႔ အညီမေနႏိုင္္လို႔ ၿမိဳ႕ျပင္
ကြက္သစ္ေတြကို ႏွင္ထုတ္ခံရတယ္။ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အသိ ပညာနဲ႔ အေတြးအေခၚဖ႔ံြၿဖိဳးေရးထက္ အေဆာက္အဦေတြ ျမင့္ျမင့္ ထူထူထပ္ထပ္ တိုးပြားမႈကသာ ဖံ႔ြၿဖိဳးမႈလို႔ မွတ္ထင္ ထားသူေတြေၾကာင့္ မႏၲေလးၿမိဳ႕လည္ေခါင္မွာ တရားမဝင္ တ႐ုတ္ဧည့္ႏိုင္ငံသားေတြ ႏိုင္ငံေတာ္ထဲ ရားဝင္က်ဴးေက်ာ္ၿပီး စစ္အစိုးရဲ႕ ေခတ္မီၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေတာ္အိပ္မက္ႀကီးကိုေန႔ခ်င္း
ညခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးလိုက္တယ္။

အိမ္ရွင္ေတြ ဧည့္ႏွင္ခံရတဲ့ ရက္စက္မႈဟာ တခ်ိန္မွာေပါက္ကဲြလာမယ္၊ အေနာက္ဘက္ကလို တုတ္တပ်က္ဓားတပ်က္ အမ်ဳိးသားစိတ္ေတြ ထႂကြကုန္ရင္ေရာ… ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕မဆင္မျခင္ စီမံကိန္းေတြ (ဧရာဝတီျမစ္ဆံု၊ ရခိုင္ ဓာတ္ ေငြ႔နဲ႔ အဓမၼပေရာဂ်က္ေတြ) ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဇာတိမာန္တက္ႂကြဘို႔ နိဒါန္းေတြ ျဖစ္လာမလားလို႔ ေတြးမိလို႔ပါ။

(၃)

အရင္က ရန္ကုန္ကေန မႏၲေလးကိုဝင္လာတာနဲ႔ ၿမိဳ႕အစြန္က မဟာျမတ္မုနိဘုရားႀကီးကို အရင္ဆံုးလွမ္းၿပီးဖူးေမ်ာ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို၊ ျမင္းလွည္းနဲ႔က်ံဳးၿမိဳ႕ရိုး၊ ျပအိုး၊ ျပႆဒ္နဲ ျမန္မာ့ေနာက္ဆံုးနန္းဆက္ သေကၤတေတြလည္း ေတြ႔ရမွာပါ။ ေစ်းခ်ဳိ ရံုေတာ္ႀကီး၊ အေဝးကၾကည့္ရင္ ထီးထီးႀကီးေပၚလြင္ေနတဲ့ နာရီစင္အျပင္၊ ေရနံဝေနတဲ့ ကၽြန္းတိုင္အိမ္ျမင့္ႀကီးေတြ၊ စိမ္း စိုစိုကုကၠိဳ၊ ထေနာင္း၊ မန္က်ီးရိပ္နဲ႔ ၾကည့္လိုက္ရင္တကယ့္ကို ျမန္မာဆန္တဲ့ျမင္ကြင္းေတြဟာအႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္အတြင္း တစတစ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေနၿပီ။

ျမန္မာဆန္တဲ့ျမင္ကြင္းဆိုတာ၊ အမ်ားနဲ႔ဆိုင္တဲ့၊ အားလံုးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အရာေတြကို ဆိုလိုတာပါ။ ဥပမာ မင္းတုန္းမင္း လက္ထက္ကတည္းက၊ မႏၲေလးရဲ႕လမ္းေဒါင့္နဲ႔ ရပ္ကြက္ေဒါင့္ေတြမွာ၊ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ေရတြင္းႀကီးေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္ သူေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး အသံုးျပဳတာ၊ ၁၉၅ဝ ဝန္းက်င္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ၊ က်ံဳးေရကန္က ေရသြယ္ၿပီး ေရပိုက္ေတြ
နဲ႔ သြယ္ေပးထားတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္မဆို ပိုက္ဖြင့္ရင္ေရလာတယ္။ 

က်ံဳးနဲ႔ နန္းၿမိဳ႕ဥယ်ာဥ္မွာ မိသားစုအပမ္္းေျဖႏိုင္တယ္။ သနပ္ခါးပါးကြက္ၾကား၊ ျမန္မာ့လက္ယကၠန္းျဖစ္ လံုခ်ည္ဝတ္အမ်ဳိး
သမီးေတြ အုပ္စုလိုက္ ရီေမာစက္ဘီးစီးသြားလာေန တာ ျမင္ရမယ္။ လမ္းဆံုလမ္းဂြထေနာင္းရိပ္၊ ကုကၠိဳရိပ္မွာအမ်ား
ေသာက္ဘို႔ ေသာက္ေရအိုးစင္ေတြရိွေနတယ္။ အနီးအ နား ေနထိုင္သူေတြက ေရမျပတ္ေအာင္ ကုသိုလ္ျဖည့္တတ္တာ
ေတြဟာ ျမန္မာဆန္လြန္းသလို ျမန္မာေတြရဲ႕ အမ်ားအ က်ဳိးထည့္တြက္တတ္တဲ့ စရိုက္လကၡဏာကို ေတြ႔ရမွာပါ။

ဒီကေန႔၊ မႏၲေလးကိုဝင္လာရင္ေရာ၊ ျမန္မာျပည္လို႔မထင္မွတ္ရတဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္နယ္တခုကို ေရာက္သြားသလို ျမင္ရမယ္ လို႔ို႔ မႏၲေလးသား စာေရးဆရာဆူးငွက္က ရွင္းျပပါတယ္။

“ရန္ကုန္ကေနလာတာနဲ႔ မဟာျမတ္မုနိဘုရားကိုအရင္ဖူးႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ စက္မႈဆိုတဲ့ၿမိဳ႕သစ္ႀကီးကိုစေတြ႔ရ မယ္။ အဲဒီမွာ တ႐ုတ္စာလံုးေတြနဲ႔ စက္္ရံုႀကီးေတြ၊ တ႐ုတ္ကုမၼဏီဆိုင္းဘုတ္ႀကီးေတြ စျမင္ရမယ္။ ၿမိဳ႕ထဲ လူျမင္ကြင္း ေတြၾကည့္ရင္၊ အရင္ကကိုယ့္ၿမိဳ႕သားေတြမဟုတ္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြနဲ႔ ဝတ္စားဆင္ရင္မႈေတြကို ေတြ႔ရမယ္။ 

အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အအံုေတြ၊ မီနီမားကက္ေတြနဲ႔ေပါ့။ သြားလာေနၾကတဲ့ မိန္းခေလးေတြၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ စကပ္
တို၊ ေဘာင္းဘီတို၊ ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုမွအရင္နဲ႔ဆက္စပ္မရတဲ႔ ပံုစံမ်ဳိးေတြ၊ တိုက္တာအေဆာက္အဦေတြလည္း ၾကပ္ ညပ္ေနၿပီး၊ လူေတြကလည္းအရင္လို ေအးေဆးသက္သာမႈမရိွ ေျပးလႊားေနတဲ့ပံုစံေတြ၊ လူတန္းစားကလည္း အင္မ
တန္ ကြာဟေနတာ။ 

ဇိမ္ခံကားတဝီဝီနဲ႔သြားေနတဲ့ မ်က္ႏွာစိမ္းေတြရိွသလို၊ စက္ဘီးေလးေတြနဲ႔ လမ္းေဘးမွာသြားေနတဲ့ ဗမာ ႐ုပ္ရည္ေတြၿမင္
ရမယ္၊ ပိုက္ဆံရိွတဲ့အထက္တန္းလႊာဆိုတာ မႏၲေလးသားမဟုတ္တာ၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမဟုတ္တာ ေတြ႔ရမယ္”ၿမိဳ႕ထဲ
ကက်ံဴးနဲ႔ ၿမိဳ႕ရိုးႀကီးေရႊ႕မရလို႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့ေလ။

ေစ်းခ်ဳိနားက နာရီစင္ေတာင္ ဗီႏိုင္းေတြ၊ တ႐ုတ္ဆိုင္းဘုတ္၊ အဂၤလိပ္ဆိုင္းဘုတ္္ေတြေအာက္မွာ မွိန္မွိန္ေလးေပ်ာက္ေန
ၿပီ။ ေအာ္.. ေခတ္မီၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးထူေထာင္ဘို႔ မႏၲေလး သူ၊ မႏၲေလးသားေတြေပးလိုက္ရတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ေဆြ
စဥ္မ်ဳိးဆက္ဘဝတခုလံုး၊ သမိုင္းတခုလံုး၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ တခုလံုးပါလား။

(၄)

ကိုယ့္ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈပဲြေတာ္ေတြထက္ တ႐ုတ္ႏွစ္သစ္ကူးပဲြက ပိုစည္ကားေနသလို ကိုယ့္တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး ေတြက သူတို႔ပဲြလမ္းသဘင္မွာ အသံုးေတာ္ခံၾက၊ လက္ျဖန္႔ေတာင္းေနၾကတာလည္း မဆန္းတဲ့ျမင္ကြင္းေတြလို။ ျမန္မာ ျပည္သူေတြ၊ ဘာသာေရးနဲ႔ အလွဴအတန္းကိစၥေတြမွာ ေစတနာထက္သန္ၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မပတ္သက္ရဲတာ ေတာင္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြ ဒုကၡေရာက္တာတို႔၊ သူတို႔ဇနီးသားသမီးတို႔ကိုတိုးတိုးတိတ္
တိတ္ လွဴတယ္၊ ကူတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္က၊ ႏိုင္ငံတဝွမ္းမွာ ေရႊဝါေရာင္သံဃာလႈပ္ရွားမႈႀကီး ျဖစ္သြားတာ လူတိုင္းသိတယ္။ အဲဒီတုန္းက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔မပတ္သက္တဲ့ အဖိုးအဖြားေတြ၊ လူငယ္ေတြကအစ ေနပူပူမွာ ဖိနပ္မပါဘဲ ေမတၱာပို႔ စီတန္းလမ္းေလ်ာက္ေန ၾကတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြကိုပန္း၊ ေရခ်မ္း၊ ဆြမ္းေတြကပ္တယ္။ မရိွတဲ့ၾကားကသဒၵါစိတ္ထား လွဴၾကတယ္။

အဲဒီကာလက အာအက္ေအ သတင္းေထာက္အျဖစ္ က်ေနာ္ဟာ မႏၲေလးကသံဃာေတာ္ေတြ လႈပ္ရွားမႈသတင္းေပးပို႔ ခဲ့တယ္။ မႏၲေလးသံဃာေတာ္ေတြ ၿမိဳ႕လည္ေခါင္မွာ၊ စီတန္းေမတၱာပို႔ေတာ့ ေရကပ္လွဴမဲ့အိမ္ေတြ မရိွသလို၊ အိမ္တံခါး ေတြ ပိတ္ထားၾကတယ္လို႔ သိရတယ္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕လည္မွာ ဘယ္သူေတြေနတယ္ဆိုတာ အားလံုးသိေနတာဘဲေလ။ 

အေစာပိုင္းမွာေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြ ေရငတ္ခဲ့ရပါတယ္၊ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဘာသာတရားကိုင္းရိႈင္းၿပီး အလွဴအတန္း ရက္ေရာတဲ့ မႏၲေလးသူ၊ မႏၲေလးသားေတြကပဲ ေရသန္႔ဘူးေတြကပ္လွဴခဲ့တယ္လို႔ သိခဲ့ရတယ္။ အဲလိုအေျခအေနေတြ ၾကားထဲက ဒီကေန႔ မႏၲေလးမွာ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားသက္သက္နဲ႔ဖဲႊ႔ထားတဲ့ လူမႈကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႔ နာေရးကူညီမႈအ
သင္း ေတြ ခန္႔မွန္းေျခ၊ (၅ဝ) ေက်ာ္ေလာက္ရိွေနတာကေတာ့ ဝမ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူစရာပါ။ 

က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြ အေရးၾကံဳရင္ သက္လံုေကာင္းၾကတယ္။ သတိရိွၾကတယ္။ ညီညြတ္ၾကတယ္။ ဒါဟာအစဥ္အဆက္
ရိွခဲ့့တဲ့ သမိုင္း။

ကြယ္လြန္ရွာၿပီျဖစ္တဲ့၊ သတင္းစာဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာရဲ႕ စာတအုပ္မွာ အရင္က မႏၲေလးကလိပ္စာတခုခုကိုညႊန္း ရင္၊ လမ္းနံပါတ္၊ အိမ္နံပါတ္နဲ႔ ေျပာေလ့ေျပာထမရိွဘဲ၊ ရပ္ကြက္ေျပာရံု၊ ထင္ရွားတဲ့ အေဆာက္အဦေတြနဲ႔ ဝင္းႀကီးေတြ နာမည္နဲ႔ ေျပာေလ့ရိွတဲ့အေၾကာင္း၊ ဥပမာ၊ ဗမာဆန္တဲ့့နာမည္ေတျဖစ္တဲ့၊ နဂါးတိုက္အနီး၊ သူငယ္ေတာ္ေဆးတိုက္၊ ဒဂၤါး တိုက္အနီးဆို စာပို႔သမားကေရာက္ေအာင္ပို႔တတ္တယ္လို႔ ေျပာဖူးပါတယ္။ 

ဒီကေန႔ေတာ့အဲလိုအထင္ကရ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦေတြမရိွေတာ့လို႔ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားပိုင္၊ ေမာင္ကိန္းေရႊဆိုင္၊ ဝင္းစိန္ေရႊဆိုင္လို႔ေျပာမွအမ်ားသိႏိုင္ေတာ့ မွာပါ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔၊ ေခတ္မမီဘဲ၊ အေျပာင္းအလဲမလိုလားတဲ႔ ေရွးေဟာင္းပံုစံကို မက္ေမာၿပီးေျပာခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး၊ မႏၲေလးရဲ႕အင္းေမ့ခ်္လို႔ ေျပာရမဲ႔၊ မႏၲေလးရဲ႕အႏွစ္သာရနဲ႔ သေကၤတေတြေပ်ာက္ေနတာဟာ သိတ္စိုးရိမ္ စရာ ေကာင္းေနပါတယ္။ 

(ဒီေနရာမွာ မႏၲေလးလို႔သံုးနႈံးေပမဲ႔ ျမန္မာတျပည္လံုးကို ဆိုလိုခ်င္တာျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာ ေပါက္ေပးေစလိုပါတယ္) ေျပာခ်င္တာက ဘာသာ၊ သာသနာတင္မကက်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျမန္မာ့စိတ္ရင္း၊ ျမန္မာ့စိတ္ဓာတ္ပါ တစတစနဲ႔ ေပ်ာက္ကြယ္
ေနတာကို ျမင္ေနရလို႔ လန္႔ေအာ္ေနရတဲ့ အျဖစ္ပါ။

(၅)
က်ေနာ္တို႔ အိမ္နီးခ်င္း အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕အေရွ႕ေျမာက္ (ျမန္မာနဲ႔ကပ္ရက္) ဘက္မွာျပည္နယ္ (၇) ခု ရိွပါတယ္။ အဲဒီ ျပည္ နယ္ေတြမွာ၊ ကနဦးကတည္းက မြန္ဂိုလိြဳက္အႏြယ္ဝင္ေတြျဖစ္တဲ့ မြန္ခမာ၊ တိဘက္တိုဘားမား လူမ်ဳိးႏြယ္ေတြေနတယ္။

 ျမန္မာပေဒသရာဇ္ေခတ္က သူ႔နယ္ကိုယ္တိုက္၊ ကိုယ့္နယ္သူတိုက္နဲ႔ ပေဒသရာဇ္မင္းေတြ အားၿပိဳင္ခဲ့ၾကေပမဲ့ သူတို႔နယ္ ထဲကိုယ္ကသြားအေျခခ်တာမ်ဳိး မရိွသလို၊ ကိုယ့္ပိုင္နက္ထဲသူတို႔လာၿပီး သိမ္းပိုက္ေနထိုင္ခဲ့တယ္လို႔ မၾကားဖူးပါဘူး။
သစၥာခံေတြထားၿပီး အေဝးကေနအုပ္ခ်ဳပ္တာမ်ဳိးပဲ ရိွၾကပါတယ္။ မဏိပူစစ္၊ အာသံစစ္၊ ယိုးဒယားစစ္ေတြေလ့လာရင္ ေတြ႔ရမွာပဲ။

အဲဒီ အိႏိၵယအေရွ႕ေျမာက္ (၇) ျပည္ေထာင္သားေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ျမန္မာေတြနဲ႔ ႐ုပ္ရည္ခဲြျခားလို႔မရဘူး။ ဘာသာစ ကား၊ အစားအေသာက္၊ ဝတ္စားဆင္ရင္ပံုနဲ႔ အႀကိဳက္၊ စရိုက္ကအစ တူၾကတယ္။ နယ္နမိတ္ျခားနားလို႔ ႏိုင္ငံကဲြတာ၊ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားအႏြယ္ဝင္ေတြလို ပါပဲ။ 

ဟိုဘက္ဒီဘက္ တိုင္းရင္းသားေတြ ေရာေထြးေနခဲ့ၾကတာပါ။ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြျဖစ္တဲ့ ရွမ္း (အာသံျပည္
နယ္) ကခ်င္ (အဒူနာခ်ယ္ျပည္နယ္) ရခိုင္၊ သက္ (ထရီပူရျပည္နယ္) နာဂ (နာဂလင့္ျပည္နယ္) ခ်င္း(မီဇိုရမ္ျပည္နယ္) မြန္ (မစ္ဂၢါလီရာျပည္နယ္)၊ ဗမာ (မဏိပူရျပည္နယ္) ေတြမွာ ေတြ႔ရ မယ္။ ဘာသာစကား၊ ဓေလ့စရိုက္၊ ယဥ္ေက်းမႈ
အေတာ္ေလးတူတယ္၊ နီးစပ္တယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္မွာ လူဦးေရလည္းျမား၊ လူမ်ဳိးႀကီးလည္းျဖစ္တဲ့ ဟိႏၵဴအႏြယ္ဝင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဘန္ဂၢါလီနဲ႔ အင္ဒီးယန္း ေတြ လႊမ္းမိုးသြားၿပီ။ ဘာသာစကား၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အားလံုးအလြမ္းမိုးခံရတဲ့ ျပည္နယ္ေတြက၊ အာ သံ၊ မဏိပူရ၊ ထရီပူရ၊ မစ္ဂၢါလီရာနဲ႔ အဒူနာခ်ယ္ျပည္နယ္ေတြမွာ ၾကည့္လိုက္ရင္စာေပ၊ အကၡရာနဲ႔ဘာသာစကား (အာ သံျပည္နယ္ဆို၊ 

AssamMixt ေခၚတဲ့ ဘံုစကားအျဖစ္သံုးတဲ႔ ဘန္ဂါလီစကားပ်က္တမ်ဳိးေတာင္ ျဖစ္သြားပါတယ္) ဝတ္ စားဆင္ယင္ပံု၊ ဘာသာေရးစီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြဟာ ျပည္ႀကီးသား အိႏိၷယဟိႏၵဴအႏြယ္ေတြ အေတာ္ေလးၿမိဳသြား ၿပီ။ 

အဲဒီၾကားထဲကပဲ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီ၊ မ်ဳိးခ်စ္ေတြရဲ႕ ခုခံကာကြယ္မႈက ရိွေနတုန္းပဲ၊ ဒါေပမဲ့ ဖုတ္လႈိက္ဖုတ္လႈိက္။ အိႏိၷယ ဟိႏၵဴအႏြယ္ေတြ ဒီေန႔အထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလြမ္းမိုးႏိုင္ေသးတာ က်ေနာ္တို႔ဆီက ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ကပ္ေန တဲ့ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္နဲ႔ နာဂလင့္န္ျပည္နယ္တို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။ 

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေတာင္တန္းေဒသေတြျဖစ္တဲ့၊ နာဂ ေတာင္တန္းနဲ႔ လုရိႈင္းေတာင္တန္း (မီဇိုရမ္) မွာအဂၤလိပ္
ေခတ္ကတည္းက RegulationAct ထားၿပီး သီးျခားေကာ္မရွင္ နာနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာကို၊ ဒီဘက္လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့အထိ အျပင္မခံဘဲ ဆက္သြားေနလို႔ ျဖစ္တယ္။

အိႏိၵယျပည္မကေန အဲဒီျပည္နယ္၂ခုကို ဝင္မယ္ဆိုရင္၊ ျပည္နယ္ဝင္ခြင့္လက္မွတ္ယူရပါတယ္။ ျပည္နယ္အတြင္း ဘယ္ ေလာက္ေနထိုင္မယ္ဆိုတဲ့ ဗီဇာယူရတဲ့သေဘာပါ။ ဒီနည္းနဲ႔လူဝင္မႈေရာ၊ စီးပြားအေျခခ်ေနထိုင္မႈကို ထိမ္းခ်ဳပ္ထားတာ ေၾကာင့္ လူၿမိဳတာသိတ္မခံရေသးတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ျပည္နယ္သားမဟုတ္ရင္ အိမ္၊ ေျမ၊ လယ္ယာစတဲ့ မေရႊ႕မ ေျပာင္းႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရိွပါဘူး။ 

က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက လူဝင္မႈဆိုင္ရာဥပေဒဟာ ေရရွည္ကိုေျမာ္ျမင္ေဖာ္ျပတဲ့ ဥပေဒတိတိက်က်မရိွလို႔ လူမ်ဳိးေရး၊ဘာသာ
ေရးေယာင္ေယာင္ ပဋိပကၡေတြ (ေျမႇာက္ပင့္ေနတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြေၾကာင့္)ျဖစ္ေနတာအမ်ားအသိ။

(၆)
မန္းတကၠသိုလ္တုန္းက က်ေနာ့္မွာ မႏၲေလးသားတ႐ုတ္သူငယ္ခ်င္းေတြ အမ်ားႀကီးရိွပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ရွမ္း၊ ကခ်င္ျပည္ နယ္ေတြကပါ။ သူတို႔ဟာ အင္မတန္ ျမန္မာစိတ္ရိွသလို၊ တိုင္းျပည္ႀကီးပြားခ်မ္းသာေစလိုတဲ့ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ ဓာတ္လည္း ရိွၾကပါတယ္။ 

ဒါေပမဲ့ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕လာတဲ့ တ႐ုတ္နဲ႔ဲ႔ ထိုင္ဝမ္ကလာတဲ့ မ်ဳိးဆက္ သစ္ တ႐ုတ္အမ်ားစုဟာ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို လာဘ္ထိုးၿပီး ျမန္မာအပါအဝင္၊ ၂ ႏိုင္ငံ၊ ၃ ႏိုင္ငံသား မွတ္ပံုတင္ေတြ ကိုင္ေဆာင္္သြားလာေန
ၾကတာပါ။ 

သူတို႔ဟာ ဗမာစကားမတတ္သလို၊ ထစ္ထစ္အအနဲ႔ ဗမာစကားပ်က္ေတြ ေျပာဆို တတ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဗမာျပည္မွာ စီပြားေရးခ်ဳိ႕တဲ့တာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေငြအလံုးအရင္းနဲ႔ေပါက္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ကို ေနာက္ေဖးေပါက္က ေမႊေႏွာက္အ
ၿမတ္ထုတ္ေနသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူ႔ဘ႑ာ သယံဇာတေတြကို အခြန္ ေရွာင္၊ လာဘ္သိပ္ထိုးၿပီး တိုင္းတပါး
ခိုးထုတ္တယ္။

ဒီအတြက္ စစ္အာဏာပိုင္ေတြ၊ ျမန္မာလူဝင္မႈေရးရာဝန္ထမ္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္ေတြမွာ တာဝန္ရိွပါတယ္။ဒီ
ၿဖစ္ပ်က္မႈအားလံုးရဲ႕တရားခံအစစ္ဟာ အႏွစ္ ၂ဝ ေလာက္ ျမန္မာျပည္ကိုထိမ္းခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ ေနာက္ လိုက္ေတြဆိုတာလည္း ျပည္သူေတြကသိ္ထားပါတယ္။ 

အာဏာပိုင္ေတြမပါဘဲ၊ တိုင္းတပါးသားေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး မႏၲေလး ၿမိဳ႕လည္မွာ တရားဝင္၊ စီးပြားရွာ၊ ေနထိုင္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး
။ (တျခားလြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြဆို၊ ဒီလိုကိစၥမ်ဳိး၊ တာဝန္ရိွသူ ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး ဝန္ႀကီးအဖဲႊ႔တဖဲြ႔လံုးကို တရားစဲြ၊ အေရးယူ ရာထူးကထုတ္ပယ္ၿပီးေလာက္ၿပီ)

က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဂၤလိပ္ေအာက္ေရာက္ခဲ့ေပမဲ့ တိုင္းတပါးယဥ္ေက်းမႈမလႊမ္းမိုးေအာင္ အဲဒီေခတ္ မ်ဳိးခ်စ္ေတြ၊ ပညာတတ္ေတြက ခုခံႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ အလြယ္တကူ ထိုးေဖာက္ႏိုင္တဲ့ ဂီတမွာေတာင္၊ တူရိယာေရာ၊ ေတး သြားေရာ၊ အသံေရာ ျမန္မာမႈျပဳႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ မိမိတို႔ ယဥ္ေက်းမႈကိုယ္ခံအားေကာင္းရင္ ေဘးကလာတဲ့ယဥ္ေက်းမႈဟာ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈေအာက္ ေရာက္သြားတတ္ပါတယ္။ 

အိမ္နီးခ်င္း အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕ဂီတအႏုပညာယဥ္ေက်းမႈကို ျပန္ၾကည့္ ရင္ အရိုးကိုအရြက္မဖံုးတာ ျမင္မွာပါ။ သူမ်ားဂီတအႏု
ပညာကို မိမိဟန္နဲ႔တီထြင္ေျပာင္းလဲႏိုင္စြမ္း ရိွၾကပါတယ္။ ျမန္မာ လည္းတခ်ိန္က အဲလိုပဲလုပ္ခဲ့့တာပါ။ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ကိုယ္ခံအားမေကာင္းရင္ ဝါးၿမိဳခံသြားရမွာပါပဲ။ မင္းတုန္းမင္း လက္ထက္က တ႐ုတ္ပန္းေသးလူမ်ဳိးေတြ တ႐ုတ္ယဥ္ေက်း
မႈထက္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို ပိုၿပီးခံုမင္သြားပါတယ္။ စစ္ႀကိဳ ေခတ္ထဲက ျမန္မာျပည္မွာအေျခခ်ခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ေတြဟာ
တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္ ျမန္မာ့မ်ဳိးခ်စ္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕မ တူရိယာဝိုင္းကို ပထမဆံုးတည္ေထာင္ေတာ့ ဦးေဆာင္သူဝါတနာရွင္ တခ်ဳိ႕ဟာ ဗမာစကားမတတ္တဲ့ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားေတြလို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ မႏၲေလးရဲ႕ဘာသာ၊ သာသနာကိုတက္တက္ႂကြႂကြ ဦးေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဦးကာ သ၊ လဘက္ေျခာက္ပိုင္ရွင္ဟာ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးပါ။ 

လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳေခတ္က ဦးလန္ေထာင္ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ဟာ တ႐ုတ္ဘိန္းစားေတြအကူအညီနဲ႔ ဂ်ပန္ဂိုေဒါင္
ထဲက သားေရေတြခိုးထုတ္ၿပီး ဂ်ပန္ေခတ္ဘီအိုင္ေအ ဗမာ့တပ္မေတာ္ သားေတြစီးဘို႔ အသက္ကိုမငဲ႔ဘဲ စစ္ဖိနပ္ေတြခ်ဳပ္ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္။

အဲဒီေတာ့ ဘယ္လူမ်ဳိးျခားျဖစ္ပေစ၊ ကိုယ့္ေျမမွာေနထိုင္ၿပီး ႀကီးပြားခ်မ္းသာေပမဲ့ ကိုယ့္အမ်ဳိးဇာတိလို႔ခံယူၿပီး၊ အမ်ားအ က်ဳိးေဆာင္ရြက္သူေတြ၊ တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္နဲ႔ ကိုယ့္ျပည္သူေတြဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ေဆာင္သူတိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္ဘြား၊ စစ္စစ္ေတြက အျမဲဂုဏ္ျပဳေနတာ ေခတ္အဆက္ဆက္ကတည္းကပါ။

 တ႐ုတ္ႏြယ္ဘြားေတြ၊ အိႏိၵယဘြား ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္ေတြ၊ တိုင္းက်ဳိးျပည္က်ဳိးေဆာင္သူေတြ၊ အတိတ္ကေရာ၊ ကေန႔ေရာ လက္ခ်ဳိးေရတြက္လို႔ မကုန္ႏိုင္ပါဘူး။

လြတ္လပ္ေရးက်ဳိးပမ္းစဥ္ကေရာ၊ မဆလတပါတီေခတ္မွာေရာ၊ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုမွာေရာ၊ ေနာက္ပိုင္းစစ္  အာဏာရွင္စနစ္ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာပါ ညႇဥ္းဆဲခံ၊ ေထာင္က်ခံ၊ အေသခံစည္းစိမ္ျပဳတ္ခံၿပီး တိုက္ပဲြဝင္ခဲ့သူေတြ လက္ခ်ဳိး ေရတြက္မကုန္ပါဘူး။ ဒီလိုဘာသာျခား၊ လူမ်ဳိးျခား ျမန္မာ့မ်ဳိးခ်စ္သူရဲေကာင္းေတြ ေနာက္လည္းရိွအံုးမွာပါ။

ဒါေပမဲ့ဝိသမသေလာဘသား၊ အတၱသမားစီးပြားရွာသူေတြဆို ဗမာ၊ ဗမာခ်င္းေတာင္ရြ႕ံရွာၿပီး၊ ကဲ့ရဲ႕ျပစ္တင္ၾကပါတယ္။ မလိုမုန္းတီးစိတ္ရိွၾကပါတယ္။ ဒီကေန႔အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ေပါင္း၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြယူ ဗမာခရိုနီစီးပြားေရးသမားေတြကို ျပည္ သူေတြက ဘယ္လိုသေဘာ ထားသလဲဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ကလူမ်ဳိးေရးေတြေျပာေနတာမဟုတ္၊ က်ဥ္း ေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရးကိုေျပာေနတာမဟုတ္။ ဘယ္လူမ်ဳိး၊ ဘယ္ဘာသာျခားမဆို ကိုယ္ေနထိုင္တဲ့့ တိုင္းျပည္အေပၚ သစၥာရိွဘို႔၊ ျပည္သူေတြအေပၚတန္ဘိုးထားဘို႔၊ တိုင္းက်ဳိးျပည္
အက်ဳိးေဆာင္ရြက္ေပးဘို႔ ေျပာေနတာပါ။

ဒီကေန႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြ၊ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြအပါအဝင္ တိုင္းတပါးလူမ်ဳိးေတြသာမက ဗမာတိုင္းရင္းသားေတြကအစ
က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ဳိးအေပၚ ယူဘို႔ကြက္ကြက္သာၾကည့္ၿပီး ျပန္မေပးဆပ္ၾကတာကို ေျပာေနတာ။ 

(စစ္အာဏာ ပိုင္ေတြနဲ႔ ယူနီေဖာင္းခၽြတ္ေတြအကဲဆံုး)အရာရာဟာေျပာင္းလဲမယ္၊ ပ်က္ဆီးမယ္၊ ဘာမွမျမဲဘူးအဟာင္း
ေတြေန ရာမွာ အသစ္၊ အသစ္ေတြအစားထိုးမယ္၊ တရားနဲ႔ေျဖသိမ့္ၾက၊ အေျပာင္းအလဲကိုလက္ခံၾကဆိုေပမဲ့၊ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီအ ေျပာင္းအလဲကို၊ ဘယ္လိုပံုစံ၊ ဘယ္အတိုင္းအတာ၊ ဘယ္လိုကာလအထိစံခ်ိန္ စံညႊန္းထားလုပ္ေဆာင္ၾကမွာလဲ? လက္ခံ ၾကမွာလဲ?။

 ၿပီးေတာ့မိမိတို႔အမ်ဳိးသားစိတ္ဓာတ္၊ အမ်ဳိးသားယဥ္ေက်းမႈကိုဘယ္လိုပံုစံအဓိပၸါယ္ဖြင့္ ခံယူၾကမွာလဲဆိုတာ ေတာ့ ႏိုင္ငံ
သားတိုင္း ကိုယ့္ဖာသာ၊ ဆံုးျဖတ္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။

ဒီေခတ္လိုသာ အမ်ဳိးသားသစၥာေဖာက္ေတြနဲ႔ တိုင္းတပါးသားသစၥာမဲ့မ်ား ႀကီးစိုးေနသေရြ႕ က်ေနာ္တို႔က ဝံသာႏုေခတ္ ေႂကြးေၾကာ္သံကို ထပ္ေအာ္ရအံုးမွာပဲ …

ဗမာျပည္သည္… ဒို႔ျပည္။
ဗမာစာသည္… ဒို႔စာ။
ဗမာစကားသည္… ဒို႔စကား။
ဒို႔ျပည္ကို ခ်စ္ပါ။
ဒို႔စာကို… ျမတ္ႏိုးပါ။
ဒို႔စကားကို… ေလးစားပါ။
ဆိုတာပဲ။


ကိုညိဳ (ေအာ္စလို)